Bà Valeria Gontareva mới nhậm chức Thống đốc Ngân hàng Quốc gia Ukraine hồi tháng 7
Người dân Ukraine những ngày này không ngớt phàn nàn rằng, họ rất khó tìm được ngoại tệ mạnh do chỉ có rất ít ngân hàng bán ra USD, nhưng cũng chỉ tối đa 200 USD/ngày - theo quy định hiện hành.
Hôm thứ Hai, bà Gontareva đã dẫn một đoàn người gồm các đồng nghiệp và phóng viên đến chi nhánh của một ngân hàng ở khu kinh doanh Kiev - hơi trớ trêu khi đó là chi nhánh của Sberbank, một ngân hàng quốc doanh Nga - để minh chứng rằng, USD vẫn có thể mua được.
Nhưng giao dịch đã không diễn ra như kế hoạch.
Một nhân viên thu ngân của Ngân hàng hăng hái gọi điện cho ai đó sau khi phát ngôn viên báo chí của bà Gontareva đề nghị được mua 200 USD tiền mặt.
Tuy nhiên, vài phút sau đó, nhân viên này chẳng làm gì, không bán USD, không giải thích, cũng không gọi cấp trên đến giải quyết. Bà Gontareva hứa với báo giới là sẽ xử lý tình trạng này và đề nghị các phóng viên và người dân hãy phản ánh những trường hợp tương tự, trực tiếp với Ngân hàng Quốc gia.
Các quan chức Sberbank ngay lúc đó không thể đưa ra được bình luận gì.
Cuộc kiểm tra đột xuất đó diễn ra sau một cuộc thảo luận nóng bỏng giữa bà Gontareva với các chuyên gia, tại đó, bà thống đốc nhấn mạnh rằng, Ngân hàng Trung ương đã bán cho các ngân hàng khoảng 60 triệu USD trong tuần qua để đáp ứng nhu cầu ngoại tệ tiền mặt của người dân.
“Nếu một ngân hàng mua USD từ chúng tôi mà không bán chúng cho các bạn, đấy sẽ là một lý do chính đáng để chúng tôi phạt ngân hàng đó”, bà Gontareva nói.
Tình hình trong lĩnh vực ngân hàng của Ukraine vẫn căng thẳng, khi các khó khăn kinh tế đặt áp lực ngày càng lớn nên đồng tiền nước này, khiến nó giảm còn 12,95 hryvnias ăn 1 USD, hay giảm 62% kể từ tháng 2. Tỷ giá chợ đen thả nổi đang vào khoảng 15 hryvnias/USD, các chuyên gia cho biết tại hội nghị bàn tròn kể trên.
Để đáp ứng nhu cầu USD, Ngân hàng Quốc gia Ukraine đã tăng giới hạn giao dịch trong ngày và bán USD cho bộ phận ngân quỹ của các ngân hàng, nhưng các biện pháp này, như cuộc kiểm tra đột xuất hôm thứ Hai cho thấy, có rất ít hiệu quả đối với thị trường đang đói USD của Ukraine.
Bên cạnh các nỗ lực giữ tỷ giá ổn định trong bối cảnh khan hiếm USD, Ngân hàng Quốc gia Ukraine cũng đang tỏ thái độ cương quyết đối với các ngân hàng có dính líu đến hoạt động rửa tiền và các ngân hàng thiếu tài sản để hoạt động hiệu quả, bà Gontareva cho biết.
Nhiệm vụ điều tiết thị trường tiền tệ phức tạp của Ukraine cũng mang đến cho bà Gontareva những phiền toái cá nhân. Bà Gontareva chia sẻ, áp lực thực tế là lớn hơn nhiều so với hình dung của bà trước khi nhậm chức vào tháng 7. Đêm trước ngày nhậm chức đó, nhà riêng của bà đã bị tấn công bằng trứng và sơn bẩn bởi 15 người lạ mặt.
“Bạn có hiểu tại sao chúng tôi lại chịu áp lực như vậy - đó chắc hẳn là bởi chúng tôi đang ngáng chân các ngân hàng có dính líu vào hoạt động rửa tiền” cũng như các ngân hàng có hoạt động phi pháp khác, bà Gontareva nói.
