Vụ án Đoàn Vũ Thanh Nghĩa (SN 1969, ở quận Hai Bà Trưng, TP Hà Nội) lừa đảo nhà đầu tư trên sàn chứng khoán OTC bị khởi tố từ năm 2008.
Sau 11 năm, trải qua rất nhiều phiên tòa sơ thẩm, phúc thẩm rồi bị hủy án, vừa qua TAND TP. Hà Nội đã đưa ra xét xử với cáo trạng mới song do bị cáo ốm nên phiên tòa phải rời lịch vào đầu tháng 7/2019.
Lý do vụ án này chưa kết thúc bởi vì cơ quan điều tra không làm rõ được những khoản tiền các bên đưa cho nhau vì không có giấy tờ chứng minh. Số tiền bị truy tố cũng thay đổi liên tục. Bị can Nghĩa cũng thay đổi lời khai, gây khó cho cơ quan điều tra, tố tụng.
Theo cáo trạng mới, Nghĩa có quen biết chị Nguyễn Thị Kim Oanh, Vũ Bích Nga, Nguyễn Hoài Anh, Đỗ Thị Phượng và Vũ Thị Kim Dung.
Khoảng tháng 3/2007, Nghĩa tung tin bản thân có quan hệ với nhiều người có địa vị nên mua được loại cổ phiếu ưu đãi OTC rồi bán lại. Do tin tưởng nên 5 cá nhân trên đã thỏa thuận mua bán cổ phiếu với Nghĩa để kiếm lời. Điều kiện là Nghĩa chủ động chọn mua cổ phiếu, rồi báo cho mọi người biết số lượng, giá mua. Nhà đầu tư không trực tiếp đứng tên mà Nghĩa tự đứng ra mua, bán. Sau đó Nghĩa sẽ trả tiền gốc, lãi cho mọi người.
Phương thức đưa tiền là trực tiếp trao tay và chuyển khoản. Thời gian đầu, Nghĩa trả đủ lãi và gốc. Sau đó, Nghĩa không mua cổ phiếu như đã nói, mà dùng tiền của người sau trả lãi cho người trước.
Quá trình điều tra Nghĩa khai nhận mua bán cổ phiếu tại một số sàn chứng khoán. Kết quả xác minh thì chỉ duy nhất vào ngày 22/6/2007, Nghĩa đứng tên trong 3 giấy đề nghị chuyển nhượng quyền mua 2.000 cổ phần tại CTCP Chứng khoán Hướng Việt.
Ban đầu Nghĩa thừa nhận sau mỗi đợt mua, bán chứng khoán đã trả gốc, lãi cho các nhà đầu tư nhưng không ghi giấy tờ biên nhận. Sau đó bị can lại thừa nhận đó là tiền các bị hại chuyển vào tài khoản để trả nợ nhưng không có giấy tờ chứng minh việc vay nợ.
Cơ quan điều tra xác định, Nghĩa đã nhận số tiền 44,7 tỷ đồng của các bị hại và mới trả được 7 tỷ đồng. Hiện bị can còn chiếm đoạt số tiền 37,7 tỷ đồng.
Trong hồ sơ vụ án có tờ giấy phô tô có nội dung Nghĩa hẹn ngày trả số tiền 30 tỷ đồng cho chị Nguyễn Thị Kim Oanh. Quá trình điều tra lại vụ án, cơ quan điều tra nhiều lần yêu cầu chị Oanh giao nộp bản gốc tờ giấy do Nghĩa viết giấy hẹn trả số tiền này, nhưng chị Oanh không giao nộp được bản gốc. Còn bị can Nghĩa thừa nhận bị chị Oanh ép viết giấy số tiền trên. Sau đó, bị can thay đổi lời khai cho rằng tờ giấy trên là do chị Oanh tự cắt ghép, phô tô.
Cơ quan điều tra trưng cầu giám định thì xác định Nghĩa chính là người viết giấy tờ trên.
Năm 2011, TAND TP Hà Nội đã xử phạt bị cáo Nghĩa mức án chung thân về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Năm 2012, bản án phúc thẩm của TAND tối cao đã tuyên hủy bản án trên. Năm 2013, lần xét xử sơ thẩm thứ hai, Nghĩa nhận mức án tù chung thân. Tuy nhiên, đến năm 2016, TAND Cấp cao tại Hà Nội hủy bản án trên. Năm 2018, VSKND TP Hà Nội ban hành cáo trạng lần thứ ba.
