Lừa đảo “cổ phiếu ưu đãi”
Ngày 7/5, TAND TP. Hà Nội đã mở lại phiên tòa xét xử bị cáo Đoàn Vũ Thanh Nghĩa bị truy tố về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản thông qua việc mua bán cổ phiếu OTC. Theo bản cáo trạng mới, lợi dụng mối quan hệ quen biết với các chị Nguyễn Thị Kim Oanh, Vũ Bích Nga, Nguyễn Hoài Anh, Đỗ Thị Phượng và Vũ Thị Kim Dung, bị cáo Đoàn Vũ Thanh Nghĩa (SN 1969, trú tại quận Hai Bà Trưng, Hà Nội) đã lừa họ đầu tư cổ phiếu ưu đãi để chiếm đoạt tiền.
Để tạo lòng tin, Nghĩa khẳng định có thể mua giúp họ các cổ phiếu ưu đãi của các DN đang cổ phần hóa, những cổ phiếu này chưa niêm yết, được giao dịch trên thị trường tự do (OTC), chắc chắn sẽ có lãi từ 5 - 10%. Nhưng việc mua bán cổ phiếu của công ty nào, thời gian, giá cả, số lượng bao nhiêu phải do Nghĩa mua và đứng tên. Thời gian mua bán từ 3 - 10 ngày tùy đợt. Trước khi mua bán, Nghĩa sẽ báo cho mọi người biết thời gian và số tiền nộp, người mua không trực tiếp đứng tên mà chuyển tiền cho Nghĩa để mua cổ phiếu.
Bị cáo Nghĩa tại phiên tòa xử lại của TAND TP. Hà Nội trong 3 ngày từ 7 - 9/5/2013
Năm người Oanh, Nga, Hoài Anh, Phượng, Dung đã nhiều lần đưa tiền cho Nghĩa bằng cách đưa trực tiếp, không có biên nhận và chuyển vào tài khoản của Nghĩa hoặc tài khoản của Nguyễn Bảo Linh, người cho Nghĩa mượn tài khoản. Thời gian đầu, Nghĩa trả đầy đủ lãi và gốc để tạo niềm tin. Khi nhận tiền, Nghĩa không mua cổ phiếu như đã nói mà dùng tiền của người sau trả lãi cho người trước hoặc là chỉ thông báo lãi và gốc để làm tin.
Tại cơ quan điều tra, Nghĩa khai đã ra các sàn giao dịch ở phố Trần Bình Trọng, sàn chứng khoán Hướng Việt (số 8, Thiền Quang) và sàn chứng khoán Hà Nội (số 2 Phan Chu Trinh) để mua bán cổ phiếu của các công ty Bảo Việt, Tài chính dầu khí… (thời điểm đó, các công ty này chưa niêm yết). Tuy nhiên, Nghĩa không cung cấp được nhân thân, lai lịch của người mua, người bán. Duy nhất chỉ có giao dịch mua 2.000 cổ phiếu với giá 20 triệu đồng của Tập đoàn Bảo Việt là có giấy tờ và có thật.
Đến cuối tháng 1/2008, không thấy Nghĩa trả tiền như cam kết, chị Oanh đã tìm Nghĩa để đòi tiền. Nghĩa lấy lý do chưa thu được tiền nên hẹn ngày mùng 8 Tết thì trả 10 tỷ đồng, 14 ngày sau trả 10 tỷ đồng và 14 ngày sau nữa trả nốt số tiền còn lại. Đến hẹn trả tiền, Nghĩa bỏ trốn nên 5 người đã làm đơn trình báo cơ quan điều tra.
Chiếm đoạt 46,7 tỷ đồng?
Theo cáo trạng, chị Oanh đã chuyển khoản hơn 18,7 tỷ đồng, còn khoảng 15,7 tỷ đồng đưa trực tiếp. Tuy nhiên, chỉ có căn cứ xác định chị Oanh đã đưa cho Nghĩa 18,7 tỷ đồng, Nghĩa đã trả cho chị Oanh 2,88 tỷ đồng, còn chiếm đoạt 12,85 tỷ đồng. Đối với chị Nguyễn Phạm Cẩm Hương, người có nghĩa vụ và quyền lợi liên quan, tại Tòa, chị Hương khẳng định không biết Nghĩa và chỉ đưa tiền cho chị Oanh. Chị Hương đưa tiền trực tiếp cho chị Oanh và chị Oanh bảo chuyển vào tài khoản Nghĩa. Tổng số tiền là 12,85 tỷ đồng.
Đối với chị Nguyễn Hoài Anh, tài liệu điều tra chỉ đủ căn cứ xác định Nghĩa đã chiếm đoạt 5,88 tỷ đồng. Đối với chị Đỗ Thị Phượng, chị Phượng khai đã đưa cho Nghĩa 14,1 tỷ đồng, có giữ một quyển sổ biên nhận trong đó Nghĩa ghi xác nhận các lần đưa tiền nhưng tài liệu điều tra xác định Nghĩa chiếm đoạt của chị Phượng 8,9 tỷ đồng. Đối với chị Vũ Thị Kim Dung, Nghĩa còn chiếm đoạt 2,46 tỷ đồng. Đối với chị Vũ Bích Nga, chị Nga khai đã đưa cho Nghĩa 9,3 tỷ đồng, nhưng tài liệu điều tra cho thấy chỉ có căn cứ Nghĩa chiếm đoạt 912 triệu đồng. Tổng số tiền Nghĩa chiếm đoạt 46,8 tỷ đồng, bị truy tố vì tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản, theo điều 139 khoản 4 điểm a Bộ luật hình sự, khung hình phạt từ 12 năm đến 20 năm, tù chung thân, đề nghị mức án chung thân.
Tại phiên tòa, Nghĩa khai có nhận tiền của các bị hại nhưng đó là tiền họ trả nợ cho Nghĩa. Tuy nhiên, Nghĩa cũng không có bằng chứng chứng minh các bị hại nợ tiền Nghĩa vì khi các bị hại trả tiền thì Nghĩa đã trả giấy nợ. Luật sư Ngô Ngọc Thủy, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho bị cáo, cho rằng, tài liệu mà cơ quan điều tra dùng để buộc tội "không có giá trị pháp lý bởi chỉ là bản photocopy". Trong khi tờ giấy được Viện kiểm sát cho là Nghĩa đã nhận nợ 30 tỷ đồng đến nay không thu được bản gốc. Nghĩa lại không thừa nhận viết giấy nợ này, nên theo luật sư, văn bản trên không phải là chứng từ buộc tội.
Đại diện Viện kiểm sát TP. Hà Nội cho rằng, việc kết tội không chỉ dựa vào tài liệu phô tô mà còn dựa trên giấy tờ biên nhận, lời khai khác. Bản thân bị cáo cũng thừa nhận có viết giấy biên nhận.
Ngày 9/5, HĐXX đã ghi nhận các yêu cầu của Nghĩa gồm: xác minh tài khoản của chị Oanh và chồng chị Oanh tại Vietcombank, xác minh tài khoản của 4 bị hại còn lại tại Techcombank bởi Nghĩa đã chuyển trả tiền cho những người này. HĐXX nhận định, tại phiên tòa xuất hiện một số tình tiết không thể làm rõ nên trả hồ sơ yêu cầu cơ quan điều tra bổ sung, làm rõ.
