Bất động sản là nhóm thể hiện rõ sự thất thường: tuần trước đó còn là tâm điểm tăng giá, nhưng tuần qua đồng loạt giảm mạnh kéo theo tâm lý chùng xuống của toàn thị trường. Một số cổ phiếu diễn biến tiêu cực có thể kể đến DIG, DXG, HDG, NHA, SGR…
Khối ngoại tiếp tục bán ròng mạnh tay với giá trị hơn 6.000 tỷ đồng, tập trung ở các mã như VHM, SSI, FPT, STB, MWG, HPG, KDH… Nếu nhìn theo chiều tích cực, lực bán này có thể đến từ các quỹ “passive frontier” (quỹ đầu tư thụ động thị trường cận biên) buộc phải thoái vốn khỏi cổ phiếu Việt Nam khi nước ta rời rổ Frontier để “nhường chỗ” cho các quỹ “passive EM” (quỹ đầu tư thụ động thị trường mới nổi).
| |
Trên bình diện quốc tế, dòng vốn toàn cầu cũng có dấu hiệu thu hẹp. Nhà đầu tư ngoại bán mạnh cổ phiếu Ấn Độ do căng thẳng liên quan đến thuế quan với Mỹ. Tại châu Á, Nhật Bản và Hàn Quốc đặt trạng thái cảnh giác cao khi đối mặt với yêu cầu đầu tư lên tới 900 tỷ USD từ phía Mỹ, đồng thời tuyên bố sẽ siết chặt các dự án đầu tư nước ngoài. Ở châu Âu, EU chuẩn bị giảm hạn ngạch nhập khẩu thép và nâng thuế lên 50% nhằm bảo vệ ngành thép nội địa. Tại Mỹ, chính quyền Tổng thống Donald Trump bắt đầu định hình lại nền kinh tế bằng các biện pháp thương mại, được cảnh báo có thể để lại “vết sẹo” dài hạn nếu không được điều chỉnh hợp lý.
Những diễn biến này phản ánh xu hướng “thắt chặt chọn lọc” của các nền kinh tế lớn - tái phân bổ rủi ro và củng cố quyền kiểm soát dòng vốn trong bối cảnh thương mại toàn cầu bất ổn. Việt Nam và các thị trường mới nổi buộc phải hành xử khéo léo: vừa tận dụng cơ hội thu hút vốn ngoại, vừa phòng thủ trước nguy cơ dòng tiền đảo chiều.
Tuần này, thị trường được dự báo sẽ biến động mạnh khi vào rạng sáng 8/10, giới đầu tư trong nước sẽ biết chính xác kết quả nâng hạng từ FTSE. Dù kịch bản nào xảy ra, chỉ cần thanh khoản quay trở lại, cơ hội mới sẽ hiện rõ hơn. Chúng tôi thiên về khả năng Việt Nam được nâng hạng lên thị trường mới nổi và dòng tiền sẽ giúp VN-Index sớm chinh phục mốc 1.700 điểm.
Hơn một tháng qua, VN-Index duy trì trạng thái đi ngang trong vùng tích lũy. Điều đáng chú ý là dù khối ngoại bán ròng khá mạnh, lực cầu từ nhà đầu tư trong nước - gồm cá nhân, tổ chức và tự doanh - đã hấp thụ tốt nguồn cung này, giúp chỉ số không rơi vào các cú sốc giảm sâu. Đây chính là biểu hiện cho thấy sức bền và sự chủ động ngày càng lớn của dòng vốn nội.
Để hiểu rõ hơn động cơ bán ròng của khối ngoại, cần đặt trong bối cảnh nâng hạng. Khi Việt Nam tiến gần tới vị thế thị trường mới nổi trong rổ FTSE, dòng vốn sẽ có sự chuyển dịch ngắn hạn: các quỹ passive frontier buộc phải bán ra, trong khi các quỹ passive EM sẽ mua vào để mô phỏng chỉ số mới. Các quỹ đầu tư chủ động (active) linh hoạt hơn và trên thực tế, nhiều quỹ đã nắm sẵn cổ phiếu Việt Nam từ trước. Do đó, áp lực bán hiện tại nhiều khả năng chỉ mang tính “dọn chỗ” cho dòng tiền lớn hơn sắp tới.
Theo HSBC, giá trị mua ròng của khối ngoại sau khi thị trường Việt Nam được nâng hạng có thể đạt từ 3,4 tỷ USD (tương ứng tỷ trọng 0,6% trong rổ EM) trong kịch bản cơ sở đến 10,5 tỷ USD (tỷ trọng 1,5% tương đương Indonesia) trong kịch bản tốt. Dòng tiền ETF có thể giải ngân gần như ngay lập tức, trong khi các quỹ chủ động sẽ phân bổ dần.
Chính nhờ lực hấp thụ tốt từ nhà đầu tư trong nước mà VN-Index giữ vững trạng thái tích lũy thay vì suy yếu. Một khi quá trình nâng hạng được hiện thực hóa và dòng vốn ngoại quay lại, thị trường hoàn toàn có thể bước vào một nhịp tăng mới với nền tảng bền vững hơn.