Tính chung 7 tháng đầu năm 2025, giá trị xuất khẩu thuỷ sản cả nước đạt 6,22 tỷ USD, tăng trưởng 17,2% so với cùng kỳ năm ngoái.
Trong đó, tôm tiếp tục là mặt hàng xuất khẩu chủ lực, đạt 2,49 tỷ USD trong 7 tháng, tăng 23,6%. Tuy nhiên, thị trường Mỹ vốn chiếm tỷ trọng lớn, đang bị ảnh hưởng bởi chính sách thuế, khiến doanh nghiệp có dấu hiệu chững lại đơn hàng.
Chưa kể, ngành tôm đang bước vào giai đoạn khó khăn khi kết quả điều tra sơ bộ lần thứ 19 (POR19) do Bộ Thương mại Mỹ công bố hồi tháng 6 cho thấy mức thuế chống bán phá giá tôm lên tới 33,29% đối với nhiều doanh nghiệp lớn. Nếu mức thuế này không được điều chỉnh trong kết quả cuối cùng vào tháng 12, tôm Việt có nguy cơ bị mất thị trường Mỹ.
Vasep dự báo cả năm, xuất khẩu tôm có thể đạt 3,6-3,8 tỷ USD trong kịch bản doanh nghiệp tiếp tục khai thác tốt thị trường châu Á, EU, các nước CPTPP và đẩy mạnh sản phẩm giá trị gia tăng sang Nhật Bản.
Đứng sau tôm, cá tra ghi nhận kim ngạch xuất khẩu đạt 1,22 tỷ USD sau 7 tháng, tăng 11,1%. Điểm sáng là các doanh nghiệp lớn được áp thuế chống bán phá giá 0% theo kết quả POR20, giúp khôi phục niềm tin tại thị trường Mỹ. Tuy nhiên, với mức thuế đối ứng mới, cá tra cũng sẽ bị ảnh hưởng về chi phí và giá thành. Trong bối cảnh thị trường Trung Quốc có dấu hiệu chững lại do tồn kho, doanh nghiệp buộc phải tìm cách mở rộng tại ASEAN, Nam Mỹ và Trung Đông.
Ngược lại, cá ngừ gặp khó với kim ngạch 7 tháng giảm nhẹ 2,8% còn 542 triệu USD (riêng tháng 7 giảm mạnh gần 19%). Nguyên nhân chính đến từ quy định bất cập như cấm trộn lẫn nguyên liệu khai thác trong nước với nhập khẩu, nhất là quy định kích thước tối thiểu được phép khai thác cá ngừ vằn là 0,5 m ảnh hưởng tới sản lượng khai thác. Điều này khiến doanh nghiệp không có nguyên liệu trong nước để chế biến xuất khẩu và không tận dụng được lợi thế thuế quan trong hạn ngạch cá ngừ 11.500 tấn sang EU theo hiệp định EVFTA.
Về thị trường xuất khẩu, Trung Quốc và Hồng Kông ghi nhận mức tăng trưởng vượt bậc, với kim ngạch tháng 7 đạt 221,5 triệu USD (tăng 31,7%) và lũy kế 7 tháng đạt 1,33 tỷ USD (tăng 42,6%).
Trung Quốc đang đẩy mạnh nhập khẩu trở lại, đặc biệt là mặt hàng tôm và mực, tạo dư địa cho doanh nghiệp Việt tăng tốc trước thời điểm Mỹ áp thuế vào tháng 8. Đây cũng là kết quả của sự linh hoạt từ phía doanh nghiệp khi chủ động chuyển hướng, đẩy mạnh tiêu thụ tại các thị trường tăng trưởng tốt, đồng thời tận dụng FTA như RCEP, CPTPP để hưởng ưu đãi thuế quan.
Đứng thứ hai là thị trường Mỹ ghi nhận giá trị xuất khẩu trong tháng 7 đạt 145,8 triệu USD, giảm 19,6% so với cùng kỳ, dù tính chung 7 tháng vẫn tăng 10,4%, đạt 1,05 tỷ USD.
| |
| Nguồn: Vasep. |
Ngoài ra, các thị trường tiếp theo ghi nhận tăng trưởng là Nhật Bản, EU, Hàn Quốc và ASEAN đều tăng trưởng tích cực, cho thấy xu hướng dịch chuyển tiêu dùng toàn cầu có lợi cho thủy sản Việt Nam, đặc biệt trong bối cảnh giá cả hợp lý và nguồn cung dồi dào.
Vasep nhận định, bức tranh xuất khẩu thủy sản Việt Nam những tháng cuối năm sẽ "vừa thách thức vừa kỳ vọng". Thách thức đến từ chính sách thuế đối ứng của Mỹ bắt đầu có hiệu lực từ 7/8, nguy cơ mất thị trường tôm và hạn chế với cá ngừ, cùng với các bất ổn địa chính trị và đứt gãy chuỗi cung ứng.
Tuy nhiên, cơ hội vẫn rộng mở nhờ sự hồi phục mạnh mẽ của thị trường Trung Quốc, ASEAN và Nhật Bản, cùng với tín hiệu gỡ bỏ rào cản kỹ thuật từ EU, mở ra dư địa tăng trưởng cho các dòng sản phẩm chế biến sâu. Các hiệp định thương mại như EVFTA, CPTPP, UKVFTA tiếp tục tạo lợi thế thuế quan vượt trội so với các nước đối thủ.
Dự báo cả năm 2025, xuất khẩu thủy sản có thể đạt khoảng 9-9,2 tỷ USD. Trong đó, tôm kỳ vọng 3,6-3,8 tỷ USD, cá tra 1,8 tỷ USD, cá ngừ khoảng 850-900 triệu USD và các hải sản khác đóng góp gần 3 tỷ USD.