
Ngày 4/8, Bộ Nông nghiệp và Môi trường ban hành “Quy trình kiểm soát an toàn thực phẩm đối với quả sầu riêng tươi xuất khẩu”. Đây là văn bản hướng dẫn đầu tiên ở cấp quốc gia nhằm kiểm soát đồng bộ và thống nhất toàn bộ quy trình sản xuất, kinh doanh mặt hàng nông sản mang lại giá trị tỷ USD mỗi năm.
Theo quy trình này, tất cả các chủ thể tham gia vào chuỗi giá trị sầu riêng, từ khâu trồng trọt, thu hoạch, vận chuyển, bảo quản, đóng gói đến khâu xuất khẩu, đều phải tuân thủ quy trình, đồng thời chịu sự giám sát của cơ quan có thẩm quyền tại địa phương. Đây là điểm mới, nhằm chấm dứt tình trạng né tránh trách nhiệm trong trường hợp hàng hóa bị từ chối tại cảng nhập khẩu.
Theo yêu cầu của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, toàn bộ vùng trồng và cơ sở đóng gói phải được kiểm tra, giám sát, cấp mã số và nằm trong danh sách được phía nước nhập khẩu công nhận.
Dù đã có các chứng nhận quốc tế như VietGAP, GlobalGAP, HACCP hay ISO 22000, các cơ sở vẫn phải trải qua thẩm định định kỳ hoặc ký cam kết và chịu kiểm tra việc thực hiện những nội dung đã cam kết.
Khâu bảo quản và vận chuyển sầu riêng cũng lần đầu tiên được quy định trách nhiệm cụ thể, trong đó cơ sở đóng gói chịu trách nhiệm chính về kiểm tra điều kiện an toàn chuỗi nguyên liệu đầu vào.
Về mặt chất lượng, sầu riêng tươi xuất khẩu phải đáp ứng chỉ tiêu tồn dư kim loại nặng quy định tại Quy chuẩn QCVN 8-2:2011/BYT về giới hạn ô nhiễm kim loại nặng trong thực phẩm; chỉ tiêu tồn dư thuốc bảo vệ thực vật quy định tại Thông tư số 50 của Bộ Y tế và các quy định có liên quan về danh mục chỉ tiêu, mức giới hạn an toàn thực phẩm đối với sản phẩm sầu riêng của thị trường nhập khẩu tương ứng.
Đáng chú ý, văn bản cũng nêu rõ quy trình cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm cho sầu riêng xuất khẩu - vấn đề được nhiều doanh nghiệp quan tâm trong thời gian qua.
Cụ thể, nếu thị trường nhập khẩu yêu cầu cơ quan thẩm quyền Việt Nam kiểm tra, cấp chứng nhận nhà nước về an toàn thực phẩm cho lô hàng xuất khẩu, chủ hàng nộp hồ sơ tới cơ quan được Chủ tịch UBND cấp tỉnh giao trách nhiệm thực hiện kiểm tra, cấp chứng nhận.
Trường hợp thị trường nhập khẩu không yêu cầu giấy chứng nhận an toàn thực phẩm cấp nhà nước, nhưng có yêu cầu tuân thủ các quy định và tiêu chuẩn về an toàn thực phẩm, chủ hàng thực hiện đăng ký, chứng nhận an toàn thực phẩm cho lô hàng xuất khẩu theo đúng quy định và tiêu chuẩn về an toàn thực phẩm của cơ quan thẩm quyền tại thị trường nhập khẩu.
Trường hợp không có yêu cầu của thị trường nhập khẩu, chủ hàng thực hiện đăng ký, chứng nhận an toàn thực phẩm cho lô hàng xuất khẩu theo yêu cầu của nhà nhập khẩu (nếu có).