Luật sư Nguyễn Thị Kim Thanh, bào chữa cho bị cáo Trần Ngọc Thanh về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản:
Hành vi của ông Thanh chưa đủ yếu tố cấu thành tội Lừa đảo và không phải là đồng phạm chiếm đoạt 264 tỷ từ Công ty Thép Hòa Phát. Với vị trí là Giám đốc, ông Thanh buộc phải ký hợp đồng. Ông Thanh không lừa dối, không được hưởng lợi, ăn chia.
Mặt khác ông Thanh cũng không được bàn bạc thống nhất, thỏa thuận với ông Kiên. Việc ký thỏa thuận mua bán ông Thanh không được thống nhất, bàn bạc từ trước. Ông Thanh chỉ tuân lệnh lãnh đạo, chỉ là người làm công ăn lương. Từ trước tới giờ nếu ông Thanh được ăn chia hoặc hứa hẹn, bàn bạc có sự thống nhất thì là chuyện khác nhưng đây ông Thanh hoàn toàn không có động cơ mục đích gì.
Bản thân ông Kiên cũng đã xác nhận toàn bộ việc làm của ông Thanh đều làm theo chỉ đạo của Kiên.
Luật sư Phạm Thiên Phong bào chữa cho bị cáo Nguyễn Thị Hải Yến về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản:
Chị Yến chỉ làm theo chỉ đạo của ông Kiên, chỉ là việc người lao động phải làm. Yến lập biên bản là theo mẫu công ty, kể cả việc làm công văn giải chấp thế nhưng bị quy kết với vai trò đồng phạm,
Về ý chí, chị Yến không có thủ đoạn gian dối và hành vi chiếm đoạt mà chỉ làm theo dưới sự chỉ đạo với tư cách làm công ăn lưng. Không có quyền phản đối quyết của HĐQT
Vì thế Yến không thể là đồng phạm như Viện Kiểm sát đã nêu
LS Ngô Huy Ngọc bào chữa cho bị cáo Nguyễn Đức Kiên về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản:
Tôi cảm thấy không có vụ việc lừa đảo vì đây là giao dịch dân sự đang còn sống, các bên đang thực hiện các quyền và nghĩa vụ bình thường. Giao dịch chỉ chấm dứt theo biên bản thanh lý hợp đồng. Đến thời điểm ông Kiên bị quy kết thì sau đó rất lâu hợp đồng này vẫn thực tế đang tồn tại, các bên đang thực hiện quyền và nghĩa vụ của mình.
Theo cáo trạng, bị cáo Kiên đã chỉ đạo Thanh và Yến lập khống biên bản, Nghị quyết HĐQT thể hiện chủ trương bán 20 triệu CP cho Cty Thép Hòa Phát…, bị cáo Kiên có hành vi gian dối chiếm đoạt tiền Thép Hòa Phát.
Quy kết này không có căn cứ pháp luật.
Về việc lập biên bản và Nghị quyết HĐQT không thể coi là khống bởi trong Luật Doanh nghiệp có quy định hình thức cuộc họp của HĐQT có thể được tổ chức dưới nhiều hình thức trong đó có hình thức lấy ý kiến họp bằng văn bản. Vậy căn cứ vào đâu cho rằng đây là khống?
Về nội dung cũng thể hiện ý chí của các bên, không bị cưỡng ép, Công ty ACBI có sở hữu 20 triệu CP của Thép Hòa Phát. Căn cứ vào biên bản ông Kiên ký nghị quyết HĐQT là việc bình thường, đúng pháp luật.
Hợp đồng ghi rõ cổ phần chưa chuyển nhượng, không có tranh chấp. Rõ ràng số cổ phần này có thuộc quyền sở hữu của ACBI vì giấy chứng nhận cổ đông, cổ phần, cả Công ty ACBS cũng xác nhận như vậy.
Sau khi thu hồi 264 tỷ đồng, ông Kiên ký chứng từ ủy nhiệm chi và sử dụng riêng. Vậy sử dụng riêng là gì? Cách viết này tạo ra cho người đọc có thể hiểu nhầm là cố ý gian dối để chiếm đoạt.
Trong hồ sơ, có khoản 72,5 tỷ đồng Kiên vay hoặc tạm ứng của Cty ACBI. Nhưng việc tạm ứng và hoàn trả đều tuân thủ đúng quy chế hoạt động tài chính của Cty ACBI. Đấy không phải vấn đề liên quan đến tội phạm.
Sau 18 ngày ký hợp đồng, Thép Hòa Phát mới chuyển tiền, việc này liên quan đến việc ông Kiên và ông Long thỏa thuận về hoán đổi cổ phần. Và giao dịch hoán đổi này, tôi không thấy có sự trái pháp luật nào ở đây.
Cuối cùng, về hành vi thể hiện trên cáo trạng là ông Kiên chiếm đoạt 264 tỷ đồng của Hòa Phát. Trong toàn bộ cáo trạng không hề thấy có một định nghĩa thế nào là chiếm đoạt, bởi vì phát sinh quyền và nghĩa vụ từ hợp đồng là giữa các pháp nhân chứ không phải cá nhân với doanh nghiệp hay giữa các cá nhân.
Luật Dân sự quy định đại diện theo pháp luật ký kết giao dịch nhưng quyền và nghĩa vụ thuộc về doanh nghiệp chứ không phải cá nhân.
Khái niệm chiếm đoạt rất đơn giản, đó là chuyển dịch bất hợp pháp quyền sở hữu của người khác thành của mình. Nhưng 264 tỷ đồng là chuyển cho ACBI, trình tự sử dụng 264 tỷ đồng là của ACBI thuộc trách nhiệm pháp nhân.
Ông Kiên không hề can thiệp nào liên quan đến 264 tỷ đồng để đút túi tiêu riêng. Số 72,5 tỷ ông Kiên làm thủ tục để vay cá nhân, phát sinh quyền và nghĩa vụ giữa ACBI với Kiên chứ không phải với Thép Hòa Phát.
Đây là một giao dịch kinh tế chịu sự điều chỉnh bởi Luật Thương mại, Luật Dân sự và không hề phát sinh khiếu nại, phản ảnh, tranh chấp. Vậy căn cứ vào đâu quy kết Kiên phạm tội lừa đảo?