Mối quan tâm đến sức khỏe tinh thần cũng được đề cao khi 43,7% nhân sự lựa chọn ưu tiên cân bằng giữa cuộc sống - công việc trong giai đoạn 2023-2024. Trong top 5 còn có các yếu tố làm việc từ xa (chiếm 40,1%), ứng dụng của AI (chiếm 37.7%) và trao quyền cho nhân viên (chiếm 35.8%).
Những việc làm mới sẽ xuất hiện tại Việt Nam trong giai đoạn 2023-2024
Báo cáo cho biết, khi được hỏi về những vị trí việc làm mới xuất hiện, các vị trí liên quan đến lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI) là câu trả lời phổ biến nhất trong hầu hết các ngành nghề, tiêu biểu như: Công nghệ thông tin/Viễn thông, Xây dựng/Bất động sản, Ngân hàng, Giáo dục, Dịch vụ Tài chính và Tư vấn, Dịch vụ tư vấn...
Bên cạnh đó, vị trí việc làm mới thiên về xử lý dữ liệu cũng dần xuất hiện trong các ngành Xây dựng/Bất động sản, Thiết bị điện tử, Công nghệ thông tin/Viễn thông, Ngân hàng, Dịch vụ tư vấn, Bảo hiểm... Trong một số ngành nghề cụ thể như Dược phẩm, các vị trí xử lý dữ liệu được tích hợp vào một phòng ban cụ thể, nhằm đem đến những góc nhìn định lượng chuyên sâu hơn, góp phần cung cấp định hướng phù hợp cho hoạt động của phòng ban đó.
 |
Các doanh nghiệp cũng chú trọng vào nâng cao sức khỏe tinh thần cho nhân viên, do đó các vị trí liên quan đến tư vấn tâm lý cũng dần được tuyển dụng nhiều hơn.
Ngoài ra, khi yếu tố Môi trường, Xã hội và Quản trị (ESG) ngày càng được đầu tư thì việc xuất hiện các vị trí việc làm mới cho lĩnh vực này cũng là điều thiết yếu, chủ yếu xuất hiện trong các ngành nghề như Năng lượng/Năng lượng tái tạo và Dầu khí, Dịch vụ Tài chính và Tư vấn, Nông nghiệp, Vận tải/Giao nhận/Chuỗi cung ứng...
Trong các ngành sản xuất hoặc có tính kỹ thuật cao, việc ứng dụng tự động hóa ngày càng nhiều, dẫn đến thực trạng cắt giảm một số vị trí việc làm mang tính rập khuôn, không cần thiết. Đây được xem là một chính sách nâng cao hiệu suất và tiết kiệm chi phí nhân lực.
Kỹ năng cốt lõi cần tập trung phát triển của ứng viên/người lao động trong giai đoạn 2023-2024
Khi được hỏi về những kỹ năng cốt lõi mà ứng viên/người lao động cần tập trung phát triển trong năm 2023, kéo dài đến năm 2024, Navigos Group cho biết, ngoại ngữ và tư duy phân tích cùng đứng đầu với tỷ lệ lựa chọn tương đương nhau là 55,1%.
Bên cạnh đó, nhằm tăng tính cạnh tranh cho bản thân trên thị trường lao động, ứng viên/người lao động còn tập trung phát triển các kỹ năng như tư duy sáng tạo (chiếm 48,2%), giải quyết vấn đề (chiếm 42,2%) và giao tiếp hiệu quả (chiếm 39,5%).
 |
Kết quả này khá tương đồng khi tham chiếu với những yếu tố mà doanh nghiệp ưu tiên khi tuyển dụng. Cụ thể ngoại ngữ, giao tiếp hiệu quả hay giải quyết vấn đề... đều là những yếu tố đứng đầu trong cả hai khảo sát. Đồng thời, trong bối cảnh nhiều biến động như hiện tại, cả ứng viên/ người lao động cũng như doanh nghiệp đều quan tâm đến yếu tố thích ứng với thay đổi.
Đáng chú ý, Báo cáo Khảo sát lương 2024 của Navigos Group tổng hợp và mang đến Chi tiết bảng lương 23 ngành nghề, trải dài rộng khắp những ngành hàng quan trọng, với chi tiết thông tin mức lương tối thiểu và tối đa tại 2 thành phố lớn là TP. HCM và Hà Nội, đồng thời, tất cả các cấp bậc trong bảng lương từ thực tập sinh - có kinh nghiệm - đến cấp quản lý hay Giám đốc đều được phân chia rõ ràng để người đọc dễ dàng tham khảo.
Bảng lương cũng cho thấy xu hướng mới của thị trường khi các vị trí về Môi trường, Xã Hội và Quản trị ngày càng được đầu tư, khi mức lương cho các phòng ban này trong ngành Thiết bị điện tử, Hóa chất/Vật liệu xây dựng và Bao bì/In ấn/Nhựa, Nông nghiệp, Sản xuất có vốn đầu tư của Nhật Bản có xu hướng tăng so với cùng kỳ năm trước.
“Tầm quan trọng của việc đảm bảo an toàn cơ sở dữ liệu được nâng cao khi bảng lương năm nay nhận thấy các doanh nghiệp ngày càng đầu tư vào mức lương cho phòng ban Dữ liệu trong các ngành Công nghệ thông tin - Viễn thông, Ngân hàng, Năng lượng/Năng lượng tái tạo và Dầu khí”, Báo cáo cho biết.
 |
Đề xuất cho doanh nghiệp và khuyến nghị cho ứng viên/người lao động
Báo cáo cho rằng, để thu hút, tuyển dụng và giữ chân nhân tài hiệu quả trong bối cảnh thị trường khó khăn như hiện nay, doanh nghiệp cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng, nắm bắt được tin tức kinh tế thị trường, xu hướng thị trường tuyển dụng, và tâm lý của người lao động, nhằm xây dựng kế hoạch thu hút, tuyển dụng và giữ chân nhân tài hiệu quả. Cụ thể:
Một là, xây dựng cơ chế lương - thưởng minh bạch và hấp dẫn; chú trọng vào lương như một yếu tố thu hút ứng viên khi tuyển dụng; đảm bảo các chính sách về lương, thưởng cho nhân viên; tăng/đa dạng thêm các khoản thưởng hoặc tài trợ về tài chính…
Hai là, xây dựng và lan tỏa văn hóa doanh nghiệp đến rộng rãi người lao động thông qua các hoạt động xây dựng thương hiệu tuyển dụng; đa dạng hóa các kênh tuyển dụng nhằm tiếp cận tối đa tới nguồn Ứng viên tiềm năng…
Ba là, xây dựng lộ trình thăng tiến rõ ràng cho mỗi nhân viên; nhìn nhận và đánh giá năng lực nhân viên thường xuyên; chú trọng nhiều hơn đến việc chăm sóc sức khỏe tinh thần cho nhân viên; lắng nghe và đặt niềm tin nhiều hơn vào nhân viên, trao cho họ quyền tự hành động và quyết định trong một khuôn khổ cụ thể.
Bốn là, cân nhắc chú trọng đào tạo kỹ năng và điều chuyển nhân viên nội bộ vào những vị trí mới trong tổ chức thay vì tuyển dụng mới.
Mặt khác, để có sự chuẩn bị tốt khi tình hình kinh tế thị trường bình ổn và phát triển trở lại, cũng như việc đáp ứng yêu cầu tuyển dụng thời đại mới, Báo cáo cho rằng, người lao động cần:
Thứ nhất, liên tục cập nhật về tin tức thị trường, xu hướng tuyển dụng, nắm bắt yêu cầu của nhà tuyển dụng;
Thứ hai, tìm kiếm cơ hội việc làm ở nhiều nguồn tuyển dụng khác nhau, đặc biệt là các trang tuyển dụng trực tuyến, hay thông qua mối quan hệ cá nhân (giới thiệu nội bộ) và mối quan hệ với các chuyên gia tuyển dụng;
Thứ ba, chủ động học hỏi để phát triển và thể hiện tốt các kỹ năng giải quyết vấn đề, giao tiếp hiệu quả, ngoại ngữ và thích ứng với thay đổi...
Thứ tư, nắm bắt các xu hướng làm việc mới, biết áp dụng AI vào công việc để nâng cao năng suất lao động…
Báo cáo lương chi tiết 23 ngành hàng và Thị trường Lao động 2024 được thành lập dựa trên ý kiến của hơn 4.000 ứng viên đang làm việc tại Việt Nam, và hơn 550 doanh nghiệp đa dạng quốc tịch như Mỹ, Trung Quốc, châu Âu, Hàn Quốc, Nhật Bản và Việt Nam.
Báo cáo đã đưa ra các xu hướng làm việc và kỹ năng cần thiết cũng như nhận định và lời khuyên từ chuyên gia nhân sự cho 2 nhóm đối tượng chính là người lao động và doanh nghiệp.
