Giải ngân đầu tư công đã tăng tốc
Năm 2025, Ngân hàng Nhà nước đặt mục tiêu tăng trưởng tín dụng khoảng 16% cho mục tiêu tăng trưởng kinh tế 8%. Tuy nhiên, nếu GDP tăng lên đến 10% thì tín dụng phải tăng 18-20%, tức là năm nay ngành ngân hàng sẽ phải bơm thêm ra nền kinh tế 2,8-3,1 triệu tỷ đồng.
Theo các chuyên gia kinh tế, còn quá sớm để khẳng định GDP năm nay có đạt được 8-10%, hay nói cách khác là tín dụng có thể tăng được 16-20% hay không, nhưng dù ở mức nào thì bất động sản và đầu tư công đều được coi là động lực.
TS. Nguyễn Quốc Hùng - Tổng Thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam nhấn mạnh, đầu tư công là một trong những động lực tăng trưởng của nền kinh tế năm nay. Đầu tư công được triển khai hiệu quả sẽ kích thích sản xuất của khu vực tư nhân cũng như toàn nền kinh tế, kéo theo nhu cầu tín dụng tăng lên.
Theo số liệu được Bộ Tài chính báo cáo Thủ tướng Chính phủ tại Văn bản số 7474/BTC-ĐT về tình hình thực hiện kế hoạch đầu tư công từ nguồn ngân sách nhà nước 4 tháng và ước 5 tháng đầu năm 2025, công tác giải ngân vốn đầu tư công đã có sự tăng tốc rõ rệt trong tháng 5. Theo đó, ước tính giải ngân từ đầu năm đến ngày 31/5/2025 là 199.325,2 tỷ đồng, đạt 22,2% kế hoạch và đạt 24,1% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao. Con số này cao hơn cùng kỳ năm 2024 (đạt 20,33% kế hoạch và đạt 21,63% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao). Trong đó, Chương trình Mục tiêu quốc gia là 7.054,6 tỷ đồng (đạt 32,12% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao).
Nhằm hỗ trợ tăng trưởng kinh tế, năm nay, Ngân hàng Nhà nước tiếp tục đổi mới cơ chế cấp room tín dụng và nhờ được cấp room sớm, các ngân hàng đã xây dựng kế hoạch cho vay từ đầu năm và nỗ lực giảm lãi suất kích cầu vay vốn.
Giới phân tích cho rằng, để GDP và tín dụng tăng trưởng, ngoài giải ngân mạnh mẽ “vốn mồi” đầu tư công thì còn cần các giải pháp mạnh mẽ hơn trong cải cách thể chế, đặc biệt trong tháo gỡ các “điểm nghẽn” cho thị trường bất động sản. Nhu cầu vốn để phục vụ tăng trưởng GDP trong năm nay là rất lớn, nên việc huy động đủ vốn trong bối cảnh các kênh huy động trung - dài hạn như chứng khoán, trái phiếu đang khó khăn là rất quan trọng. Từ đầu năm đến nay, thanh khoản thị trường chứng khoán khá èo uột, trong khi hoạt động phát hành trái phiếu doanh nghiệp phi tài chính cũng chưa có dấu hiệu khởi sắc.
Theo dữ liệu từ Hiệp hội Thị trường trái phiếu Việt Nam, trong 5 tháng đầu năm 2025, tổng giá trị phát hành trái phiếu doanh nghiệp đạt 120.685 tỷ đồng, tăng 2,36 lần so với cùng kỳ năm trước, trong đó phần lớn đến từ các ngân hàng với tỷ trọng 67,1% tổng giá trị phát hành, trong khi trái phiếu bất động sản chiếm 20,8%. Từ đầu năm đến nay, các ngân hàng phát hành gần 81.000 tỷ đồng trái phiếu, tăng 3,3 lần so với cùng kỳ.
Theo PGS.TS. Nguyễn Hữu Huân, giảng viên cao cấp Đại học Kinh tế TP.HCM, mục tiêu tăng trưởng kinh tế 2 con số kéo theo tín dụng tăng 18-20% năm nay là rất thách thức. Nếu bơm lượng tiền lớn ra nền kinh tế để hỗ trợ tăng trưởng, tỷ giá và lạm phát sẽ bị ảnh hưởng. Nói cách khác, dư địa nới lỏng chính sách tiền tệ năm nay không còn nhiều. Trong giai đoạn hiện nay, chính sách tiền tệ nên ưu tiên ổn định tỷ giá, kiểm soát lạm phát, ổn định vĩ mô. Việc nới lỏng tiền tệ chỉ nên thực hiện khi thị trường thuận lợi như Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) giảm mạnh lãi suất, USD giảm giá…
Thêm động lực bất động sản
TS. Lê Xuân Nghĩa - chuyên gia kinh tế cho rằng, để thúc đẩy tín dụng năm nay, các ngân hàng sẽ tập trung cho vay các dự án hạ tầng giao thông và bất động sản thương mại, nhất là bất động sản ăn theo các trục giao thông công cộng, nhà ga metro, dự án khu vực vệ tinh…
Ông Nghĩa cũng cho biết, từ năm 2026, mỗi năm dự kiến có ít nhất 8-10 tỷ USD được rót vào nền kinh tế khi các dự án hạ tầng kết nối trọng điểm như đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, tuyến đường sắt Vân Nam - Hải Phòng… được triển khai. Để huy động đủ vốn cho các đại dự án này, ngoài ngân sách, cần có sự tham gia của ngân hàng. Cụ thể, các ngân hàng sẽ đóng vai trò người mua trái phiếu chính phủ để huy động vốn cho đầu tư và các khoản tiền này được tính vào tăng trưởng tín dụng.
Thực tế, tín dụng bất động sản vẫn trong xu hướng tăng. Theo Ngân hàng Nhà nước, đến cuối năm 2024, tín dụng bất động sản tăng 16,11% so với cuối năm 2023, cao hơn mức tăng trưởng tín dụng toàn nền kinh tế là 15,08%. Điều này cho thấy, bất động sản vẫn là lĩnh vực hấp dẫn, thu hút sự quan tâm đặc biệt từ các tổ chức tín dụng. Sang năm 2025, trong bối cảnh thị trường địa ốc tiếp đà hồi phục sau giai đoạn trầm lắng kéo dài, hoạt động cho vay bất động sản tại các ngân hàng thương mại tiếp tục khởi sắc trong quý đầu năm.
Đơn cử, tại Techcombank, dư nợ cho vay mua nhà (cá nhân) trong quý I/2025 tăng 2% so với cùng kỳ, còn dư nợ bất động sản của nhóm khách hàng doanh nghiệp (gồm cả trái phiếu doanh nghiệp) tăng 12% so với cùng kỳ và tăng 13% từ đầu năm đến nay. Tính đến 31/3/2025, dư nợ cho vay kinh doanh bất động sản đạt 214.783 tỷ đồng, tăng 14,8% so với cuối năm 2024 và chiếm 33,9% tổng dư nợ.
Techcombank cũng là ngân hàng có tỷ trọng cho vay bất động sản cao nhất hệ thống, đạt 61% tính đến cuối quý I/2025, nếu tính cả mảng xây dựng và vật liệu xây dựng thì lên tới 72% tổng dư nợ. Riêng mảng khách hàng cá nhân, tỷ trọng cho vay mua nhà chiếm 72% dư nợ bất động sản.
Ông Nguyễn Anh Tuấn - Giám đốc Khối Ngân hàng bán lẻ Techcombank cho biết, khi đánh giá mức độ hồi phục và tăng trưởng của mảng bất động sản, ngân hàng sẽ nhìn nhận theo 2 khía cạnh gồm nguồn cung và tỷ lệ hấp thụ, đánh giá xuyên suốt từ các phân khúc khác nhau, tốc độ đô thị hóa, cầu nhà ở tăng… thì tín dụng bất động sản sẽ tăng.
Tại ACB, ông Từ Tiến Phát - Tổng giám đốc Ngân hàng cho hay, với gói tín dụng mua nhà lãi suất ưu đãi cho khách hàng trẻ mua ngôi nhà đầu tiên, lãi suất 5,5%/năm cố định trong 3 năm đầu, chỉ trong chưa đầy 3 tháng, ACB đã giải ngân cho khoảng 2.000 khách hàng với doanh số giải ngân 3.000 tỷ đồng.
Ngoài 2 cái tên nêu trên, một số ngân hàng khác có tỷ trọng cho vay bất động sản trên tổng dư nợ cao tính đến cuối quý I/2025 có thể kể đến là KienlongBank (16,2%), BVBank (17,5%), SHB (25%), VPBank (25,5%)... Những con số này cho thấy tín hiệu mở rộng hoạt động cho vay bất động sản ở nhóm ngân hàng vừa và nhỏ khi thị trường địa ốc trên đà hồi phục và lãi vay mua nhà duy trì ở mức thấp.
Mục tiêu tăng trưởng tín dụng năm nay là 16%, tương đương 2,5 triệu tỷ đồng được bơm ra thị trường. Theo Ngân hàng Nhà nước, đến giữa tháng 4/2025, tăng trưởng tín dụng toàn hệ thống đạt khoảng 3,95% so với cuối năm 2024.
Riêng tại TP.HCM, tổng dư nợ tín dụng bất động sản tính đến cuối tháng 4/2025 đạt 1,116 triệu tỷ đồng, tăng 0,34% so với tháng trước và tăng 2,85% so với cuối năm 2024, chiếm tỷ trọng khoảng 28% trong tổng dư nợ tín dụng toàn thành phố. Trong đó, tín dụng bất động sản đối với nhóm tự sử dụng (vay mua nhà ở, chuyển quyền sử dụng đất để xây nhà ở; vay sửa chữa nhà…) đạt 727.000 tỷ đồng, tăng 0,05% so với tháng trước và tăng 0,65% so với cuối năm 2024, chiếm tỷ trọng 65% trong dư nợ tín dụng bất động sản.
Ông Nguyễn Đức Lệnh - Phó giám đốc Ngân hàng Nhà nước - Chi nhánh khu vực II cho biết, 4 tháng đầu năm 2025, tín dụng bất động sản tăng 2,85% - cao hơn tín dụng chung trên địa bàn là 2,62%. Đáng chú ý, tổng dư nợ tín dụng nhà ở xã hội đạt 2.764 tỷ đồng, tăng 4,84% so với tháng trước đó (trong khi tháng 3/2025 tăng 1,7% và tháng 2/2025 giảm 2,55%).
Hiện tại, lãi suất vay mua nhà giảm đáng kể so với giai đoạn trước, khi các ngân hàng đồng loạt tung ra các gói tín dụng ưu đãi với tổng giá trị hàng chục ngàn tỷ đồng, lãi suất thấp kỷ lục từ 3,88%/năm.
Chẳng hạn, BIDV có gói tín dụng 40.000 tỷ đồng dành cho khách hàng cá nhân dưới 35 tuổi, lãi suất 5,5%/năm cố định trong 3 năm đầu và các năm sau đó bằng lãi suất huy động vốn kỳ hạn 24 tháng cộng biên độ 3%/năm. Đối với các dự án có cam kết dành tối thiểu 30% tổng sản phẩm đầu ra cho người trẻ, chủ đầu tư sẽ được BIDV áp dụng mức lãi suất ưu đãi 6%/năm cố định đến 24 tháng và các năm sau đó sẽ thấp hơn mức lãi suất thông thường từ 1-2%/năm.
Agribank cũng ưu đãi lãi suất cho cá nhân dưới 35 tuổi vay mua nhà đến hết năm 2025. Khách hàng có thể dùng chính căn nhà dự định mua làm tài sản bảo đảm, với lãi suất cố định 5,5%/năm trong 3 năm đầu, hạn mức vay lên đến 75% nhu cầu vốn và thời hạn vay tối đa 40 năm.
Nhiều ngân hàng khác như ACB, BIDV, Vietcombank, VIB, VPBank, HDBank, MB, SHB, LPBank… cũng rầm rộ triển khai các gói tín dụng ưu đãi với lãi suất từ 3,88-3,99%/năm trong giai đoạn đầu, hoặc lãi suất cố định 5,5%/năm trong 2-3 năm đầu.