Các thương hiệu Trung Quốc hiện không phải là tay chơi chủ chốt trên thị trường xe điện Canada, tuy nhiên, lượng nhập khẩu từ Trung Quốc đã bùng nổ trong năm ngoái khi Tesla chuyển từ các nhà máy ở Mỹ sang nhà máy ở Thượng Hải để giao xe cho Canada.
Hiệp hội các nhà sản xuất xe Canada (CVMA) cho biết, xe điện Trung Quốc đã thâm nhập sâu vào thị trường châu Âu và đang mở rộng tới Bắc Mỹ.
“Khả năng này sẽ sớm xảy ra trong tương lai gần,” Chủ tịch CVMA Brian Kingston chia sẻ.
Ông không ủng hộ việc Canada áp dụng mức thuế quá nặng do những lo ngại về xung đột với Trung Quốc nhưng vẫn lưu ý rằng Canada không thể quá lạc nhịp với Mỹ.
Mới đây, Tổng thống Mỹ Joe Biden quyết định điều chỉnh tăng gấp 4 lần thuế nhập khẩu đối với xe điện do Trung Quốc sản xuất. Bên cạnh đó, Mỹ cũng đang tăng thuế đối với đa số các sản phẩm khác của Trung Quốc bao gồm pin mặt trời, chip máy tính, thiết bị y tế và pin Li-on.
Canada hiện áp dụng mức thuế 6% đối với xe do Trung Quốc sản xuất, cùng với chính sách giảm giá liên bang lên tới 5.000 USD khi mua xe điện.
Thủ tướng Justin Trudeau, Bộ trưởng Công nghiệp François-Philippe Champagne và Bộ trưởng Thương mại Mary Ng đều bày tỏ động thái điều chỉnh thuế quan sau nước đi của Mỹ, tuy nhiên vẫn chưa có cam kết nào được đưa ra.
“Chúng tôi đang theo dõi rất chặt chẽ những gì phía Mỹ đang làm,” Thủ tướng Trudeau phát biểu tại Philadelphia tuần vừa qua, sau cuộc gặp với Phó Tổng thống Hoa Kỳ Kamala Harris.
Những năm gần đây, Canada và Mỹ đã có các liên kết quan trọng trong ngành công nghiệp xe điện bao gồm khoáng sản, pin và chính ngành sản xuất xe điện.
Canada cũng đã đầu tư ồ ạt vào ngành công nghiệp xe điện, với 30 tỷ USD được chi ra chỉ trong hai năm qua cho các cơ sở sản xuất pin và xe điện cho Stellantis, Volkswagen và Honda.
Nỗ lực này chủ yếu nhằm ngăn chặn Trung Quốc gây ảnh hưởng tới ngành công nghiệp ô tô lâu đời của Bắc Mỹ. Lĩnh vực chiếm gần 5% nền kinh tế Mỹ và hơn 2% ở Canada và gần 10 triệu người Mỹ cũng như 500.000 người Canada đang làm việc trong ngành ô tô.
Trong tương lai, xe điện đang dần trở thành mũi nhọn của ngành ô tô. Canada quy định 1/5 tổng doanh số bán hàng phải là xe điện vào năm 2026, 3/5 vào năm 2030 và 100% vào năm 2035. Xe hybrid và xe chạy hoàn toàn bằng điện chiếm gần 11% tổng số xe đăng ký mới vào năm 2023 tại Canada, so với mức 8% vào năm 2022.
Kingston cho biết, hiện tại, chính sách công nghiệp của Canada không phù hợp với Hoa Kỳ trên một số mặt, bao gồm cả quy định bán xe điện. Tuy nhiên, ông cho biết chiến lược công nghiệp của Canada hiện tại không quan tâm đến việc xe điện được sản xuất ở đâu.
“Điều chúng tôi không thích là khi sản phẩm Trung Quốc tràn ngập thị trường với những chiếc ô tô điện được trợ giá ồ ạt. Chúng ta phải giải quyết vấn đề này, chúng ta phải bảo vệ ngành công nghiệp của mình,” bà Ursula nói.
Ông Kingston còn bổ sung rằng Canada nên xem xét điều tra chống bán phá giá đối với các hoạt động trợ cấp xe điện của Trung Quốc trước khi chúng xuất hiện tại thị trường Canada.
Mặc dù không cần phải đáp ứng ngay lập tức mức thuế của Mỹ nhưng Canada nên chuẩn bị sẵn sàng để thực hiện điều này nếu mọi thứ thay đổi.
“Chúng ta thực sự cần phải sẵn sàng cho sự gia tăng đột biến của xe điện Trung Quốc,” ông nói. “Nên đảm bảo rằng chúng ta có đòn bẩy để sử dụng trong trường hợp phải tăng thuế.”
Trước năm 2023, xe điện do Trung Quốc sản xuất chỉ chiếm một phần rất nhỏ trên thị trường Canada, với doanh thu 84 triệu USD nhập khẩu từ Trung Quốc vào năm 2022, tương đương 1,2% tổng giá trị nhập khẩu xe điện.
Tuy nhiên, vào năm 2023, khi Tesla chuyển đổi nhà máy sản xuất cho các sản phẩm bán tại Canada từ California sang Trung Quốc, con số đó đã tăng lên 2,2 tỷ USD. Tesla hiện chiếm gần một phần ba thị phần xe điện của Canada. Điều đó khiến Trung Quốc chỉ đứng sau Mỹ với lượng nhập khẩu 2,8 tỷ USD.
Tesla đã thực hiện thay đổi này vì họ cần chuyển phần lớn doanh số bán hàng tại Mỹ của mình về các nhà máy ở Mỹ để đảm bảo đủ điều kiện nhận khoản tín dụng thuế sinh lợi chỉ dành cho xe điện được sản xuất ở Bắc Mỹ.