Peter Ben Embarek và Marion Koopmans đến dự cuộc họp báo để kết thúc chuyến thăm của nhóm chuyên gia quốc tế từ Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) tại thành phố Vũ Hán, Trung Quốc vào ngày 9/2/2021. Ảnh: Getty Images
Các nhà khoa học được WHO cử đến đã làm việc tại Vũ Hán trong 4 tuần qua như một phần của cuộc tìm kiếm manh mối về nguồn gốc của đại dịch Covid-19.
Các nhà khoa học đã đến thăm các bệnh viện, phòng thí nghiệm và chợ hải sản Hoa Nam, Viện virus Vũ Hán và phòng thí nghiệm của Trung tâm Kiểm soát Dịch bệnh Vũ Hán.
Tiến sĩ Peter Ben Embarek, chuyên gia về an toàn thực phẩm và bệnh động vật của WHO đồng thời là chủ tịch nhóm các nhà khoa học đã nói với các phóng viên rằng, con đường “có khả năng nhất” của Covid là sự lai tạp sang người từ một loài trung gian. Giả thuyết này sẽ “yêu cầu nhiều nghiên cứu hơn và nghiên cứu cụ thể có mục tiêu hơn”, ông nói.
Những phát hiện ban đầu của cuộc điều tra không tìm thấy bằng chứng về sự bùng phát Covid ở Vũ Hán hoặc những nơi khác trước tháng 12/2019. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu đã tìm thấy bằng chứng về sự lưu thông của Covid bên ngoài Chợ Hải sản Hoa Nam vào tháng 12/2019, Tiến sĩ Ben Embarek cho biết.
Ông nói thêm rằng, hiện vẫn chưa thể xác định chính xác vật chủ trung gian của động vật cho Covid-19 và mô tả những phát hiện sau gần một tháng họp và tới thăm các địa điểm là "công việc đang được tiến hành".
WHO đã tìm cách khoanh vùng những dự báo về một kết luận chắc chắn về nguồn gốc của đại dịch Covid-19 nhưng điều này sẽ mất rất nhiều thời gian. Phải mất hơn một thập kỷ để tìm ra nguồn gốc của SARS trong khi nguồn gốc của đại dịch Ebola lần đầu tiên được xác định vào những năm 1970 hiện vẫn chưa lý giải được.
Nhiều người hy vọng rằng thông tin về các trường hợp nhiễm Covid có thể được biết sớm nhất để giúp xác định cách bùng phát dịch bệnh và ngăn chặn đại dịch trong tương lai.
Rò rỉ trong phòng thí nghiệm là “cực kỳ khó xảy ra”
Một giả thuyết cho rằng Covid-19 bị rò rỉ từ Viện virus học Vũ Hán đã bị các nhà khoa học của WHO bác bỏ.
Tiến sĩ Ben Embarek cho biết: “Giả thuyết về sự cố trong phòng thí nghiệm khó có thể giải thích được sự xâm nhập của virus vào người. Do đó, giả thuyết đó không nằm trong các giả thuyết mà chúng tôi sẽ đề xuất cho các nghiên cứu trong tương lai”.
Nhóm các nhà khoa học đã đưa ra kết luận rằng một vụ rò rỉ trong phòng thí nghiệm nên được hiểu là cực kỳ khó xảy ra "trên cơ sở một cuộc thảo luận nghiêm túc và nghiên cứu rất kĩ lưỡng", Liang Wannian, trưởng nhóm chuyên gia Covid-19 tại Ủy ban Y tế Quốc gia của Trung Quốc cho biết thêm.
Ông Liang cho biết, nghiên cứu về nguồn gốc của virus phải tập trung vào cách nó lưu hành trong động vật trước khi lây nhiễm sang người.
Ông cho biết dơi và tê tê là những động vật tiềm năng để truyền bệnh nhưng các mẫu từ những loài này không được tìm thấy là “đủ giống” với Covid-19.
“Tính nhạy cảm cao của chồn và mèo với virus cho thấy có thể có những động vật khác đóng vai trò là ổ chứa nhưng nghiên cứu vẫn chưa kết luận”, ông cho biết.
Phát ngôn viên của Ủy ban Y tế Quốc gia Trung Quốc cho biết có thể đã có sự lưu hành không được báo cáo của virus trước khi được phát hiện ở Vũ Hán. Tuy nhiên, ông Liang cho biết không có bằng chứng về sự lưu hành đáng kể của Covid ở Vũ Hán trước khi bùng phát vào cuối năm 2019.
