Các công ty bảo hiểm nhân thọ đang cấu trúc lại sản phẩm, nâng cao chất lượng dịch vụ để lấy lại niềm tin của khách hàng
Giai đoạn nhiều khó khăn, thách thức
Năm qua, thị trường bảo hiểm tiếp tục đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức. Việc tái thiết và củng cố niềm tin khách hàng là thách thức lớn nhất và cốt lõi của các doanh nghiệp bảo hiểm, đặc biệt đối với khối bảo hiểm nhân thọ sau những biến cố liên quan đến kênh bán bảo hiểm qua ngân hàng (bancassurance) và chất lượng tư vấn trong các năm trước. Điều này đòi hỏi các doanh nghiệp bảo hiểm phải tích cực hơn nữa trong công tác nâng cao chất lượng dịch vụ, như minh bạch hóa thông tin, nâng cao chất lượng tư vấn, chi trả nhanh chóng quyền lợi bảo hiểm, tăng cường đẩy mạnh tuyên truyền nâng cao nhận thức người dân trong việc sử dụng bảo hiểm như là một công cụ tài chính hiệu quả để ứng phó với rủi ro.
 |
| Ông Bùi Gia Anh, Tổng thư ký Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam |
Thách thức tiếp theo của doanh nghiệp bảo hiểm là tuân thủ và thích nghi với môi trường pháp lý mới. Năm 2025 có nhiều quy định pháp luật mới về kinh doanh bảo hiểm có hiệu lực hoặc được sửa đổi, đặt ra yêu cầu cao hơn về vận hành và tuân thủ. Theo đó, cơ quan quản lý đã quy định các doanh nghiệp bảo hiểm phải nâng cao tính minh bạch, rõ ràng trong hoạt động; quy định về sản phẩm liên kết đầu tư bị giới hạn chỉ tích hợp quyền lợi tử vong và thương tật toàn bộ vĩnh viễn, còn các quyền lợi bổ sung phải tách riêng, buộc doanh nghiệp bảo hiểm phải tái cấu trúc danh mục sản phẩm…; hay các quy định về liên thông dữ liệu (như quy định tại Nghị định số 151/2024/NĐ-CP của Chính phủ).
Thách thức thứ ba là rủi ro khí hậu và thiên tai. Đây là thách thức ngày càng lớn. Các hiện tượng thời tiết cực đoan (lũ lụt, hạn hán, bão) xảy ra thường xuyên và dữ dội hơn đã làm tăng quy mô chi trả bảo hiểm và ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng sinh lời của doanh nghiệp bảo hiểm. Tuy nhiên, doanh nghiệp bảo hiểm vẫn luôn ý thức được trách nhiệm của mình là tấm lá chắn bảo vệ tài chính cho các tổ chức và cá nhân trước những rủi ro, trong đó có rủi ro thiên tai. Trong các đợt bão lũ vừa qua, các doanh nghiệp bảo hiểm đã thể hiện được tinh thần trách nhiệm cao khi nhanh chóng có mặt tại hiện trường, hướng dẫn người tham gia bảo hiểm trong các công tác cần thiết nhằm hạn chế thiệt hại, giám định tổn thất và giải quyết bồi thường nhanh chóng cho người được bảo hiểm.
Thứ tư là cạnh tranh và áp lực chuyển đổi số toàn diện. Trong bối cảnh cạnh tranh trong ngành diễn ra ngày càng gay gắt, các doanh nghiệp bảo hiểm đều đầu tư cho chuyển đổi số. Việc chuyển đổi số toàn diện, không chỉ dừng ở ứng dụng di động mà còn là hệ thống lõi (core system) đòi hỏi chi phí đầu tư khổng lồ và nguồn nhân lực chất lượng cao.
Đẩy mạnh chuyển đổi số, tái cấu trúc
Theo số liệu thống kê, tính tới hết tháng 11/2025, tổng tài sản của ngành bảo hiểm ước đạt 1.104.415 tỷ đồng, tăng 9,27% so với cùng kỳ năm trước; đầu tư trở lại nền kinh tế ước đạt 949.308 tỷ đồng, tăng 10,15% so với cùng kỳ năm trước. Tổng doanh thu phí bảo hiểm toàn thị trường ước đạt 210.167 tỷ đồng, tăng 3,27% so với cùng kỳ; trong đó, doanh thu phí bảo hiểm lĩnh vực bảo hiểm phi nhân thọ ước đạt 79.421 tỷ đồng (tăng 10,34% so với cùng kỳ năm trước), lĩnh vực bảo hiểm nhân thọ ước đạt 130.746 tỷ đồng (giảm nhẹ 0,6% so với cùng kỳ năm trước). Chi trả quyền lợi bảo hiểm ước đạt 83.797 tỷ đồng (tăng 14,68% so với cùng kỳ năm trước).
Đà tăng trưởng hai con số của khối bảo hiểm phi nhân thọ gắn liền với sự phát triển của nền kinh tế. Trong khi đó, thị trường bảo hiểm nhân thọ chuyển sang giai đoạn tăng trưởng chậm lại, bền vững hơn sau thời kỳ tăng trưởng nóng - điều cần thiết để thanh lọc, tái cấu trúc, tập trung vào chất lượng tư vấn, sản phẩm minh bạch, đáp ứng nhu cầu thực tế, từ đó xây dựng lại niềm tin khách hàng và hướng tới sự phát triển ổn định, dài hạn, thay vì chỉ chạy theo doanh số.
Hiện nay, Nhà nước đã và đang tăng cường quản lý kinh doanh bảo hiểm, đặc biệt là bảo hiểm nhân thọ bán qua kênh ngân hàng, thông qua việc hoàn thiện khung pháp lý bảo hiểm, tập trung vào tăng cường giám sát, minh bạch hóa và nâng cao trách nhiệm các bên liên quan (doanh nghiệp bảo hiểm, ngân hàng, đại lý) để bảo vệ quyền lợi khách hàng. Các doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ cũng nhân dịp này để tiếp tục tái cấu trúc sản phẩm, đẩy mạnh số hóa, nâng cao chất lượng dịch vụ nói chung và chất lượng tư vấn viên nói riêng để lấy lại hình ảnh tốt đẹp vốn có của thị trường bảo hiểm trong mắt khách hàng. Các doanh nghiệp bảo hiểm cả nhân thọ và phi nhân thọ đều tích cực tập trung vào các chiến lược dài hạn như chuyển đổi số, lấy khách hàng làm trung tâm để phục vụ, tăng cường đào tạo đội ngũ cán bộ, đại lý, nâng cao tuyên truyền nhận thức về bảo hiểm… nhằm hướng tới một ngành bảo hiểm tăng trưởng mạnh, hiệu quả và bền vững.
Trong năm 2025, thị trường bảo hiểm cũng chứng kiến sự gia nhập của 2 công ty bảo hiểm mới là TechcomLife (doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ thứ 20) và AlphaRe (doanh nghiệp tái bảo hiểm thứ 3). Những “tân binh” này không chỉ làm phong phú thêm hệ sinh thái ngành bảo hiểm, mà còn mang đến làn gió mới về công nghệ, tích hợp tài chính và khả năng quản lý rủi ro, góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững của thị trường. Ngoài ra, sự gia nhập của các doanh nghiệp bảo hiểm mới cho thấy tiềm năng phát triển của ngành bảo hiểm vẫn còn nhiều dư địa như mục tiêu mà Chính phủ đặt ra đến năm 2030: quy mô thị trường bảo hiểm đạt 3,3 - 3,5% GDP.
Chuẩn bị cho một giai đoạn phát triển bền vững hơn
Tại Chiến lược Phát triển thị trường bảo hiểm Việt Nam đến năm 2030 (ban hành theo Quyết định số 07/QĐ-TTg ngày 05/01/2023), Chính phủ đặt mục tiêu tốc độ tăng trưởng doanh thu phí bảo hiểm bình quân giai đoạn 2026 - 2030 đạt khoảng 10%/năm. Đến năm 2030, quy mô thị trường bảo hiểm đạt 3,3 - 3,5% GDP. Về độ bao phủ, phấn đấu đến năm 2030, có 18% dân số tham gia bảo hiểm nhân thọ (mục tiêu năm 2025 là 15%). Tốc độ tăng trưởng bình quân doanh thu cung cấp sản phẩm bảo hiểm trên môi trường mạng đạt khoảng 10%/năm trong giai đoạn 2023 - 2030.
Sau khi thị trường trải qua giai đoạn chững lại và tái cấu trúc mạnh mẽ từ năm 2023 - 2025, năm 2026 sẽ là năm đầu tiên của giai đoạn tăng trưởng ổn định và tập trung vào chất lượng. Trong bối cảnh đó, yêu cầu đặt ra với các doanh nghiệp bảo hiểm là:
Thứ nhất, tăng cường minh bạch và chất lượng dịch vụ khách hàng. Đây là yêu cầu tối quan trọng để khôi phục và giữ vững niềm tin khách hàng. Các doanh nghiệp bảo hiểm cần đảm bảo tuân thủ nghiêm các quy định của Luật Kinh doanh bảo hiểm và các văn bản hướng dẫn thi hành; đồng thời, cần tích cực chủ động chuyên nghiệp hóa dịch vụ, đem lại những trải nghiệm và giá trị cốt lõi cho khách hàng tham gia bảo hiểm.
Đặc biệt, các doanh nghiệp bảo hiểm chú ý quy trình bồi thường cần được đơn giản hóa và số hóa, áp dụng công nghệ để rút ngắn thời gian xử lý hồ sơ, đảm bảo chi trả nhanh chóng, công bằng và chính xác; thiết kế các sản phẩm linh hoạt, dễ hiểu, tập trung vào nhu cầu thực tế của khách hàng (như bảo hiểm nhân thọ, bảo hiểm sức khỏe, bảo hiểm vi mô, sản phẩm bảo hiểm rủi ro thiên tai...).
Thứ hai, chuyển đổi số và đa dạng hóa kênh phân phối. Chuyển đổi số không chỉ là xu hướng, mà là yêu cầu tất yếu để nâng cao hiệu quả và tính cạnh tranh. Các doanh nghiệp bảo hiểm cần kịp thời ứng dụng công nghệ vào các khâu như thẩm định rủi ro, xử lý yêu cầu bồi thường và phát hành hợp đồng, phát triển các kênh bán hàng trực tuyến để nâng cao trải nghiệm của khách hàng...
Thứ ba, nâng cao năng lực quản trị rủi ro và tài chính, đây cũng là yêu cầu tuân thủ các quy định mới của Luật Kinh doanh bảo hiểm. Theo đó, các doanh nghiệp bảo hiểm tiếp tục tích cực tiếp cận và áp dụng các chuẩn mực quản trị rủi ro quốc tế, đặc biệt là rủi ro thanh khoản, rủi ro thị trường và rủi ro hoạt động. Tăng cường cải thiện năng lực tài chính, đảm bảo vốn khả năng thanh toán để đáp ứng các yêu cầu về an toàn tài chính.
Thứ tư, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao. Việc phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao (cán bộ, nhân viên và đại lý) có ý nghĩa sống còn đối với các doanh nghiệp bảo hiểm, đặc biệt là trong quá trình xây dựng niềm tin với khách hàng và mở rộng thị trường bảo hiểm.
