Hôm thứ Tư (2/8), Ngân hàng Trung ương Brazil đã thông báo giảm lãi suất 50 điểm cơ bản, đưa lãi suất cho vay xuống 13,25%/năm, đồng thời báo hiệu rằng có thể sẽ giảm thêm với mức độ tương tự trong những tháng tới. Đây là mức giảm lớn hơn so với mức cắt giảm 25 điểm cơ bản mà hầu hết các nhà kinh tế đã dự báo.
Vào tuần trước, Chile đã trở thành nền kinh tế lớn đầu tiên trong khu vực giảm lãi suất sau đại dịch, khi cắt giảm 100 điểm cơ bản và đưa lãi suất xuống còn 10,25%.
Ernesto Revilla, nhà kinh tế trưởng của Mỹ Latinh tại Citigroup cho biết: “Ngay cả khi cuộc chiến kiểm soát lạm phát chưa kết thúc, các ngân hàng trung ương Mỹ Latinh vẫn có thể giành chiến thắng. Họ nổi bật trong chu kỳ này bằng kỷ luật, quyền tự chủ, cam kết và thông điệp rõ ràng. Chính sách tiền tệ ở các nước lạm phát mục tiêu - Chile, Brazil, Mexico, Peru và Colombia - đang cho thế giới một bài học”.
Trong một loạt động thái diều hâu bắt đầu vào tháng 3/2021, các nhà hoạch định lãi suất của Brazil đã tăng lãi suất từ mức thấp kỷ lục là 2%, chống lại tác động lạm phát của chi tiêu công hào phóng và cắt giảm lãi suất được tung ra để đối phó với Covid-19 khủng hoảng. Trong khi đó, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã không bắt đầu tăng lãi suất cho đến tháng 3/2022, còn Ngân hàng Trung ương Châu Âu (ECB) thậm chí còn chậm hơn, lần đầu tiên thắt chặt chính sách vào tháng 7/2022.
Lợi ích trong việc sớm kiểm soát lạm phát thông qua tăng lãi suất sớm của Brazil hiện đã rõ ràng.
Sau khi đạt đỉnh ở mức thấp hai con số, tăng trưởng giá tiêu dùng Brazil đã giảm xuống 3,2% trong tháng 6, thấp hơn mục tiêu chính thức của năm nay. Tại Chile, lạm phát hàng năm là 7,6%, gần bằng một nửa so với mức cao nhất 14,1% được ghi nhận vào tháng 8/2022.
 |
Lạm phát hạ nhiệt ở các nền kinh tế Mỹ Latinh |
Mặc dù Ngân hàng Trung ương Brazil nhận được sự khen ngợi của quốc tế vì đã kiểm soát được lạm phát, nhưng lại phải đối mặt với sự chỉ trích mạnh mẽ ở trong nước vì thái độ diều hâu của mình.
Chính sách thắt chặt tiền tệ của Brazil có thể đã hạn chế nền kinh tế, nhưng nó không bóp nghẹt tăng trưởng. Các nhà kinh tế đang nâng dự báo sau quý I tăng trưởng bất ngờ đối với lĩnh vực nông nghiệp then chốt và Citigroup dự kiến GDP của Brazil sẽ tăng 2,3% trong năm nay.
Cristiano Oliveira, nhà kinh tế trưởng của Ngân hàng Banco Pine cho biết, quyết định rằng việc cắt giảm lãi suất trong tháng này “về mặt kỹ thuật là quyết định đúng đắn nhất”.
“Các biện pháp lạm phát cơ bản đã cho thấy sự giảm tốc mạnh mẽ, cho thấy chính sách tiền tệ đã thành công. Ngân hàng trung ương đã nhận ra trước rằng thành phần chính của lạm phát là nhu cầu mạnh mẽ và do đó chính sách tiền tệ nên được thắt chặt”, ông cho biết.
Trong khi động thái này báo hiệu sự bắt đầu của một chu kỳ nới lỏng tiền tệ “dần dần”, Ngân hàng Trung ương Brazil cũng cảnh báo rằng lạm phát sẽ tăng trong nửa cuối năm nay.
Một số các nhà kinh tế khác cho rằng, Brazil có nguy cơ hành động quá nhanh.
Alexandre Soriano, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu vĩ mô tại Bahia Asset Management cho biết: “Lạm phát dịch vụ vẫn ở mức cao, kỳ vọng lạm phát vẫn chưa hoàn toàn ổn định và thị trường lao động không hề chững lại. Trong một môi trường mở rộng tài khóa đáng kể, sẽ hợp lý nếu ngân hàng trung ương hoãn bắt đầu chu kỳ cắt giảm”.
Mexico, nền kinh tế lớn thứ hai của Mỹ Latinh, phải đối mặt với một thách thức khác.
Mối liên hệ chặt chẽ của Mexico với nền kinh tế phát triển của Mỹ đã khiến lạm phát đạt mức cao 5,1% trong tháng 6.
Các nhà kinh tế được Citigroup khảo sát dự kiến Ngân hàng Trung ương Mexico sẽ hoãn cắt giảm lãi suất cho đến tháng 12/2023, sau đó dự kiến sẽ cắt giảm chỉ 25 điểm cơ bản.
Trong khi đó, Argentina nổi bật như một ngoại lệ trong số các nền kinh tế lớn của Mỹ Latinh. Việc chính phủ nước này in tiền để tài trợ cho chi tiêu công và tỷ giá hối đoái chính thức bị bóp méo nặng nề đã đẩy lạm phát lên hơn 115%.
Eric Parrado, nhà kinh tế trưởng tại Inter-American Development Bank đã ca ngợi phản ứng nhanh chóng và hiệu quả của các ngân hàng trung ương Mỹ Latinh đối với lạm phát.
“Các ngân hàng trung ương chưa thể tuyên bố chiến thắng. Họ phải cẩn thận vì vẫn còn nhiều điều không chắc chắn về việc liệu các biện pháp lạm phát cơ bản, không tính đến chi phí năng lượng và lương thực, có thiết lập một xu hướng giảm rõ ràng hay không”, ông cho biết.
