Từ khi thành lập đến cuối năm 2016, Quỹ ETF VFMVN30 do Công ty Quản lý quỹ Việt Nam (VFM) quản lý, có quy mô khá nhỏ và không có nhiều thay đổi.
Tuy nhiên, từ đầu năm nay, quỹ này đã thu hút dòng tiền lớn từ khối ngoại (chiếm tỷ trọng lớn là các nhà đầu tư Hàn Quốc).
Tại thời điểm 31/1/2018, tài sản ròng của Quỹ lên tới 4.908 tỷ đồng, tăng thêm 2.160 tỷ đồng trong tháng 1 và 96% chứng chỉ quỹ ETF nội tăng thêm này do nhà đầu tư ngoại nắm giữ.
Trong đó, giá trị tăng thêm chủ yếu nhờ 1.783 tỷ đồng tiền mới hút vào và do danh mục VN30 tăng lên 375 tỷ đồng.
Dòng tiền đổ vào Quỹ ETF VFMVN30 thường có những động thái đi trước thị trường từ đầu năm đến nay. Cụ thể, đợt rót ròng mạnh trong tháng 1/2018 diễn ra trước khi chỉ số VN-Index đạt đỉnh lịch sử 1.200 điểm trong tháng 4.
Và các “cá mập” đã âm thầm thoát hàng trong thời gian từ tháng 3, khi số chứng chỉ quỹ ETF VFMVN 30 giảm xuống còn 242 triệu, ngay trước khi thị trường tạo đỉnh và bước vào giai đoạn điều chỉnh mạnh.
Trong tháng 5/2018, xu hướng rút ròng chứng chỉ quỹ ETF VFMVN30 tạm ngưng và quỹ này được bơm ròng nhẹ trở lại. Nhưng đến giai đoạn nửa đầu tháng 6, khi VN-Index có sự hồi phục sau nhịp điều chỉnh sâu, quỹ này lại bị rút ròng khoảng 15 triệu chứng chỉ quỹ. Liền sau đó, VN-Index giảm tốc, điều chỉnh về dưới mốc 900 điểm.
Tháng 8, chỉ số VN-Index ghi nhận mức tăng 3,47% so với tháng 7, chấm dứt chuỗi 4 tháng điều chỉnh liên tiếp. Tín hiệu tích cực khi dòng tiền trở lại mạnh mẽ ở VFMVN30.
Tuần cuối tháng 8, quỹ ETF nội này đã phát hành ròng 10,5 triệu chứng chỉ quỹ, tương ứng gần 170 tỷ đồng – con số tích cực nhất trong vài tháng gần đây.
Với quy mô tổng tài sản hàng nghìn tỷ đồng, hoạt động của quỹ ETF nội hiện đã có ảnh hưởng đáng kể tới thị trường.
Nhận định về diễn biến dòng tiền và quỹ ETF nội, ông Nguyễn Thế Minh, Giám đốc phân tích, Công ty Chứng khoán Yuanta Việt Nam cho rằng, rõ ràng, năm 2017 đến đầu năm 2018 là giai đoạn nổi bật của các quỹ ETF nội, với số lượng chứng chỉ quỹ đều gia tăng. Nguyên nhân chính vẫn là thị trường chung tốt lên.
Cũng theo ông Minh, việc quỹ ETF nội bị rút vốn mạnh trong tháng 4 có thể được lý giải rằng, nhà đầu tư nước ngoài cảm thấy thị trường đã rủi ro hơn, đặc biệt là yếu tố tỷ giá – vốn tác động trực tiếp tới dòng tiền ETF nhiều nhất.
Đến nay, thị trường diễn biến tăng giảm đan xen nhưng đã có phần ổn định hơn, đỡ rủi ro và những lo ngại tỷ giá căng thẳng cũng đã giảm bớt.
Quy mô của Quỹ ETF VFMVN30 đã lớn nên việc nhà đầu tư nước ngoài bơm vào hay rút ra ở quỹ này sẽ ảnh hưởng thị trường chung. Tuy nhiên, dòng tiền ETF nội thường chỉ phản ánh được dòng tiền đang tích cực hay bi quan.
Hiện thị trường chứng khoán vẫn tiềm ẩn nhiều yếu tố rủi ro không thể lường trước, nhưng theo ông Minh, dòng tiền đang quay lại ETF nội địa, trong đó chủ yếu là dòng tiền ngoại, có thể xem là một tín hiệu ủng hộ thị trường.
Ông Đỗ Bảo Ngọc, Phó tổng giám đốc CTCP Chứng khoán Kiến thiết Việt Nam cũng đồng quan điểm trên.
Ông Ngọc chia sẻ, thị trường Việt Nam chưa có nhiều sản phẩm về chỉ số ngoài hợp đồng tương lai trên thị trường chứng khoán phái sinh.
Do vậy, nhiều nhà đầu tư nước ngoài khi dự báo chỉ số VN-Index sẽ tăng trong ngắn hạn thường chọn mua chứng chỉ quỹ ETF nội địa.
Bởi về bản chất, cơ cấu tài sản của quỹ này chính là các cổ phiếu nằm trong nhóm VN30. Khi nhà đầu tư ngoại mua chứng chỉ quỹ ETF không khác gì họ mua cổ phiếu và có giá trị tham chiếu với chỉ số.
Ngược lại, khi dự báo thị trường sắp đạt đỉnh, chỉ số VN30-Index sắp đi xuống, họ sẽ chốt lời. Đó cũng là lúc dòng tiền ngoại rút ròng khỏi các quỹ ETF.
