Đại diện TCty Thép Việt Nam, một trong số ít DN được trực tiếp trình bày bức xúc với lãnh đạo Tổng cục Hải quan
Hải quan độc thoại!
Theo lịch, phần phát biểu và trao đổi giữa DN và Tổng cục HQ chiếm một nửa thời gian (hơn 2 giờ đồng hồ) của buổi sáng. Tuy nhiên, thay vì trao đổi trực tiếp, Ban tổ chức yêu cầu các DN ghi những thắc mắc của mình vào giấy để các đại diện của Tổng cục HQ thay phiên nhau trả lời từng câu.
Bằng cách làm này, Ban tổ chức đã tước đi không khí sống động của cuộc “đối thoại” và biến nó thành…cuộc độc thoại tẻ nhạt của cán bộ HQ. Tệ hại nhất là nhiều câu hỏi thiết thực của DN đã không được trả lời vì những lý do không đâu vào đâu.
Chẳng hạn, vì phải viết vội nên nhiều DN diễn đạt không rõ hoặc không hết ý cần hỏi; thay vì hỏi lại để làm rõ ý DN cần hỏi, từ đó có câu trả lời thỏa đáng thì người trả lời- đại diện Tổng cục HQ lại… cho qua với lý do không hiểu ý câu hỏi. DN lỡ viết tắt hoặc sử dụng một số thuật ngữ chuyên môn thì câu hỏi cũng bị cho qua vì lý do tương tự. Cách làm này khiến DN càng thêm bức xúc.
Thêm nữa, “Thay vì hướng vào trả lời, giải quyết các vấn đề cơ bản và những vướng mắc chung nhất của các DN thì lãnh đạo Tổng cục HQ lại sa vào trả lời, giải quyết từng vụ việc cụ thể, tiểu tiết của từng DN nên rất mất thời gian nhưng không đem lại hiệu quả” - Đại diện một DN sản xuất thép than phiền.
Thực tế, có rất nhiều chi tiết DN hỏi nhưng lãnh đạo Tổng cục HQ không trả lời được hoặc trả lời chiếu lệ vì vấn đề thuộc phạm vi của các cấp dưới.
Khi chỉ còn khoảng 30 phút cuối buổi sáng, các DN mới được phép phát biểu. Nhưng cũng chỉ vỏn vẹn 4 DN có cơ hội cầm micro. Mặc dù vậy, một vài DN chưa kịp nói đã bị Ban tổ chức ngăn lại với lý do “hết thời gian, xin lỗi!”. Phần lớn thời gian còn lại tiếp tục được dành cho các đại diện Tổng cục HQ thay nhau độc thoại, phân trần.
Buổi chiều, theo kế hoạch, cuộc đối thoại sẽ được chia theo từng nhóm chuyên đề về thủ tục HQ; thuế và các vấn đề khác. Nhưng cuối cùng tất cả các DN vẫn “họp phiên toàn thể” để nghe đại diện Tổng cục HQ tiếp tục độc thoại sau khi đọc những câu hỏi bằng văn bản của DN.
Doanh nghiệp: Bức xúc vẫn hoàn bức xúc!
Tuy không có nhiều cơ hội, song một số DN cũng đã kịp bày tỏ được những bức xúc tồn tại từ lâu nhưng không được ngành HQ quan tâm xử lý triệt để.
Ông Lại Quang Trung - đại diện Tổng Cty Thép Việt Nam nêu một trường hợp điển hình là việc gian lận thương mại trong nhập khẩu thép tấm lá cán nguội từ Philipines để hưởng thuế suất nhập khẩu bằng 0% thay vì 5%. Việc này đã gây ảnh hưởng xấu đến hoạt động của các DN sản xuất thép trong nước.
Từ năm 2006 đến nay, Hiệp hội Thép VN cũng như bản thân các DN trong nước có sản phẩm cùng loại đã “kêu” rất nhiều đến ngành HQ và các bộ ngành liên quan nhưng vụ việc vẫn chưa được giải quyết.
Điều đáng nói là việc gian lận này lại được phát hiện bởi chính các DN thép trong nước chứ không phải từ cơ quan HQ. “Về vấn đề này thì xin nói thật muốn chủ động được thì phải rành về công nghệ; trong khi đó anh em HQ chúng tôi không biết hết về công nghệ nên không thể chủ động giải quyết được” - Ông Phạm Thanh Bình - Cục trưởng Cục Kiểm tra sau thông quan thú nhận.
Nhiều DN không có cơ hội đối thoại với lãnh đạo Tổng cục HQ nên phải tìm cách “trút bầu tâm sự” với báo giới bên lề hội nghị. Theo nhiều DN bức xúc nhất của DN là tình trạng sách nhiễu, “lạm thu” của HQ đối với các DN tồn tại từ rất lâu, trong đó có không ít các khoản thu “không nói được thành lời”.
“Chúng tôi chỉ muốn được tính đúng và nộp đúng chứ không thể “nhập nhèm” như hiện nay”- đại diện một DN thốt lên.
Ông Lê Mạnh Hùng- Tổng cục trưởng Tổng cục HQ thừa nhận vẫn còn tồn tại tệ sách nhiễu, gây phiền hà cho DN, thậm chí ở nơi này, nơi khác mức độ rất nghiêm trọng. “Đó là vấn đề nhức nhối của toàn ngành HQ”- Ông Hùng nói.
Trong khi những bức xúc cũ chưa được giải tỏa thì lo lắng mới nảy sinh. Ví như, khi Luật Quản lý thuế có hiệu lực (từ 1/7/2007), thời hạn nộp hồ sơ hoàn thuế chỉ còn 45 ngày, thay vì 60 ngày như trước đây.
Đại diện Cty CP sữa Việt Nam (Vinamilk) lo lắng: “Một hợp đồng sản xuất xuất khẩu thường kéo dài cả năm, thời hạn 60 ngày vẫn còn chưa đủ, giờ lại rút xuống còn 45 ngày thì làm sao DN xoay xở?”.
Vị đại diện này cũng cho biết, chính vì thời gian hoàn thuế quá ít nên đến giờ Vinamilk vẫn còn tồn rất nhiều hồ sơ hoàn thuế chưa giải quyết kịp. Và nếu kéo dài, vô tình DN bị “mắc tội” với Nhà nước.
