Ông Trương Quốc Cường tại tòa.
Sáng 12/5, TAND TP Hà Nội đưa ra xét xử ông Trương Quốc Cường – cựu Thứ trưởng Bộ Y tế và 13 bị cáo trong vụ án Công ty VN Pharma buôn bán thuốc giả.
Trong vụ án này, ông Trương Quốc Cường bị truy tố về tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng. Hành vi diễn ra vào năm 2008 - 2014, khi đó ông Cường là Cục trưởng Cục Quản lý Dược, Phó Chủ tịch thường trực Hội đồng xét duyệt thuốc Bộ Y tế.
Theo cáo trạng, lợi dụng sơ hở trong công tác quản lý Dược và Hải quan, trong các năm 2008 - 2010, Nguyễn Lê Xuân Khang (là người Việt Nam định cư tại Canada, có quốc tịch Canada – hiện đang bỏ trốn) đã bàn bạc, thống nhất với Nguyễn Minh Hùng (cựu Chủ tịch HĐQT VN Pharma) và ông Lê Văn Sơn (Giám đốc CTCP Dược phẩm Trung ương II – Codupha) lập hồ sơ các thuốc mang nhãn mác Health 2000 Canada để Công ty Codupha, Công ty TNHH Dược phẩm Vimedimex (Vimedimex con) đứng tên xin cấp số đăng ký.
Thực tế, các hồ sơ thuốc đều là giả nhưng do một số cán bộ của Cục Quản lý Dược thiếu trách nhiệm hoặc có động cơ cá nhân đã làm trái công vụ trong quá trình thẩm định, xét duyệt nên 7 loại thuốc gồm: Extrafovir; Kaderox-250; Kafotax-1000; MGP Axinex-1000, MGP Mosinase-625, H2K Levofloxacin và H2K Ciprofloxacin mang nhãn mác Health 2000 Canada đã được cấp số đăng ký.
 |
Bị cáo Nguyễn Mạnh Hùng |
Sau đó, Nguyễn Minh Hùng đã cấu kết với Nguyễn Lê Xuân Khang, Võ Mạnh Cường cùng các nhân viên Công ty VN Pharma, Công H&C và một số đối tượng đã làm giả hợp đồng và phụ lục hợp đồng mua bán, chứng từ thay đổi nguồn gốc xuất xứ thuốc, hợp thức chứng từ thanh toán để thông quan, nhập khẩu các thuốc trên, với tổng số lượng là 838.100 hộp. Các bị cáo đã nâng khống giá mua thuốc từ 25,9 tỷ đồng lên 54 tỷ đồng, sau đó bán ra và thu lời bất chính hơn 31,5 tỷ đồng.
Cáo trạng xác định ông Cường thiếu trách nhiệm, không quản lý kết quả thẩm định dẫn đến 7 hồ sơ không đủ điều kiện nhưng vẫn được thẩm định đạt, cấp số đăng ký. Trong đó 6/7 loại thuốc Health 2000 Canada được nhập khẩu và tiêu thụ hết tại Việt Nam, có trị giá hơn 148 tỷ đồng.
“Sai phạm từ khâu thẩm định là một trong những nguyên nhân trực tiếp dẫn đến hậu quả thuốc không rõ nguồn gốc xuất xứ, giả nhãn mác được nhập khẩu vào Việt Nam tiêu thụ cho người bệnh”, cáo trạng nêu.
"Phớt lờ" cảnh báo
Ngoài ra, theo cáo buộc, mặc dù nhận được cảnh báo của cơ quan điều tra song ông Cường không đình chỉ lưu hành, thu hồi thuốc giả.
Cụ thể, sau khi xảy ra vụ án VN Pharma giai đoạn 1, Cục Quản lý Dược đã có văn bản gửi Đại sứ quán Canada tại Việt Nam để xác minh thông tin Công ty Health 2000 Canada. Cục Quản lý Dược nhận được 2 email phản hồi ngày 2/10/2014 của cơ quan điều tra và xác minh sự tuân thủ Thanh tra sản phẩm y tế và Thực phẩm Bộ y tế Canada có nội dung: “cả Helix Pharmaceuticals Inc. và Health 2000 Inc. đều không sở hữu giấy phép sản xuất thuốc hợp lệ, cũng như không có bất kỳ sản phẩm nào có Mã định danh sản phẩm thuốc hợp lệ, và do đó các công ty này không có bất kỳ sản phẩm nào được cấp phép lưu hành tại Canada”.
Ông Hùng được nhân viên báo cáo nhưng lại bút phê “cần có con dấu + chữ ký”.
 |
Các bị cáo tại tòa. |
Đến ngày 13/11/2014, ông Cường chỉ đạo Nguyễn Việt Hùng –Phó Cục trưởng ký Công văn số 11 gửi A83 Bộ Công an đề nghị phối hợp xác minh thông tin về Health 2000 Canada và Phó Cục trưởng Nguyễn Tất Đạt ký Công văn số 19727/QLD-KD gửi Tổng Cục Hải quan đề nghị tạm dừng nhập khẩu các thuốc do Health 2000 Canada sản xuất hoặc cung cấp vào Việt Nam. Ngày 1/12/2014, Cục Giám sát hải quan - Tổng Cục Hải quan đã ban hành văn bản số 1590/GSQL-GQ1 tạm dừng nhập khẩu thuốc Health 2000 Canada.
Ngày 21/11/2014, Cục An ninh chính trị nội bộ Bộ Công an (A83 nay là A03) ban hành Công văn số 3714, gửi Cục trưởng Trương Quốc Cường đề nghị cung cấp tài liệu về các thuốc Health 2000 Canada, nội dung văn bản nêu rõ: “A83 đang phối hợp điều tra vụ án Nguyễn Minh Hùng, Võ Mạnh Cường cùng đồng bọn buôn lậu thuốc chữa bệnh, xảy ra tại TP HCM và các tỉnh thành. Quá trình điều tra phát hiện hoạt động nhập khẩu thuốc do Công ty Health 2000 Inc Canada sản xuất có dấu hiệu sai phạm tương tự như thuốc của Công ty Helix Pharmaceutical Inc Canada”.
Mặc dù nhận được các thông tin cảnh báo trên nhưng ông Cường không quyết định đình chỉ lưu hành, thu hồi, dẫn đến hậu quả là sau ngày 21/11/2014, 4 loại thuốc giả nhãn mác Health 2000 Canada vẫn được cung cấp cho các đơn vị kinh doanh dược, các cơ sở y tế để bán, sử dụng điều trị cho người bệnh, có trị giá hơn 3,7 tỷ đồng.
Quá trình điều tra, ông Cường thừa nhận chưa thực hiện đúng chức trách nhiệm vụ được giao và ăn năn về hậu quả xảy ra.
