Hệ thống kiểm soát xe ô tô ra/vào sân bay đang được ACV hoàn thiện theo chỉ đạo của Bộ GTVT
Ngược dòng
Cho đến thời điểm này, Bộ Giao thông - Vận tải (GTVT) vẫn bảo lưu quan điểm xử lý đối với các nội dung liên quan việc thu tiền sử dụng dịch vụ đường dẫn vào nhà ga cảng hàng không do ACV quản lý.
Trong công văn báo cáo Phó thủ tướng thường trực Trương Hòa Bình vào cuối tháng 8/2020, Bộ GTVT kiến nghị không xử lý kinh tế đối với số tiền ACV đã thu được từ dịch vụ đường dẫn vào nhà ga hàng không đối với ô tô đưa/đón trả khách giai đoạn 2012 - 2017, do đơn vị đã thực hiện các nghĩa vụ ngân sách theo quy định theo đề xuất của liên bộ Tài chính - GTVT.
Bộ GTVT kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp chỉ đạo ACV khẩn trương đẩy nhanh tiến độ đầu tư xây dựng hệ thống kiểm soát ô tô ra vào cảng hàng không theo thời gian và xây dựng phương án thu giá dịch vụ tại toàn bộ cảng hàng không để triển khai thu theo phương án Bộ GTVT đã báo cáo Thủ tướng Chính phủ.
“Sau khi ACV hoàn thành đầu tư xây dựng hệ thống kiểm soát xe ô tô ra/vào cảng hàng không theo thời gian và xây dựng phương án thu giá dịch vụ tại toàn bộ cảng hàng không (dự kiến hoàn thành trong năm 2020), giao Bộ GTVT phối hợp Bộ Tài chính thống nhất phương án thu, giá dịch vụ đường dẫn vào nhà ga các cảng hàng không trong thời gian tới theo hướng thu theo thời gian. Phương án thời gian cụ thể sẽ được xác định sau khi có báo cáo đề xuất của ACV”, ông Lê Anh Tuấn, Thứ trưởng Bộ GTVT đề xuất.
Để đảm bảo tính pháp lý cao nhất về việc giao đất xây dựng đường dẫn vào nhà ga cảng hàng không và việc thu giá dịch vụ đường dẫn vào nhà ga hàng không, Bộ GTVT kiến nghị Chính phủ sớm ban hành Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của các nghị định quy định chi tiết thi hành Luật Đất đai, trong đó hướng dẫn các nội dung liên quan công tác sử dụng đất cảng hàng không, sân bay để Bộ GTVT có cơ sở hướng dẫn các cảng vụ hàng không thực hiện việc giao đất, cho thuê đất tại cảng hàng không, sân bay, trong đó có đất làm đường dẫn vào nhà ga các cảng hàng không.
“Trong thời gian Nghị định sửa đổi Nghị định số 43/2014/NĐ-CP, ngày 15/5/2014 chưa được ban hành, đề nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường hướng dẫn Bộ GTVT tháo gỡ các vướng mắc trong quá trình quản lý, sử dụng đất tại các cảng hàng không, sân bay”, lãnh đạo Bộ GTVT kiến nghị.
Cần phải nói thêm rằng, phần lớn đề xuất liên quan việc thu tiền sử dụng đường dẫn vào nhà ga hàng không đã được Bộ GTVT kiên trì kiến nghị cơ quan có thẩm quyền quyết định từ 2 năm nay, dù có thể “ngược dòng” với Kết luận số 2569/KL-TTCP ngày 12/10/2017 của Thanh tra Chính phủ kết luận thanh tra việc chấp hành chính sách, pháp luật về quản lý, sử dụng vốn, tài sản, cổ phần hóa, thoái vốn và tái cơ cấu ACV.
Tại Kết luận số 2529, Thanh tra Chính phủ cho rằng, “21 chi nhánh cảng hàng không đang thu tiền sử dụng sân đường dẫn vào nhà ga hàng không đối với ô tô đưa, đón trả khách là không đúng quy định pháp luật về đất đai, do không phải nộp tiền sử dụng đất. Tổng số tiền thu khoảng 59 tỷ đồng. Trách nhiệm thuộc về ACV, 21 cảng hàng không”.
Thay đổi phương án thu
Cơ sở để Bộ GTVT khẳng định việc ACV được thu giá dịch vụ đường dẫn vào nhà ga hàng không là quy định tại khoản 2, Điều 105, Luật Đất đai (năm 2003) và khoản 2, Điều 166, Luật Đất đai (năm 2013) quy định về quyền chung của người sử dụng đất (gồm cả đất giao không thu tiền sử dụng đất), người sử dụng đất có quyền: “hưởng thành quả lao động, kết quả đầu tư trên đất”.
Hiện ACV là doanh nghiệp cảng hàng không chịu trách nhiệm thực hiện công tác quản lý, khai thác, duy tu, bảo dưỡng, duy trì tiêu chuẩn khai thác, tổ chức phân luồng tuyến, bảo đảm an ninh hàng không và giữ gìn an ninh trật tự bằng chi phí của ACV đối với đường dẫn vào nhà ga của cảng hàng không, sân bay.
Do đó, Bộ GTVT cho rằng, việc ACV tổ chức thu giá dịch vụ đường dẫn vào nhà ga nhằm bù đắp chi phí đầu tư, quản lý, khai thác, duy tu, bảo dưỡng mà không phụ thuộc vào việc đất đó thuộc loại đất có mục đích kinh doanh hay không là phù hợp với quy định của Luật Đất đai (năm 2003) và Luật Đất đai (năm 2013).
Về quy định giá dịch vụ đường dẫn vào nhà ga cảng hàng không, Bộ GTVT cho rằng, Điều 11, Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Hàng không dân dụng Việt Nam đã quy định rõ về giá dịch vụ chuyên ngành hàng không và thẩm quyền ban hành.
Theo đó, dịch vụ đường dẫn vào nhà ga là dịch vụ phi hàng không tại cảng hàng không, sân bay, không nằm trong danh mục dịch vụ phi hàng không thiết yếu theo Thông tư số 36/2015/TT-BGTVT về quản lý giá dịch vụ vận chuyển hàng không nội địa và giá dịch vụ chuyên ngành hàng không. Doanh nghiệp cảng hàng không tổ chức thu giá, quyết định mức giá và thực hiện niêm yết giá theo quy định tại điểm b, khoản 4, Khoản 8, Điều 11, Luật Hàng không dân dụng Việt Nam.
Liên quan phương án thu, giá dịch vụ đường dẫn vào nhà ga các cảng hàng không trong thời gian tới, trong các văn bản báo cáo Thủ tướng Chính phủ, Bộ GTVT đã phân tích những nội dung liên quan đến giá dịch vụ đường dẫn vào nhà ga và đề xuất phương án phương án thu, giá dịch vụ đường dẫn vào nhà ga các cảng hàng không trong thời gian tới theo hướng: không thu tiền đối với xe ô tô ra vào khu vực đón trả khách trong khoảng thời gian nhất định (dự kiến 10 phút); những xe ô tô ra vào cảng quá thời gian sẽ thu tiền như dịch vụ sân đỗ ô tô.
Trong thời qua, Bộ GTVT đã chỉ đạo ACV khẩn trương hoàn thiện hệ thống kiểm soát xe ô tô ra vào nhà ga và xây dựng phương án thu giá dịch vụ đường dẫn vào nhà ga theo thời gian cho từng cảng hàng không, báo cáo Bộ GTVT để Bộ GTVT thống nhất với Bộ Tài chính. Đồng thời, Bộ GTVT cũng chỉ đạo cơ quan tham mưu nghiên cứu, xem xét bổ sung danh mục giá dịch vụ phi hàng không liên quan đường dẫn vào nhà ga và sân đỗ ô tô vào danh mục giá do Bộ GTVT quy định khung giá.
Tuy nhiên, theo kiến nghị được ACV báo cáo Bộ GTVT vào tháng 8/2020, việc xây dựng giá dịch vụ đường dẫn vào nhà ga cần phải đảm bảo duy trì hoạt động thường xuyên đối với hệ thống đường dẫn này (trong đó đặc biệt nâng cao vai trò đảm bảo an ninh, trật tự, phân luồng tuyến) cũng như tích lũy để cải tạo, nâng cấp và đảm bảo hài hòa quyền lợi của doanh nghiệp và người sử dụng theo ý kiến chỉ đạo của Phó thủ tướng thường trực Trương Hòa Bình.
Do vậy, ACV kiến nghị cơ quan có thẩm quyền xem xét, chấp thuận phương án thu giá dịch vụ đường dẫn vào nhà ga cảng hàng không trong thời gian tới theo hướng sẽ thu theo thời gian (block thời gian) và giảm giá khoảng 20 - 50% đơn giá đang áp dụng cho block đầu tiên (dự kiến 10 phút đầu tiên).
“Mức giảm giá này đảm bảo cho ACV đủ nguồn thu để bù đắp chi phí khai thác thường xuyên và tích lũy tái đầu tư trong thời gian tới”, ông Vũ Thế Phiệt, Tổng giám đốc ACV cho biết.
Theo Bộ GTVT, tổng doanh thu, chi phí, nghĩa vụ ngân sách đối với dịch vụ đường dẫn vào nhà ga 21 cảng hàng không đã được ACV thực hiện trong giai đoạn 2012 - 2017 lên tới 1.024 tỷ đồng. Riêng giai đoạn 2012 -2015, con số này là 550,95 tỷ đồng, cao gấp nhiều lần số công bố của Thanh tra Chính phủ.Sau khi trừ các chi phí, chênh lệch doanh thu - chi phí (trước thuế) từ nguồn thu này là 133 tỷ đồng. ACV đã thực hiện nghĩa vụ ngân sách khoảng 57 tỷ đồng.Với phần lợi nhuận còn lại, ACV trích quỹ đầu tư phát triển giai đoạn từ năm 2012 đến ngày 31/3/2016 và đã được tính vào giá trị phần vốn nhà nước khi đơn vị này cổ phần hóa vào năm 2016.
