Ông dự cảm thế nào về thị trường chứng khoán trong năm 2018?
Năm 2017, tăng trưởng GDP đạt mức cao nhất 10 năm và thị trường chứng khoán, hàn thử biểu của nền kinh tế đã phản ánh sự tích cực đó khi chỉ số VN-Index lên đỉnh cao nhất 10 năm. Bước sang năm 2018, mục tiêu tăng trưởng GDP mà Quốc hội thông qua chỉ là 6,5 - 6,7%, thấp hơn tăng trưởng của năm 2017 khiến giới đầu tư đang có nhiều băn khoăn.
Định giá của thị trường chứng khoán hiện đã tăng mạnh, tăng trưởng lợi nhuận của các doanh nghiệp niêm yết trong 9 tháng đầu năm 2017 là 23%, trong khi VN-Index tăng 48% khiến P/E lên tới 19,2 lần, tăng 24% so với cuối năm 2016 và không còn là rẻ nếu so với các thị trường trong khu vực.
Ông Nguyễn Đức Hùng Linh.
Vào năm 2009, khi bong bóng chứng khoán sắp vỡ, P/E cũng chỉ ở khoảng 19 lần. Nếu tăng trưởng lợi nhuận của năm 2018 thấp hơn (do tăng trưởng GDP thấp) sẽ khiến thị trường kém hưng phấn. Mặc dù mục tiêu thấp, nhưng dự cảm của tôi về tăng trưởng GDP năm 2018 sẽ cao hơn, có thể đạt hoặc trên 7% và như vậy đà tăng trưởng lợi nhuận cao của các doanh nghiệp niêm yết sẽ được duy trì.
Tăng trưởng lợi nhuận là yếu tố cơ bản nhất cho tăng trưởng của thị trường chứng khoán và với lợi nhuận tăng, thị trường tiếp tục duy trì được sự hưng phấn nhất định.
Ông nhận định thế nào về diễn biến lãi suất và tỷ giá, hai yếu tố có ảnh hưởng rất lớn đến chỉ số chứng khoán, trong năm 2018?
Năm 2017 có thể coi là một năm thành công trong điều hành chính sách tiền tệ, cả tỷ giá và lãi suất đều ổn định, thậm chí còn giảm so với đầu năm. Có được điều này phải kể đến thành tích xuất siêu, thoái vốn nhà nước mang về nguồn ngoại tệ lớn, giúp ổn định tỷ giá và tăng thanh khoản hệ thống ngân hàng.
Ngân hàng Nhà nước cũng rất linh hoạt trong điều hành chính sách tỷ giá bằng cơ chế tỷ giá trung tâm cùng với theo dõi sát sao hoạt động của các tổ chức tín dụng, tránh hình thành các cuộc cạnh tranh lãi suất làm tăng mặt bằng lãi suất huy động. Các yếu tố hỗ trợ này sẽ tiếp diễn sang năm 2018 và vì vậy, tỷ giá và lãi suất sẽ được duy trì ổn định.
Khi VND ổn định, người dân sẽ yên tâm hơn với việc tiêu dùng hay đầu tư. Điều này chắc chắn sẽ là thuận lợi cho thị trường chứng khoán. Mặc dù kỳ vọng và dự báo tỷ giá, lãi suất ổn định, chúng ta cũng cần theo dõi chặt chẽ các rủi ro có thể hình thành như biến động tiền tệ trên thế giới hay lạm phát.
Bên cạnh những yếu tố hỗ trợ, đâu là yếu tố rủi ro thị trường trong những tháng đầu năm 2018?
Mức định giá của nhiều cổ phiếu đã lên khá cao và nếu tăng trưởng lợi nhuận của doanh nghiệp không theo kịp, các cổ phiếu này sẽ lao dốc.
Ngay cả khi tăng trưởng lợi nhuận được duy trì, cũng sẽ có sự phân hóa giữa các doanh nghiệp và rủi ro sẽ luôn tiềm ẩn cho nhà đầu tư không phân biệt rõ các doanh nghiệp tốt và xấu.
Hiện tại, tâm lý hưng phấn đang bao trùm sau khi thị trường tăng mạnh trong năm 2017. Đây là một tâm lý cần cẩn trọng, bởi nó dễ cuốn nhà đầu tư vào thị trường, mà mất đi sự tỉnh táo khi đánh giá cổ phiếu.
Thị trường tiếp tục đón nhận thêm nhiều tân binh mới, đáng chú ý là việc lên niêm yết của Ngân hàng TMCP Phát triển TP.HCM cuối tuần qua và tới đây sẽ diễn ra nhiều cuộc IPO của các “ông lớn” ngành dầu khí. Theo ông, tác động của sự kiện này lên thị trường trong ngắn hạn sẽ ra sao?
Có thêm cổ phiếu mới có chất lượng sẽ làm tăng tính hấp dẫn của thị trường, đặc biệt là trong mắt của nhà đầu tư nước ngoài. Quy mô và thanh khoản sẽ giúp các quỹ đầu tư lớn chú ý hơn đến thị trường chứng khoán Việt Nam và giúp Việt Nam dễ dàng hơn khi được xem xét nâng hạng lên thị trường mới nổi. Tuy nhiên, khó nói việc lên niêm yết các cổ phiếu này sẽ kéo chỉ số mạnh giống như đã xảy ra trong đầu năm 2017.
Thực tế thị trường chứng khoán 2017 cho thấy, dù chỉ số chung tăng điểm, nhưng vẫn có nhiều nhà đầu tư thua lỗ, ông có khuyến nghị gì cho nhà đầu tư nhằm tránh lặp lại tình trạng này trong năm 2018?
Điều đầu tiên là nhà đầu tư nên nắm được yếu tố cơ bản và định giá của doanh nghiệp. Trên sàn chứng khoán vẫn có những doanh nghiệp có chất lượng không tốt, thể hiện cả ở hoạt động kinh doanh hay tính công khai minh bạch.
Ngoài ra, với doanh nghiệp tốt mà định giá quá cao do thị trường đặt kỳ vọng quá nhiều thì cũng rất rủi ro nếu nhà đầu tư không biết điểm dừng. Tôi cho rằng, nếu nhà đầu tư không có đủ thời gian hoặc thông tin thì nên ủy thác đầu tư cho các nhà đầu tư chuyện nghiệp là các công ty quản lý quỹ. Nhiều quỹ mở trong năm 2016 và 2017 đã có mức tăng trưởng tốt và cao hơn mức tăng trưởng của VN-Index.
