Tuyến đường Vành đai 3 đang được đẩy nhanh thi công. Ảnh: Lê Toàn.
Loạt dự án hạ tầng cửa ngõ được kích hoạt
Dự kiến ngày 19/12/2025, dự án đường sắt Bến Thành - Cần Giờ có tổng mức đầu tư khoảng 102.430 tỷ đồng sẽ được Công ty cổ phần Đầu tư và Phát triển đường sắt cao tốc Vinspeed khởi công, kết nối trung tâm TP.HCM đến Cần Giờ.
Tuyến metro này có điểm đầu tại Công viên 23 Tháng 9 (phường Bến Thành), điểm cuối tại khu đất 39 ha tiếp giáp Khu đô thị du lịch lấn biển Cần Giờ (tên thương mại Vinhomes Green Paradise), được xây đường đôi, khổ 1.435mm với chiều dài tuyến chính hơn 54 km, tốc độ thiết kế 350 km/h, tải trọng trục 17 tấn/trục.
Công trình ga gồm 2 ga giai đoạn 1 là Bến Thành, Cần Giờ và 4 ga giai đoạn 2 (khi có nhu cầu) là Tân Thuận, Tân Mỹ, Nhà Bè, Bình Khánh; 1 depot dự kiến đặt tại xã Cần Giờ và 1 trung tâm điều khiển (OCC) đặt tại đây.
Bà Phan Thiên Lý - Giám đốc Kinh doanh dự án Vinhomes Green Paradise cho biết, tuyến đường sắt đô thị tốc độ cao nối trung tâm TP.HCM đến Cần Giờ dự kiến đưa vào khai thác năm 2028. Sau khi có tuyến metro này, thời gian di chuyển từ trung tâm Thành phố đến Khu đô thị Vinhomes Green Paradise chỉ còn khoảng 12 phút.
Một dự án khác là cầu Cần Giờ thay thế phà Bình Khánh cũng bắt đầu có những bước chuyển động lớn về tiến độ thủ tục. Cầu Cần Giờ được nghiên cứu vượt sông Soài Rạp, nối huyện Nhà Bè (cũ) với Cần Giờ, gồm cầu chính dài gần 3 km và hơn 3,3 km đường dẫn, cùng các cầu nhỏ vượt Sông Chà, Tắc Sông Chà, rạch Mương Ngang. Cầu được thiết kế 6 làn xe (4 làn cơ giới, 2 làn hỗn hợp), vận tốc 80 km/h.
Tổng mức đầu tư sơ bộ hơn 13.201 tỷ đồng, gồm chi phí xây dựng gần 7.300 tỷ đồng, giải phóng mặt bằng hơn 2.500 tỷ đồng và các chi phí tư vấn, quản lý, dự phòng. Dự án chia thành 2 thành phần: Bồi thường - tái định cư sử dụng ngân sách Thành phố; phần xây cầu theo hợp đồng BT trị giá 10.668 tỷ đồng.
Nhà đầu tư tự thu xếp khoảng 92% vốn, phần còn lại là vốn Nhà nước, sau đó Thành phố thanh toán bằng quỹ đất. Nếu hoàn thiện thủ tục và được phê duyệt, TP.HCM dự kiến chọn nhà đầu tư vào quý II/2026, khởi công quý I/2027 và hoàn thành sau 2 năm.
Ngoài 2 dự án trên, TP.HCM mới phê duyệt đề án triển khai 4 dự án nâng cấp, mở rộng các tuyến quốc lộ cửa ngõ gồm Quốc lộ 1 (đoạn từ đường Kinh Dương Vương đến ranh tỉnh Long An cũ); Quốc lộ 22 (từ nút giao An Sương đến đường Vành đai 3); Quốc lộ 13 (từ cầu Bình Triệu đến ranh tỉnh Bình Dương cũ) và đường trục Bắc - Nam.
Tổng mức đầu tư 4 dự án BOT này hơn 57.000 tỷ đồng, đều được lên kế hoạch khởi công trong năm 2026 và hoàn thành vào năm 2028. Đây là những tuyến giao thông huyết mạch, được mở rộng từ 4 làn xe hiện nay lên 10-12 làn.
Khi hoàn thành, 4 tuyến quốc lộ ở cửa ngõ sẽ góp phần tháo gỡ điểm nghẽn kết nối vùng, giảm ùn tắc giao thông, nâng cao năng lực vận chuyển hàng hóa từ khu công nghiệp đến cảng biển, giảm thời gian và chi phí vận chuyển, tăng thu hút đầu tư, tạo động lực phát triển mới cho TP.HCM sau sáp nhập.
Đối với các tuyến vành đai, TP.HCM sẽ khởi công tuyến Vành đai 4 chiều dài 207 km, đi qua TP.HCM, Đồng Nai, Tây Ninh với tổng mức đầu tư hơn 120.000 tỷ đồng. TP.HCM và các địa phương lân cận đang giải phóng mặt bằng để khởi công vào năm tới.
Đây là dự án then chốt trong mạng lưới giao thông liên kết vùng Đông Nam Bộ, khi hoàn thành vào năm 2028 sẽ giúp kết nối liên vùng nhanh chóng và tạo hành lang phát triển công nghiệp logistics mới cho toàn khu vực phía Nam.
Mở đường cho đô thị đa trung tâm
Có thể nói, năm 2026 sẽ đánh dấu sự bứt phá mạnh mẽ trong đầu tư hạ tầng của TP.HCM với nhiều công trình lớn và được thiết kế để trở thành những biểu tượng mới của đô thị hiện đại.
Theo TS. Đinh Thế Hiển - Viện trưởng Viện Nghiên cứu tin học và Kinh tế ứng dụng, việc Chính phủ đẩy mạnh đầu tư công với mức tăng tối thiểu 30% mỗi năm giai đoạn 2025-2028 đang hình thành một trục động lực phát triển mới cho toàn bộ vùng kinh tế phía Nam. Nguồn vốn tập trung vào các công trình hạ tầng then chốt như đường Vành đai 3, cao tốc TP.HCM - Mộc Bài, Bến Lức - Long Thành, Biên Hòa - Vũng Tàu…
Khi các dự án này đồng loạt hoàn thiện, TP.HCM sẽ sở hữu mạng lưới giao thông liên vùng hoàn chỉnh, giúp xóa mờ ranh giới hành chính và mở rộng cấu trúc đô thị ra các vùng lân cận.
Việc Chính phủ đẩy mạnh đầu tư công với mức tăng tối thiểu 30% mỗi năm giai đoạn 2025-2028 đang hình thành một trục động lực phát triển mới cho toàn bộ vùng kinh tế phía Nam.
Hệ thống hạ tầng kết nối mạnh theo cả 4 hướng sẽ cho phép hình thành các đô thị vệ tinh quy mô lớn, có quỹ đất dồi dào, hạ tầng đồng bộ và dư địa phát triển dài hạn. Khi đó, Nhơn Trạch, Phú Mỹ, Bến Lức, Cần Giờ, Long Thành… sẽ không chỉ đóng vai trò “vệ tinh”, mà dần trở thành những cực đô thị độc lập, có chức năng riêng, thu hút dân số, dịch vụ, công nghiệp và dòng vốn đầu tư.
Dòng dân cư sẽ dịch chuyển theo hướng “ly tâm”, từ lõi trung tâm sang các đô thị mới có chi phí hợp lý và chất lượng sống cao hơn, trong khi dòng vốn FDI đổ mạnh vào khu vực sân bay, cảng biển, khu công nghiệp sẽ kéo theo nhu cầu về đô thị hóa, dịch vụ và nhà ở.
Ông David Jackson - Tổng giám đốc Avison Young Việt Nam đánh giá, các dự án hạ tầng giao thông trọng điểm như các tuyến vành đai, cao tốc và tuyến metro giúp rút ngắn thời gian di chuyển giữa vùng lõi TP.HCM và các khu vực vệ tinh. Khi khả năng tiếp cận các khu vực ngày càng cải thiện, giá trị bất động sản càng tăng.
Một mặt, điều đó thúc đẩy doanh nghiệp tìm kiếm quỹ đất mới và phát triển các sản phẩm vừa túi tiền. Mặt khác, khi chi phí sinh hoạt ở trung tâm càng đắt đỏ, người dân càng có xu hướng dịch chuyển nơi ở ra các khu vực vệ tinh.
Trong số các địa phương kề cận TP.HCM thì Bà Rịa - Vũng Tàu, Bình Dương, Đồng Nai và Long An là những “điểm sáng” về tăng trưởng việc làm và thu hút lao động nhập cư. Cơ hội việc làm nhiều kéo theo sự gia tăng dân số cơ học và thúc đẩy nhu cầu nhà ở, chủ yếu từ nhóm người lao động nhập cư cần an cư lạc nghiệp, các nhà đầu tư căn hộ dịch vụ cho thuê, người có thu nhập trung bình - thấp cần nhà ở xã hội hay nhà cho thuê dài hạn giá phải chăng.
Theo ông David Jackson, mỗi khu vực vệ tinh có lợi thế bất động sản riêng biệt. Bình Dương nhờ lợi thế về dân số, quỹ đất và hạ tầng giao thông, có tiềm năng phát triển nhiều loại hình nhà ở, từ căn hộ thương mại, đất nền, đến nhà phố/biệt thự.
Bà Rịa - Vũng Tàu tận dụng thế mạnh du lịch và xu hướng đầu tư second-home để tiếp tục phát triển bất động sản nghỉ dưỡng, bao gồm condotel và nhà phố/biệt thự nghỉ dưỡng nằm trong các khu đô thị biển.
Đồng Nai và Long An có quỹ đất lớn và cảnh quan, thuận lợi phát triển khu đô thị quy mô lớn, tập trung vào nhà ở thấp tầng. Sự phân vai rõ nét này sẽ tạo nên một hệ sinh thái đô thị đa cực, bổ trợ cho TP.HCM, cũng như đa dạng hóa lựa chọn nhà ở và đầu tư.
“Long An và Bình Dương là 2 thị trường có tiềm năng tăng trưởng bền vững. Đồng Nai được kỳ vọng bứt phá mạnh mẽ khi sân bay Long Thành vận hành và các tuyến cao tốc hoàn thiện. Bà Rịa - Vũng Tàu giàu triển vọng trong phân khúc nghỉ dưỡng - khách sạn, động lực tăng trưởng gắn liền với hạ tầng kết nối và vị trí chiến lược là một trong những cửa ngõ hàng hải chính của TP.HCM mới”, ông David Jackson nói.
