Đại diện Viện Kiểm sát TP.HCM cho rằng, việc đề nghị mức án là trên cơ sở tính chất vai trò, vị trí từng bị cáo khi thực hành vi, trách nhiệm của từng bị cáo, đồng thời xem xét thái độ của các bị cáo tại quá trình điều tra.
Sáng 15/12, Tòa án Nhân dân TP.HCM tiếp tục phiên xét xử 19 bị cáo trong vụ án chuyển nhượng dự án xảy ra giữa Tổng công ty Nông nghiệp Sài Gòn (SAGRI).
Trong vụ án này, Viện Kiểm sát TP.HCM xác định bị cáo Lê Tấn Hùng đã chỉ đạo cấp dưới và những người liên quan giúp sức để Hùng chiếm đoạt 13,3 tỷ đồng thông qua việc ký hợp đồng đi du lịch và học tập ở nước ngoài.
Trong phần tự bào chữa hôm trước, ông Hùng nói rằng, mình không tham ô tài sản. Các bị cáo đồng phạm cũng đều cho rằng, không hưởng lợi gì đối với các hành vi đã thực hiện.
Bào chữa cho bị cáo Nguyễn Thị Thúy (nguyên kế toán trưởng của SAGRI), luật sư cho rằng, trong cơ quan, Thúy có quan hệ lệ thuộc với bị cáo Lê Tấn Hùng. Thúy chỉ là người làm công ăn lương và rất thành khẩn trong khai báo. Việc bị cáo Hùng sử dụng tiền để chi tiêu đã được khắc phục hoàn toàn.
Năm 2015, Thúy mới về SAGRI làm việc, bị cáo thực hiện công việc theo phân công chỉ đạo, dẫn đến những sai phạm, nên đề nghị HĐXX áp dụng chính sách khoan hồng đặc biệt để miễn trách nhiệm đối với tội tham ô tài sản đối với Thúy.
Tương tự, các luật sư bào chữa cho nhóm bị cáo liên quan đến các công ty du lịch đã ký hợp đồng khống giúp sức cho bị cáo Lê Tấn Hùng tham ô 13,3 tỷ đồng đều khẳng định các bị cáo này không tư lợi, không thể biết được việc Lê Tấn Hùng tham ô.
Cụ thể, luật sư bào chữa cho bị cáo Đoàn Quang Hồi (Công ty lữ hành quốc tế Hòa Bình) khẳng định rằng, bị cáo hoàn toàn không được hưởng lợi gì từ hành vi tham ô của bị cáo Hùng. Việc để lại 10% theo giá trị hợp đồng đã ký là phần lợi nhuận mà công ty du lịch được hưởng khi thực hiện dịch vụ du lịch.
Còn luật sư bào chữa cho bị cáo Đỗ Sĩ Hoài Thanh (kế toán trưởng Công ty Du lịch Thanh niên xung phong) cho rằng, Viện Kiểm sát TP.HCM truy tố về tội tham ô tài sản là đúng người nhưng không đúng tội. Theo luật sư, “có thể thân chủ tôi phạm vào tội khác. Còn với tội danh mà Viện Kiểm sát quy kết thì chưa có đủ căn cứ, chưa thể hiện được sự thật khách quan của vụ án”.
Đối đáp lại với lời bào chữa của các luật sư, đại diện Viện Kiểm sát TP.HCM nhấn mạnh đây đã là phiên tòa thứ 4 tham gia, một số bị cáo đã quá quen mặt và một số vấn đề đưa ra tranh luận không mới.
Đại diện Viện Kiểm sát TP.HCM cho rằng, các căn cứ cáo buộc hoàn toàn chính xác, đúng quy định pháp luật. Về tội tham ô, đại diện Viện Kiểm sát khẳng định, quy kết sử dụng 10 hợp đồng khống ký kết với hai công ty lữ hành du lịch là phương tiện chiếm đoạt tiền của SAGRI là có cơ sở. Số tiền tham ô được xác định dựa trên chứng cứ, chứng từ đã thu thập.
Cụ thể, SAGRI đã ký 6 hợp đồng 4,9 tỷ với Công ty du lịch Thanh niên xung phong và 4 hợp đồng 8,3 tỷ với Công ty du lịch Lữ hành Hòa bình Quốc tế. Cả 10 hợp đồng cho cán bộ, nhân viên đi tham quan, tổng cộng 13,3 tỷ và đều được thanh toán 100%. Nhưng thực tế chưa một chuyến đi nào được tổ chức.
Về ý thức bị cáo, việc không tổ chức chuyến đi, luật sư bào chữa cho rằng hoàn cảnh khách quan năm 2016 nên phải lùi sang năm 2017, và đây là cơ sở nhận định bị cáo không có ý thức chiếm đoạt. Theo Viện Kiểm sát đây là nhận định chưa đúng, bởi lẽ 10 hợp đồng trên sẽ không thực hiện được, mà là phương tiện, cơ sở các bị cáo rút tiền ra khỏi SAGRI.
Về hình thức các hợp đồng này tổ chức tham quan, học tập ở nước ngoài, có điều khoản quy định rõ chương trình học tập kinh nghiệm, nhưng thực tế chương trình thực tế du lịch là tham quan các địa điểm nổi tiếng, không có mục nào ghi nâng cao học tập, kinh nghiệm nước ngoài.
Đối với 6 hợp đồng Công ty du lịch Thanh niên xung phong thể hiện, bị cáo Trường, thúy đều thừa nhận trao đổi qua Email, luật sư đã nghiên cứu kỹ, thì chắc chắn đều thấy rõ thời gian hiển thị trải đổi là từ ngày 20/9/2016 – 26/9/2016.
Tuy nhiên, kiểm tra hợp đồng, ngày khởi hành là 17/9/2016, trước cả thời điểm lên chương trình tour, hợp đồng đã được ký. Như vậy, không có việc tổ chức tour nhưng không đi vì hoàn cảnh khách quan, mà là tổ chức tour để lấy tiền.
Trong các Email trao đổi có nêu, do tiền quá nhiều phải trích ra nhiều đợt, chia nhiều gói nhỏ, nội dung tham quan du lịch ở các nước. Nếu như đơn thuần chỉ muốn tìm khách hàng, thì chắc chắn không phải hỏi cần bao nhiêu tiền để điều chỉnh hợp đồng cho phù hợp.
Về 4 hợp đồng của Công ty du lịch Lữ hành Hòa Bình Quốc tế, cũng thể hiện ngày thanh lý hợp đồng trước ngày SAGRI chuyển tiền.
“Trong quá trình tranh luận, các luật sư, bị cáo có sự lẫn lộn không có thiệt hại và thiệt hại được khắc phục. Tiền đã thoát khỏi sự quản lý nhà nước, các bị cáo nộp lại là khắc phục lại hành vi các bị cáo gây ra”, đại diện Viện Kiểm sát nói.
Đại diện Viện Kiểm sát phân tích, tội tham ô là đặc biệt nghiêm trọng, chỉ 1 -5 tỷ đồng đã có mức cao nhất tử hình, đối với tội vi phạm các quy định về quản lý sử dụng tài sản gây thất thoát lãng phí từ 1 tỷ trở lên đã có mức hình phạt 20 năm tù.
Tuy nhiên, trong vụ án này, không riêng bị cáo nhóm tham ô mà các bị cáo nhóm khác đều được Viện Kiểm sát đề nghị áp dụng hình phạt dưới khung. Việc đề nghị mức án là trên cơ sở tính chất vai trò, vị trí từng bị cáo khi thực hành vi, trách nhiệm của từng bị cáo, đồng thời xem xét thái độ của các bị cáo tại quá trình điều tra, tại toà và hậu quả gây ra trong vụ án.
Do đó, Viện Kiểm sát giữ nguyên quan điểm đã đề nghị đối với các bị cáo tại bản luận tội ngày 13/12 với bảy bị cáo nhóm tội tham ô. Trong đó, cáo Lê Tấn Hùng (Tổng giám đốc SAGRI) bị đề nghị mức phạt cao nhất 14 - 16 năm tù, bị cáo khác thấp nhất là 5 - 6 năm tù.
