Bán đất vàng khi chưa có giấy chứng nhận quyền sử dụng
Sáng 11/6, TAND Cấp cao tiếp tục bước sang ngày làm việc thứ 2 xét xử phúc thẩm vụ án Phan Văn Anh Vũ và đồng phạm. HĐXX tập trung làm rõ việc chuyển nhượng 7 tài sản công sản, trong đó có nhà đất 129 Pasteur (quận 3, TP.HCM).
Bị cáo Vũ
Nhà đất 129 Pasteur là một trong 7 tài sản bị cáo Phan Văn Anh Vũ lợi dụng danh nghĩa công ty bình phong để CTCP Nova Bắc Nam 79 mua, bán trái quy định. Tài sản này gồm 1.490,52 m2 nhà và 2.264 m2 đất do Tổng cục IV, Bộ Công an quản lý, sử dụng làm nhà khách đối ngoại.
Việc HĐXX làm rõ tài sản này vì có liên quan đến đơn kháng cáo của CTCP Peak View - đơn vị mua lại tài sản trên.
Theo cáo trạng, ngày 30/4/2015, Phan Văn Anh Vũ ký tờ trình gửi lãnh đạo Bộ Công an, Tổng cục IV Bộ Công an xin mua nhà đất này. Ngày 28/5/2015, bị cáo Bùi Văn Thành, nguyên Thứ trưởng Bộ Công an ký tờ trình báo cáo Thủ tướng Chính phủ cho phép chuyển nhượng quyền sử dụng đất và tài sản trên đất của nhà đất số 129 Pasteu (quận 3, TP.HCM) cho Công ty Nova.
Ngày 8/9/2015, Chính phủ có ý kiến đồng ý bán chỉ định tài sản trên cho Công ty Nova để phục vụ công tác. Ngày 26/10/2015, CTCP Thông tin Thẩm định giá Tây Nam Bộ ban hành chứng thư thẩm định giá tài sản là 301 tỷ đồng. Ngày 25/1/2016, Công ty thẩm giá ra chứng thư thẩm định giá, xác định tài sản là 294 tỷ đồng.
Tại tòa, đại diện Bộ Công an cho biết, ngày 25/1/2016, Tổng cục IV ký hợp đồng nguyên tắc bán nhà đất 129 Pasteur cho Công ty Nova, với giá hơn 294 tỷ đồng. Tổng cục IV đã nhận được khoản tiền này và bàn giao nhà đất cho Công ty Nova. Hiện trạng tài sản này ra sao thì Tổng cục đang liên hệ với Cục hậu cần để kiểm tra lại.
Bị cáo Vũ khai nhận, một ngày sau ký hợp đồng trên, ngay trong ngày 26/1/2016, Công ty Nova đã ký hợp đồng hứa mua, hứa bán tài sản này cho CTCP Peakview.
Thừa nhận lời khai trên của bị cáo Vũ, đại diện Peakview cho biết, đến ngày 24/4/2016, Peakview được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Ngày 13/1/2018, các cổ đông của Peakview đã chuyển nhượng 100% cổ phần cho CTCP Địa ốc Sài gòn Gia định. Đến ngày 28/5/2018, cổ đông CTCP Địa ốc Sài Gòn Gia định tiếp tục chuyển nhượng toàn bộ cổ phần sang Công ty TNHH Sài Gòn Primier.
Đại diện Công ty Peak View trình bày tại tòa.
Chủ tọa đã cặn hỏi các bên về trình tự, điều kiện mua bán; điều khoản, thời gian hợp đồng hứa mua hứa bán, để làm rõ việc chuyển nhượng có đúng pháp luật không? Bị cáo Vũ nhiều lần nói “lâu quá không nhớ”.
Tuy nhiên, HĐXX công bố tài liệu thể hiện, khi hội đồng thẩm định giá mới có chứng thư thẩm định giá tài sản, Công ty Nova đã lập tức bán tài sản cho đơn vị khác. Khi đó, Công ty Nova chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, giấy chứng nhận sở hữu nhà ở.
Tòa án đã làm rõ việc chuyển nhượng chưa đủ quy định, nhưng tài sản đã “chạy qua” nhiều doanh nghiệp thông qua việc chuyển nhượng cổ phần.
Chủ tọa cũng đặt rất nhiều câu hỏi như căn cứ vào đâu 2 bên ký hợp đồng, chuyển tiền khi Công ty Nova chưa có bằng chứng nào trong tay sẽ nhận được giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, bị cáo giải thích như nào về hợp đồng hứa mua hứa ban, có phải hứa là sau này khi có điều kiện mới thực hiện không...?
Tuy nhiên, bị cáo Vũ nói “không nhớ”. Bị cáo vẫn khẳng định việc mua tài sản này để phát triển công ty bình phong, phục vụ nghiệp vụ.
Chủ tọa cắt ngang: “Các bị cáo ngồi đằng sau bị cáo phải ngồi ở vị trí này vì một phần liên quan đến tài sản bị cáo mua. Nếu như làm đúng thì những người này không bị liên lụy, còn việc trình lên Thủ tướng có đúng mua để nghiệp vụ ngành không, ngành có quy định mua được bán ngay không, đừng nói nghiệp vụ”.
Tại tòa, bị cáo Vũ cũng khai nhận, Công ty Nova gặp khó khăn về tài chính. Khi mua tài sản, bị cáo chỉ nghĩ mua với giá trên dưới 175 tỷ đồng, sau lên 300 tỷ đồng, công ty phải vay tiền ngân hàng.
Công ty Peak View mất quyền kháng cáo
Quyết định của tòa án cấp sơ thẩm đã tuyên buộc thu hồi tài sản trên. Do đó, Công ty Peak View đã kháng cáo vì cho rằng, theo Luật Đất đai 2013 thì không thể thu hồi được tài sản trên.
Đại diện công ty đã trích dẫn khoản 1, Điều 16, Luật Đất đai 2013 nêu 3 trường hợp Nhà nước thu hồi lại quyền sử dụng đất gồm thu hồi đất cho dự án quốc phòng an ninh thuộc quy mô toàn quốc, người sử dụng đất vi phạm pháp luật hoặc người sử dụng đất tình nguyện trả lại đất. Song, Peakview không thuộc các điều kiện trên.
Về mặt kinh tế, bản án sơ thẩm cũng xác định, tài sản này Nhà nước bị thiệt hại hơn 3 tỷ đồng (chiếm 1,37% giá trị tài sản).
“Chế tài thu hồi sẽ gây ra thiệt hại cho công ty hơn là khắc phục cho Nhà nước”, đại diện Công ty Peakview cho biết thêm.
Trước nội dung kháng cáo trên, HĐXX cho biết, hiện Công ty Peak View không còn tư cách của người kháng cáo, vì đã chuyển nhượng hết cổ phần. Công ty chỉ còn giữ giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, chưa sang tên nhà đất. Như vậy, người đang sử dụng tài sản mới có quyền có ý kiến.