Trong báo cáo cập nhật Triển vọng Kinh tế Thế giới được công bố hôm thứ Ba (29/7), IMF cho biết, tình hình kinh tế hiện tại với căng thẳng thương mại kéo dài và sự bất ổn liên quan đến các mức thuế quan đang gia tăng nhu cầu về các chính sách mạnh mẽ để bảo vệ sự ổn định tài chính và đảm bảo tính độc lập của ngân hàng trung ương.
Trong một số trường hợp, nếu các cú sốc thuế quan dẫn đến những biến động bất thường về tỷ giá hối đoái và phí bảo hiểm rủi ro, các quốc gia có thể áp dụng các biện pháp can thiệp ngoại hối tạm thời hoặc các biện pháp quản lý dòng vốn.
"Điều quan trọng là, bối cảnh mơ hồ và biến động này cũng đòi hỏi các ngân hàng trung ương phải đưa ra thông điệp rõ ràng và nhất quán, đồng thời bảo vệ tính độc lập của ngân hàng trung ương, không chỉ về mặt pháp lý mà còn trong thực tiễn", IMF cho biết.
Tổng thống Donald Trump đã nhiều lần kêu gọi Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) cắt giảm lãi suất, đồng thời đặt câu hỏi về khả năng lãnh đạo và nhiệm kỳ tiếp theo của Chủ tịch Jerome Powell, người sẽ kết thúc nhiệm kỳ vào tháng 5/2026.
Những tuyên bố đó đã khiến thị trường bất ổn, lo ngại về việc mất đi nguyên tắc độc lập lâu đời của Fed.
Nhà kinh tế trưởng của IMF, Pierre-Olivier Gourinchas đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì sự độc lập của ngân hàng trung ương để giữ vững kỳ vọng lạm phát.
"Đây thực sự là một nguyên tắc cốt lõi cho sự ổn định kinh tế vĩ mô nói chung. Đó là một trong những bài học khó khăn nhất trong 40 năm qua… Chúng tôi có một thông điệp rất rõ ràng về vấn đề này - việc duy trì sự độc lập của ngân hàng trung ương và thực hiện nó là rất quan trọng", ông nói và cho biết, sự độc lập của ngân hàng trung ương là nền tảng cho các khuôn khổ kinh tế vĩ mô ở cả các nền kinh tế tiên tiến và mới nổi.
Bất chấp giai đoạn giá cả tăng mạnh gần đây từ năm 2021 đến năm 2024, thị trường và người tiêu dùng vẫn duy trì niềm tin vào quyết tâm của các nhà hoạch định chính sách trong việc kiểm soát lạm phát trong trung hạn, ngăn chặn kỳ vọng lạm phát bị mất kiểm soát.
"Họ nghĩ rằng ai đó đang nắm quyền điều hành, ai đó đang nắm quyền chỉ đạo và sẽ thực hiện chính sách tiền tệ để đạt được sự ổn định giá cả… Đó chính là uy tín. Nếu uy tín đó bị đặt dấu hỏi hoặc bị đe dọa, mối liên hệ giữa lạm phát và kỳ vọng lạm phát sẽ trở nên mong manh hơn nhiều", ông cho biết thêm.
Lạm phát có thể tăng trở lại đột ngột do vô số cú sốc, và nếu người dân không tin tưởng vào khả năng thực hiện nhiệm vụ của ngân hàng trung ương, kỳ vọng lạm phát sẽ bắt đầu tăng lên, dẫn đến việc tăng lương, từ đó dẫn đến giá cả tăng cao hơn, lãi suất tăng cao hơn và cuối cùng là nhu cầu "phá vỡ nền kinh tế".
"Vì vậy, hiện nay chúng ta đang đối mặt với bất ổn kinh tế vĩ mô. Chúng ta đang đối mặt với bất ổn tiền tệ và bất ổn tài chính", ông Gourinchas nói, đồng thời nhấn mạnh sự cần thiết phải đảm bảo người tiêu dùng và thị trường tài chính tin tưởng rằng các ngân hàng trung ương sẽ tự hành động.
