Cuối tuần trước, trong buổi phỏng vấn với FoxNews, Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết: “Tôi không hiểu sao một người đang làm việc rất tốt lại có thể bị luận tội. Để tôi nói cho mọi người biết, nếu tôi bị luận tội, thị trường sẽ sụp đổ, mọi người đều trở nên rất nghèo”.
Ngay sau phát biểu này, không ít tổ chức, chuyên gia kinh tế đã đưa ra những bình luận trái chiều, cho thấy sự ảnh hưởng của Tổng thống Trump tới thị trường không lớn như ông nghĩ. Theo Strategas Research, nếu ông Trump bị luận tội, thị trường chứng khoán có thể chịu tác động trong ngắn hạn, nhưng nền kinh tế sẽ không chịu sự tổn hại nào đáng kể. Nguyên nhân xuất phát từ việc, nếu ông Trump bị kết tội, Phó tổng thống Mỹ Mike Pence sẽ trở thành Tổng thống và không có tín hiệu nào cho thấy ông Pence sẽ thực hiện những thay đổi chính sách đột ngột đối với nền kinh tế trong thời gian tới.
“Chúng tôi tin rằng, chính sách tiền tệ, tài khóa, quản trị và thương mại sẽ không có nhiều thay đổi trong dài hạn. Chúng ta sẽ chỉ thấy thị trường rung động trong một thời gian ngắn”, Jason Trennert, CEO Strategas cho biết.
Cùng chung quan điểm này, các chuyên gia kinh tế cho rằng, trong dài hạn, việc luận tội ông Trump không tạo nhiều tác động, thậm chí, ngay cả trong ngắn hạn, thị trường chứng khoán vẫn có thể đi lên. Bởi điều gì khiến thị trường chứng khoán leo dốc và đi xuống? Câu trả lời là phụ thuộc vào việc doanh thu, lợi nhuận của doanh nghiệp có đạt/vượt qua dự báo được đưa ra hay không.
Hiện tại, các công ty Mỹ đang làm rất tốt trong việc liên tục vượt qua kỳ vọng của thị trường. Theo Factset, trong số 91% doanh nghiệp thuộc S&P 500 đã công bố báo cáo tài chính quý II/2018, 79% số này có thu nhập trên mỗi cổ phần tăng trưởng bất ngờ và 72% có doanh số bán hàng rất tích cực. Trong khi đó, lợi nhuận của các doanh nghiệp thuộc S&P 500 cũng tăng trưởng mạnh trong quý II, với tốc độ trung bình là 24,6%, đây là mức cao thứ hai kể từ mức đỉnh vào quý III/2010 (tăng trưởng 34,1%).
Tuy nhiên, một trong những nguyên nhân dẫn tới kết quả hoạt động thực tế tốt hơn dự báo là bởi các dự báo này đều được hạ thấp xuống trong bối cảnh cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung mà ông Trump khơi mào đang diễn ra và có dấu hiệu leo thang. Chẳng hạn, theo Wall Street Journal, 2/3 các nhà sản xuất phương tiện vận chuyển tại Mỹ chịu tổn thất bởi chi phí gia tăng khi Mỹ đánh thuế 25% đối với thép và 10% đối với nhôm nhập khẩu.
Chưa kể, các nhà sản xuất ô tô xuất khẩu sang Trung Quốc còn chịu thêm áp lực khi Đại lục nâng thuế đối với ô tô nhập khẩu từ Mỹ lên 40% nhằm đáp trả lại việc chính quyền Mỹ đánh thuế đối với 34 tỷ USD hàng hóa xuất khẩu của nước này. Theo đó, Ford, Tesla, BMW và Daimler – các nhà sản xuất ô tô tại Mỹ và xuất khẩu sang Trung Quốc chịu ảnh hưởng nặng nhất.
Nếu ông Pence trở thành Tổng thống Mỹ sau khi ông Trump bị luận tội, có hai trường hợp xảy ra: Thứ nhất, các chính sách kinh tế, bao gồm việc đánh thuế hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc được duy trì. Trong bối cảnh này, các công ty Mỹ vẫn có khả năng đạt được kết quả tốt hơn dự báo như đang làm được hiện tại. Khi đó, giá cổ phiếu của doanh nghiệp chắc chắn sẽ đi lên. Thứ hai, nếu có sự điều chỉnh chính sách kinh tế, tiền tệ, một số rào cản hiện tại sẽ phần nào được gỡ bỏ. Vậy không có lý do gì để các doanh nghiệp Mỹ không thể làm tốt. Điều này đồng nghĩa với việc thị trường chứng khoán khó có thể sụp đổ.
