Vaccine Sputnik V của Nga dường như đang được chấp nhận ở các nước Liên minh châu Âu khi người đứng đầu cơ quan quản lý của Đức đánh giá cao loại vaccine này, còn Italy có thể trở thành quốc gia EU đầu tiên sản xuất vaccine của Nga từ mùa Hè tới.
“Sputnik V là một loại vaccine tốt”
Thomas Mertens, người đứng đầu Ủy ban vaccine của Đức, trong một cuộc phỏng vấn ngày 10/3 đã mô tả Sputnik V là “một loại vaccine tốt có thể sẽ được phê duyệt ở EU” vào một lúc nào đó.
“Các nhà khoa học Nga rất giàu kinh nghiệm về vaccine. Sputnik V là một ý tưởng cực kỳ thông minh”, ông Mertens nói với Rheinische Post.
Nga đã vấp phải nhiều chỉ trích hồi mùa hè năm ngoái khi phê duyệt sử dụng trên diện rộng Sputnik V sau chưa đầy 2 tuần thử nghiệm trên người. Khi đó nhiều nước cho rằng Nga sẽ sử dụng vaccine ngừa Covid-19 như một công cụ quyền lực mềm.
Trong bối cảnh hình ảnh của Nga bị ảnh hưởng vì các cuộc biểu tình phản đối việc bắt giữ nhân vật đối lập Alexei Navalny, Nga đã tích cực quảng bá vaccine của mình tới các nước không phải là phương Tây.
Tuy nhiên, các kết quả thử nghiệm giai đoạn cuối đăng tải trên tạp chí Lancet hồi tháng 2/2021 đã đánh giá Sputnik là vaccine an toàn và khả năng ngừa Covid-19 là 92%.
Dù loại vaccine này của Nga hiện vẫn đang được Cơ quan Dược phẩm châu Âu (EMA) xem xét, nhưng một số nước thành viên EU ở Đông Âu đã đặt hàng hoặc thậm chí đưa vào sử dụng.
Từ tháng 7/2021, vaccine của Nga có thể sẽ được sản xuất trong EU, sau khi Quỹ đầu tư trực tiếp của Nga (RDIF) đạt thỏa thuận với Adienne, công ty dược phẩm Thụy Sỹ có nhà máy ở Italy.
Tùy thuộc vào sự phê duyệt của các cơ quan quản lý tại Italy, việc sản xuất có thể bắt đầu ở nhà máy của Adienne tại Caponago gần Milan vào tháng 7 tới, với khoảng 10 triệu liều vaccine dự kiến được sản xuất nhằm xuất khẩu sang các nước không phải là thành viên EU vào cuối năm nay.
Vincenzo Trani, Chủ tịch Phòng thương mại Italy-Nga, cơ quan giúp đem lại thỏa thuận này, đánh giá đây là bước đi mang tính “lịch sử” và thỏa thuận có thể giúp tạo việc làm ở Italy.
Theo ông Trani, thỏa thuận này cho thấy mối quan hệ giữa 2 nước vẫn tốt đẹp, đồng thời nhấn mạnh các công ty của Italy có thể “nhìn xa trông rộng hơn những bất đồng về chính trị”.
Chính phủ Italy được cho là không được thông báo về thỏa thuận này, dù Bộ phát triển kinh tế nói rằng đây là “hoạt động hợp pháp”.
Trong khi đó, Attilo Fontana, Thống đốc vùng Lombardy gọi thỏa thuận này là “tin tốt lành”.
Sputnik V sẽ không được đưa vào sử dụng ở Italy nếu vaccine này không được EMA cũng như Cơ quan dược phẩm Italy (Aifa) phê duyệt.
Sputnik V có thể được chấp nhận trong hộ chiếu vaccine của EU
Các nhà chính trị hàng đầu, cũng như một số chuyên gia y tế Italy đã kêu gọi phê duyệt sử dụng vaccine Sputnik V tại nước này, trong bối cảnh chiến dịch tiêm chủng đang bị ảnh hưởng do việc chậm phân phối các loại vaccine khác.
Bộ trưởng Y tế Roberto Speranza nói rằng nếu Sputnik V được phê duyệt, loại vaccine này có thể được sử dụng ở Italy.
“Nếu EMA và Aifa nói rằng loại vaccine nào đó an toàn và hiệu quả, thì khi đó việc nó có nguồn gốc từ nước nào sẽ không còn là vấn đề”, ông Speranza nói.
EMA, tới nay mới chỉ cấp phép sử dụng vaccine của BioNTech/Pfizer, Moderna và AstraZeneca. Vaccine của Nga mới được bắt đầu xem xét từ 4/3.
EMA tuyên bố sẽ đánh giá vaccine Sputnik V dựa trên các tiêu chuẩn của EU về an toàn, hiệu quả và chất lượng. Quá trình này chắc chắn sẽ không được rút ngắn so với thường lệ.
Một số nước thành viên ở Đông Âu đã phá lệ với phần còn lại của EU bằng việc đặt hàng vaccine của Nga. Hungary đã nhận những liều vaccine Sputnik V đầu tiên hôm 13/2. Slovakia đã đặt hàng 2 triệu liều trong một thỏa thuận bí mật do Thủ tướng nước này Igor Matovic sắp xếp.
Cộng hòa Séc cũng nói rằng nước này đang cân nhắc đặt hàng Sputnik V trước khi loại vaccine này được EMA cấp phép.
EU được cho là cũng đang lên kế hoạch chấp nhận vaccine Sputnik V và vaccine Trung Quốc trong hộ chiếu vaccine nhằm giúp nới lỏng hạn chế đi lại đối với những người đã có cơ chế miễn dịch với virus SARS-CoV-2. Các kế hoạch cụ thể có thể sẽ được công bố vào tuần tới.
Theo Bloomberg, “tấm thẻ Covid EU” dự kiến sẽ gồm 3 văn bản giấy và điện tử thể hiện rõ thông tin người sở hữu đã được chủng ngừa hay chưa. Loại vaccine được chấp nhận không chỉ là các vaccine được EMA phê duyệt mà còn cả vaccine của Nga và Trung Quốc.
Trong khi đó, chính phủ Tây Ban Nha nói rằng họ không biết về các hợp đồng nào liên quan tới việc sản xuất vaccine Sputnik, sau khi RDIF nói rằng quỹ này đã đạt được thỏa thuận với Tây Ban Nha, Pháp và Đức.
“Ở thời điểm này chúng tôi chưa biết về bất cứ hợp đồng nào về việc sản xuất vaccine ở Tây Ban Nha”, Bộ Y tế Tây Ban Nha cho biết trong một tuyên bố.