Trình đề xuất của Chính phủ trước Quốc hội về việc miễn thuế thu nhập cá nhân với hoạt động đầu tư chứng khoán từ 1/8/2011 đến hết năm 2012, tân Phó thủ tướng Vũ Văn Ninh nhấn mạnh, tuy quy mô TTCK còn nhỏ, nhưng TTCK là một kênh huy động vốn dài hạn và chính Chính phủ cũng huy động vốn thông qua thị trường này.
Thông điệp của tân Phó thủ tướng phát đi trong bối cảnh rất nhiều ý kiến hoang mang, lo lắng việc TTCK bị bỏ rơi, TTCK thiếu sự quan tâm ở cấp cao nhất, đã nhen nhóm niềm tin về sự thấu hiểu và sự quan tâm của Chính phủ đến TTCK Việt
Theo thống kê, 6 tháng đầu năm 2011, Chính phủ đã huy động tổng lượng tiền 48.392,7 tỷ đồng qua phát hành trái phiếu. Năm 2010, số vốn Chính phủ huy động được qua đấu thầu trái phiếu (chưa kể qua bảo lãnh phát hành) là 28.317 tỷ đồng. Vốn huy động từ TTCK là một nguồn vốn quan trọng trong tổng vốn đầu tư của Chính phủ hàng năm. Hơn thế, vai trò của TTCK là kênh huy động vốn của Chính phủ đang ngày càng rõ nét, khi trong định hướng phát hành trái phiếu, Kho bạc Nhà nước chọn hình thức đấu thầu qua TTCK là chủ đạo.
Kênh huy động vốn này tạo nên một môi trường cạnh tranh lãi suất, hướng đến việc hình thành đường cong lãi suất chuẩn, là lãi suất có tính định hướng với thị trường tiền tệ và nền kinh tế. Từ đầu năm đến nay, lãi suất trên thị trường tiền tệ ở mức rất cao (quanh mức 20%/năm), nhưng trái phiếu sơ cấp được Chính phủ huy động qua TTCK có lãi suất cao nhất chỉ là 13,2%/năm (tháng 4, tháng 5) và đang có xu hướng giảm dần (tháng 6 còn 12,3%/năm).
Trước Quốc hội, một trong những vai trò quan trọng của TTCK - giúp Chính phủ huy động vốn qua việc đấu thầu trái phiếu trên Sở GDCK Hà Nội - vốn ít được nhắc đến, đã được Phó thủ tướng khẳng định và cho rằng, việc phát triển TTCK là rất quan trọng. Miễn thuế là một giải pháp để động viên nhà đầu tư tiếp tục ở lại thị trường, tiếp tục góp sức xây dựng TTCK thành kênh huy động vốn trung và dài hạn. Chính vì sự khẳng định chắc nịch này, nên dù còn một số ý kiến từ đại biểu Quốc hội công khai phản đối phương án miễn thuế thu nhập cá nhân từ đầu tư chứng khoán, nhưng cuối cùng, Quốc hội vẫn bỏ phiếu thông qua việc miễn thuế cổ tức và giảm 50% thuế thu nhập cá nhân từ đầu tư chứng khoán đến hết năm 2012.
Nhưng nếu chỉ nhìn vào thị trường trái phiếu thôi là chưa đủ. Theo lãnh đạo cao cấp Sở GDCK Hà Nội, kênh huy động vốn từ trái phiếu chính phủ dù có sự đóng góp và thành công nhất định, nhưng nếu cái gốc là sức khỏe DN, sức khỏe nền kinh tế không vững, thì mọi biện pháp kỹ thuật thúc đẩy thị trường trái phiếu chỉ có thể phát huy trong một vài năm.
Làm thế nào để các DN, nhất là DN niêm yết hoạt động minh bạch, hiệu quả; TTCK thu hút được nguồn vốn đầu tư từ cá nhân đến các tổ chức lớn; các tổ chức tài chính trung gian có môi trường kinh doanh thông thoáng, nhất quán và lành mạnh? Đó là những câu hỏi mà TTCK đang thực sự mong chờ bộ máy Chính phủ mới sớm tìm ra đáp án.
