TP.HCM đang gặp nhiều vướng mắc về lĩnh vực đất đai cần được tháo gỡ (ảnh: Trọng Tín)
Theo UBND Thành phố, hiện nay về thẩm định nhu cầu sử dụng đất, điều kiện giao - thuê - chuyển mục đích sử dụng đất, một trong số các điều kiện người được giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất để thực hiện dự án đầu tư được quy định tại Điều 58 Luật Đất đai, Điều 14 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP của Chính phủ là phải có năng lực tài chính để đảm bảo việc thực hiện dự án.
Trong đó, năng lực tài chính thực hiện dự án là chủ đầu tư phải có vốn thuộc sở hữu của mình để thực hiện dự án không thấp hơn 20% tổng mức đầu tư đối với dự án có quy mô sử dụng đất dưới 20 ha; không thấp hơn 15% tổng mức đầu tư đối với dự án có quy mô sử dụng đất từ 20 ha trở lên và có khả năng huy động vốn để thực hiện dự án từ các tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài và các tổ chức, cá nhân khác. Như vậy, cần quy định có thành phần hồ sơ và cách thức thẩm định nội dung này.
Ngoài ra, tại Thông tư số 30/2014/TT-BTNMT của Bộ Tài nguyên và Môi trường, văn bản thẩm định nhu cầu sử dụng đất, điều kiện giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất được lập trên cơ sở hồ sơ giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất và ý kiến tại cuộc họp thẩm định hoặc kết quả kiểm tra thực địa.
Tuy nhiên, hồ sơ giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất không có thành phần văn bản nào để trên cơ sở đó xác định chủ đầu tư có đủ năng lực tài chính thực hiện dự án. Ngoài ra, năng lực tài chính của chủ đầu tư có thể có biến động trong thời gian dự án chưa được quyết định chủ trương đầu tư, chưa được quyết định giao - thuê - chuyển mục đích sử dụng đất.
Vì vậy, UBND TP.HCM kiến nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường có hướng dẫn, quy định cụ thể về thành phần hồ sơ và cách thức thẩm định nội dung này.
Mặt khác, đối với trình tự thủ tục thu hồi đất khi thực hiện theo Điều 15 Nghị định 167/2017/NĐ-CP của Chính phủ quy định về việc xử lý nhà, đất sử dụng không đúng quy định và Điều 7 Thông tư số 37/2018/TT-BT của Bộ Tài chính, UBND TP đề nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính hướng dẫn quy định rõ 4 nội dung về trình tự, thủ tục thu hồi đất.
Về chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đối với hộ gia đình, cá nhân phải di dời; về trình tự lập, thẩm định, phê duyệt và tổ chức thực hiện phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; về cưỡng chế thực hiện quyết định kiểm đếm bắt buộc và cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất.
Cùng với đó, UBND TP cho biết, Luật Đất đai năm 2013 chỉ quy định việc thu hồi đất trước thời hạn 90 ngày hoặc 180 ngày nhưng không đề cập việc chi trả bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đối với các trường hợp đồng thuận và bàn giao mặt bằng trước thời hạn. Vì vậy, Thành phố kiến nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường phối hợp các bộ, ngành hướng dẫn để đảm bảo cơ sở pháp lý áp dụng chung trên địa bàn Thành phố.
Bên cạnh đó, UBND TP kiến nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường xem xét hướng dẫn tháo gỡ vướng mắc về cấp giấy chứng nhận cho người nhận chuyển quyền sử dụng đất và mua nhà, tặng cho nhà, công trình sai hiện trạng so với giấy chứng nhận đã cấp (đối với hộ gia đình, cá nhân).
Ngoài ra, UBND Thành phố cũng kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao các bộ, ngành có ý kiến hướng dẫn cụ thể việc thực hiện các nội dung liên quan đến cổ phần hóa, chuyển mục đích sử dụng đất.
