Nhu cầu của người dân về nhà ở xã hội rất lớn nhưng việc tiếp cận lại không dễ. Ảnh: Bình Minh.
Theo ông Quang, việc phát triển nhà ở xã hội còn gặp phải những thách thức. Trong đó, số lượng thủ tục của dự án hiện nay đang nhiều hơn so với dự án nhà ở thương mại. Cụ thể, bên cạnh các thủ tục chung như phê duyệt quy hoạch; chấp thuận chủ trương đầu tư; đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư; giao đất, cho thuê đất thì dự án nhà ở xã hội phát sinh thêm các thủ tục về xác nhận đối tượng được mua, thuê nhà ở xã hội, thủ tục thẩm định giá bán, giá cho thuê nhà ở xã hội…, điều này dẫn đến các thủ tục thực hiện các dự án nhà ở xã hội kéo dài (tổng thời gian hoàn thành thủ tục dự án nhà ở xã hội từ lúc bắt đầu đến khi khởi công thường là khoảng 2 năm).
Còn về cơ chế ưu đãi đối với các hạng mục thương mại dịch vụ trong phạm vi dự án nhà ở xã hội, theo ông Quang, để dự án nhà ở xã hội thực sự là các khu đô thị hiện đại, văn minh, đầy đủ tiện ích nhằm nâng cao chất lượng sống của người dân thì bên cạnh việc nâng cao chất lượng nhà ở xã hội thì việc xây dựng đồng bộ các công trình hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội, thương mại dịch vụ phục vụ người dân là rất cần thiết, đặc biệt là các dự án nhà ở xã hội có quy mô lớn. Tuy nhiên, các chính sách hỗ trợ của nhà nước đối với việc đầu tư xây dựng các công trình hạng mục này chưa rõ ràng, vì vậy, nếu chủ đầu tư thực hiện đầu tư đồng bộ các công trình này sẽ dẫn đến làm tăng chi phí, tăng giá bán nhà ở xã hội.
 |
| Ông Nguyễn Việt Quang , Phó chủ tịch - Tổng giám đốc Tập đoàn VinGroup - Ảnh VGP |
Một vấn đề nữa cũng được ông Quang đề cập đến, đó là suất vốn đầu tư nhà ở xã hội. Theo ông Quang, trên cơ sở rà soát thì suất vốn đầu tư xây dựng nhà ở xã hội cao tầng theo Quyết định số 610/QĐ- BXD, ngày 13/2/2022 của Bộ Xây dựng hiện nay đang thấp hơn suất vốn đầu tư cho nhà ở thương mại, trong khi đó chi phí và suất vốn đầu tư thực tế của nhà ở thương mại đang cao hơn suất vốn đầu tư do Bộ Xây dựng công bố. Điều này làm ảnh hưởng đến chất lượng công trình nhà ở xã hội và khó khăn về doanh thu cho nhà đầu tư dự án nhà ở xã hội do việc xác định giá bán phải trên cơ sở suất vốn đầu tư.
Về nguồn vốn cho việc đầu tư xây dựng, mua, thuê nhà ở xã hội, ông Quang cho biết, mặc dù Chính phủ đã có các chính sách về các gói vay ưu đãi cho người mua, thuê nhà ở xã hội, tuy nhiên thực tế người mua, thuê nhà ở xã hội cũng chưa thuận lợi tiếp cận các gói vay ưu đãi này. Bên cạnh đó, mức lãi suất cho vay ưu đãi để đầu tư xây dựng cũng như để cho thuê, mua nhà ở xã hội hiện vẫn đang cao (theo Công văn số 9844 ngày 25/12/2023 của Ngân hàng Nhà nước thì lãi suất cho vay áp dụng trong 6 tháng đầu năm 2024 đối với chủ đầu tư là 8,0%/năm và với khách hàng mua nhà ở xã hội là 7,5%/năm).
Từ thực tế nói trên, đại diện Vingroup cũng đưa ra một số đề xuất để “tháo gỡ” các nút thắt.
Theo ông Quang, về thủ tục thực hiện dự án nhà ở xã hội, cần xem xét cắt giảm, tối ưu các thủ tục liên quan đến việc đầu tư xây dựng dự án nhà ở xã hội.
Còn về chính sách hỗ trợ chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội trong việc đầu tư xây dựng các công trình hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội và các công trình thương mại dịch vụ trong phạm vi dự án nhà ở xã hội, ông Quang cho rằng cần xem xét ban hành danh mục các hạng mục hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội trong dự án nhà ở xã hội được ngân sách hỗ trợ chi phí đầu tư; miễn, giảm tiền thuê đất đối với các diện tích xây dựng công trình thương mại dịch vụ trong phạm vi dự án nhà ở xã hội.
Với câu chuyện về suất vốn đầu tư, theo ông Quang, cần xem xét điều chỉnh lại suất vốn đầu tư dự án nhà ở xã hội cho phù hợp với thực tế.
Cuối cùng, về nguồn vốn cho việc đầu tư xây dựng, mua, thuê nhà ở xã hội, ông Quang cho rằng, cần xem xét điều chỉnh hạ lãi suất cho vay để đầu tư xây dựng cũng như để mua, thuê nhà ở xã hội. Trên cơ sở ngân sách thực hiện, cấp bù chênh lệch lãi suất nếu chủ đầu tư, khách hàng vay vốn từ các ngân hàng thương mại để đầu tư xây dựng và thuê, mua nhà ở xã hội.
