Nhà đầu tư chiến lược được hưởng lợi gì?
Để hút nhà đầu tư chiến lược, Dự thảo Luật Đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt đã xây dựng hàng loạt “quyền và nghĩa vụ” của họ. Từ chuyện được lựa chọn thực hiện dự án đầu tư trong trường hợp dự án đầu tư có từ 2 nhà đầu tư trở lên quan tâm đề xuất thực hiện; đến được tham gia đầu tư kinh doanh, phát triển, quản lý và vận hành các dự án đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội và khu chức năng trong đặc khu; rồi được ưu tiên hỗ trợ thủ tục đầu tư kinh doanh và thực hiện bồi thường, giải phóng mặt bằng...
Thậm chí, các nhà đầu tư chiến lược còn được tham gia lập, điều chỉnh quy hoạch, xây dựng chính sách áp dụng tại đặc khu; được tổ chức, tham gia hoạt động xúc tiến đầu tư, thương mại và du lịch vào đặc khu...
“Việc cho phép họ tham gia quá trình xây dựng quy hoạch, xúc tiến đầu tư và ưu tiên lựa chọn dự án đầu tư cho thấy thiện chí, cam kết lâu dài của chính quyền trong công tác kêu gọi, thu hút và tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu lớn tại đặc khu”, Ban soạn thảo Dự luật Đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt cho biết.
Tại Vân Đồn (Quảng Ninh), từ lâu, Sungroup đã được “nhắm” đến và coi như nhà đầu tư chiến lược.
Thậm chí, trong trường hợp nhà đầu tư chiến lược thực hiện đầu tư dự án khu nghỉ dưỡng phức hợp có casino thì được tính tổng vốn đầu tư các dự án khác trên địa bàn đặc khu và các dự án kết cấu hạ tầng kết nối tới đặc khu do họ thực hiện để làm căn cứ xác định khả năng đáp ứng điều kiện về quy mô vốn, việc giải ngân vốn đầu tư theo quy định của pháp luật về casino.
Theo quy định hiện hành, phải là các dự án nghỉ dưỡng phức hợp có quy mô 2 tỷ USD trở lên mới được kinh doanh casino. Nhưng quy định như Dự thảo Luật có nghĩa, nhà đầu tư chiến lược không nhất thiết phải dốc toàn bộ 2 tỷ USD vào casino, một lợi ích rất lớn.
Lại thêm các quy định về ưu đãi thuế đối với riêng kinh doanh casino, là được áp dụng mức thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt là 10% trong thời hạn 10 năm kể từ khi có doanh thu từ dịch vụ; và được cho phép người Việt Nam vào chơi, thì rõ ràng, nhà đầu tư chiến lược được hưởng khá nhiều lợi ích.
Đỏ mắt tìm nhà đầu tư chiến lược?
Tất nhiên, đi kèm lợi ích thì sẽ là nghĩa vụ, trong đó nghĩa vụ lớn nhất là phải thực thực hiện dự án đầu tư đúng theo tiến độ cam kết. Nhưng thực tế, các quy định về “nghĩa vụ” này không phải quá “khó nhằn”.
Chướng ngại vật đầu tiên mà các nhà đầu tư phải vượt qua chính là các tiêu chí về nhà đầu tư chiến lược. Đó là phải có dự án khu nghỉ dưỡng phức hợp có casino vốn tối thiểu 44.000 tỷ đồng; hoặc có dự án đầu tư kết cấu hạ tầng vốn tối thiểu 12.000 tỷ đồng...
Các nhà đầu tư có dự án thuộc ngành nghề ưu tiên phát triển của đặc khu, quy mô vốn tối thiểu 6.000 tỷ đồng; hoặc thuộc danh sách 500 doanh nghiệp, tập đoàn lớn nhất thế giới theo xếp hạng của Tạp chí Forbes và có dự án quy mô 6.000 tỷ đồng cũng sẽ là nhà đầu tư chiến lược.
Lựa chọn không đúng nhà đầu tư chiến lược cũng là một rủi ro đối với thành công của các đặc khu. Bởi lẽ đó, Ban soạn thảo Luật đã quyết định “dựng” lên hàng rào khá cao để sàng lọc các nhà đầu tư kém năng lực.
Và cũng vì vậy, xem ra, sẽ không nhiều nhà đầu tư có thể đáp ứng các tiêu chí này. “Soi vào các tiêu chí này, thì xem ra, hiện tại mới chỉ có Vingroup và Sungroup có thể đáp ứng”, một chuyên gia bình luận.
Trên thực tế, Sungroup từ lâu đã được Quảng Ninh “nhắm” đến và coi như nhà đầu tư chiến lược tại Vân Đồn, Sungroup hiện đang đầu tư hai dự án quy mô lớn tại đây, là Sân bay quốc tế Vân Đồn và Khu nghỉ dưỡng có casino trên đảo Cái Bầu.
Quỹ đất tại Phú Quốc không còn nhiều.
Còn ở Phú Quốc, xem ra lại không dễ tìm được nhà đầu tư chiến lược, dù hiện tại Vingroup đầu tư rất lớn tại đây. Lý do được nhắc tới là vì quỹ đất ở đây không còn nhiều.
Chuyên gia kinh tế Võ Đại Lược khi bình luận về các cơ hội dành cho 3 đặc khu Vân Đồn, Bắc Vân Phong và Phú Quốc cũng đã nhắc tới điều này. Theo ông Võ Đại Lược, Bắc Vân Phong có triển vọng nhất, vì đất đai còn hoang hóa nhiều, giá rẻ, hơn nữa tại đây còn có cảng nước sâu Vân Phong, có bãi biển đẹp… Vân Đồn cũng rất tiềm năng. Trong khi đó, Phú Quốc tuy vị trí địa lý lợi thế, cảnh quan rất đặc biệt, hiếm có nhưng lại có một hạn chế, đó là giá đất đắt, quỹ đất còn lại rất hạn hẹp.
Tuy nhiên, tất cả mới chỉ là dự thảo và dự định. Có thể, các tiêu chí xác định nhà đầu tư chiến lược sẽ thay đổi. Nhưng một điều chắc chắn, tìm nhà đầu tư chiến lược cho đặc khu là luôn khó khăn và quan trọng.
