Soi danh mục tự doanh, quỹ đầu tư: Nhóm ngành đang được định giá cao hơn

Trong khuôn khổ chương trình IR Awards 2025, phân tích từ góc nhìn buy-side (quỹ đầu tư, tự doanh công ty chứng khoán) và sell-side (trung tâm phân tích của công ty chứng khoán) đã mang lại một chiều sâu quan trọng trong đánh giá hiệu quả công bố thông tin của doanh nghiệp niêm yết – không chỉ dựa trên tiêu chí tuân thủ, mà còn qua mức độ tin cậy và được ưa chuộng bởi giới đầu tư chuyên nghiệp.

Nhóm Doanh nghiệp đạt Chuẩn Công bố thông tin thường có khả năng sinh lời cao hơn trên thị trường. Giá trị trung bình của ROEA và ROAA của nhóm này cao hơn đáng kể so với nhóm các doanh nghiệp niêm yết còn lại.

Cụ thể, trong giai đoạn 2011-2025, ROEA nhóm Doanh nghiệp đạt Chuẩn Công bố thông tin là 11,75%, vượt xa nhóm còn lại là 7,97%. Tương tự, chỉ số ROAA là 6,46%, cao hơn nhóm còn lại là 3,85%.

Đối với hệ số định giá P/B trung bình, nhóm Doanh nghiệp đạt Chuẩn Công bố thông tin là 1,39 lần, trong khi nhóm còn lại ở mức 1,11 lần.

Dữ liệu từ danh mục đầu tư của hơn 80 quỹ đầu tư trong nước, danh mục tự doanh của gần 80 công ty chứng khoán và hơn 4.000 báo cáo phân tích sell-side cho thấy một tương quan rõ ràng giữa chất lượng công bố thông tin và sức hút đầu tư. Cụ thể:

• Trên 85% các cổ phiếu xuất hiện nhiều nhất trong danh mục đầu tư của các quỹ và tự doanh đều là Doanh nghiệp đạt Chuẩn Công bố thông tin 2025.

• Ngành tài chính, bất động sản, công nghiệp và nguyên vật liệu là những nhóm dẫn đầu về số lượng doanh nghiệp vừa đạt Chuẩn Công bố thông tin vừa nhận được nhiều quan tâm từ các định chế tài chính.

• Sell-side đặc biệt ưa chuộng phân tích các doanh nghiệp minh bạch, thể hiện qua tỷ lệ cao doanh nghiệp đạt chuẩn trong danh sách khuyến nghị đầu tư.

Các kết quả trên khẳng định rằng, công bố thông tin minh bạch không chỉ là nghĩa vụ pháp lý, mà đã trở thành một lợi thế cạnh tranh quan trọng trong việc tiếp cận vốn, thu hút dòng tiền đầu tư dài hạn và xây dựng niềm tin bền vững trên thị trường.

Kết quả khảo sát danh mục đầu tư năm 2024 của gần 80 quỹ đầu tư (gồm các quỹ mở và quỹ ETF) cùng với danh mục tự doanh năm 2024 của gần 80 công ty chứng khoán đang hoạt động trên thị trường chứng khoán Việt Nam, đã cung cấp những thống kê có ý nghĩa thực tiễn. Qua đó, xu hướng đầu tư, khẩu vị của khối buy-side và tự doanh được thể hiện một cách rõ nét.

Cụ thể hơn, khẩu vị đầu tư của các quỹ trong năm 2024 vẫn nghiêng mạnh về những ngành có độ ổn định cao, tiềm năng tăng trưởng rõ ràng, minh bạch về thông tin và có quy mô lớn. Việc ngành tài chính áp đảo về lượt xuất hiện cũng cho thấy mối liên kết chặt chẽ giữa tính minh bạch trong công bố thông tin và mức độ thu hút đầu tư dài hạn.

Ngành tài chính dẫn đầu tuyệt đối với 560 lượt xuất hiện, vượt xa nhóm ngành đứng thứ hai (bất động sản – 196 lượt). Điều này cho thấy niềm tin mạnh mẽ của các quỹ vào nhóm ngành có tính hệ thống, quy mô vốn hóa lớn và minh bạch thông tin cao như ngân hàng, chứng khoán và bảo hiểm.

Bất động sản và công nghiệp lần lượt đứng thứ hai và ba, với 196 và 140 lượt xuất hiện. Dù đối mặt với nhiều thách thức trong môi trường vĩ mô, các doanh nghiệp đầu ngành bất động sản vẫn thu hút được dòng tiền nhờ tiềm năng hồi phục và quỹ đất lớn. Ngành công nghiệp giữ vai trò là động lực tăng trưởng dài hạn, nhất là trong bối cảnh dịch chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu.

Khối tự doanh của các CTCK có xu hướng tập trung cao vào ngành tài chính, kế đến là bất động sản, công nghiệp và nguyên vật liệu. Đáng chú ý, 70% cổ phiếu nằm trong Top 10 cổ phiếu được tự doanh nắm giữ nhiều nhất cũng xuất hiện trong danh mục của các quỹ đầu tư, cho thấy mức độ đồng thuận cao giữa các khối đầu tư chuyên nghiệp.

Thống kê hơn 4.000 báo cáo phân tích được phát hành trong giai đoạn 12 tháng (Năm khảo sát 2025, từ 01/05/2204 đến 30/04/2025) của gần 80 công ty chứng khoán, nhận thấy, những cổ phiếu được khuyến nghị nhiều nhất đều thuộc nhóm Doanh nghiệp đạt Chuẩn Công bố thông tin năm 2025.

Có 58% cổ phiếu được bộ phận phân tích của công ty chứng khoán (sell-side) theo dõi và đưa ra khuyến nghị đều thuộc nhóm đạt chuẩn. Riêng trong danh sách Top 10 và Top 20 cổ phiếu được khuyến nghị nhiều nhất, tỷ lệ Doanh nghiệp đạt Chuẩn Công bố thông tin 2025 chiếm ưu thế tuyệt đối.

Việc các ngành tài chính (723 báo cáo), bất động sản (597 báo cáo), công nghiệp (565 báo cáo) và nguyên vật liệu (550 báo cáo) tiếp tục dẫn đầu về số lượng báo cáo phân tích là điều dễ hiểu, phản ánh vai trò chủ đạo của các nhóm ngành này trong cấu trúc thị trường.

Kết quả này cho thấy, việc cung cấp thông tin chính xác, đầy đủ và kịp thời về hoạt động kinh doanh, kết quả tài chính hiện tại và triển vọng tăng trưởng là yếu tố then chốt giúp doanh nghiệp thu hút sự quan tâm từ cả bên mua (buy-side) và bên bán (sell-side). Minh bạch thông tin không chỉ là yêu cầu tuân thủ, mà đang trở thành một lợi thế cạnh tranh thực thụ trong mắt giới đầu tư chuyên nghiệp.

Khảo sát công bố thông tin năm 2025 được thực hiện đối với 691 doanh nghiệp niêm yết trên HOSE và HNX, kỳ khảo sát 2025 kéo dài 12 tháng từ ngày 01/05/2024 đến ngày 30/04/2025.

Kết quả khảo sát năm 2025 cho thấy mức độ cải thiện rõ rệt về công bố thông tin trên toàn thị trường chứng khoán. Có đến 460 doanh nghiệp niêm yết trong tổng số 691 doanh nghiệp đạt danh hiệu Doanh nghiệp đạt Chuẩn Công bố thông tin 2025 (Information Disclosure Best Practices 2025), tương ứng với tỷ lệ 67% trên tổng số đơn vị được khảo sát. Đây là tỷ lệ cao nhất trong toàn bộ 15 năm lịch sử IR Awards (2011-2025).

Cơ cấu kết quả khảo sát công bố thông tin 2025 theo nhóm vốn hóa: Financial Large Cap có 24/28 Doanh nghiệp đạt Chuẩn Công bố thông tin 2025, tương ứng với tỷ lệ 86% - cao nhất trong bốn nhóm.

Non-Financial Large Cap – bao gồm các doanh nghiệp có quy mô vốn hóa lớn thuộc lĩnh vực phi tài chính – có 39/54 Doanh nghiệp đạt Chuẩn Công bố thông tin 2025, tương ứng với tỷ lệ 72%.

Mid Cap có 98/135 Doanh nghiệp đạt Chuẩn Công bố thông tin 2025, tương ứng với tỷ lệ 73%.

Small Cap có 299/474 Doanh nghiệp đạt Chuẩn Công bố thông tin 2025, tương ứng với tỷ lệ 63%.

Trước đây, hoạt động công bố thông tin chuẩn mực thường tập trung nhiều hơn ở các doanh nghiệp quy mô lớn (Large Cap). Tuy nhiên, kết quả năm nay cho thấy Mid Cap đang ngày càng khẳng định vị thế, khi nhiều doanh nghiệp quy mô vừa đã chủ động nâng cao chuẩn mực minh bạch, tuân thủ tốt hơn các quy định về công bố thông tin.

Xét riêng cho năm khảo sát 2025 (tương ứng với giai đoạn 01/05/2024 - 30/04/2025), toàn thị trường có 229/691 doanh nghiệp chưa đáp ứng được bộ tiêu chí khảo sát công bố thông tin của chương trình IR Awards 2025, tương ứng với tỷ lệ 33%. Trong kỳ có 116 doanh nghiệp bị các cơ quan quản lý nhắc nhở hoặc xử lý vi phạm về thời hạn công bố thông tin trên thị trường chứng khoán, 10 doanh nghiệp chậm trễ công bố báo cáo quản trị bán niên 2024, 56 doanh nghiệp chậm trễ công bố báo cáo tài chính bán niên 2024,…

IR Awards là chương trình vinh danh các doanh nghiệp niêm yết có hoạt động IR tốt nhất, được tổ chức thường niên từ năm 2011. Chương trình do Vietstock phối hợp với Hiệp hội VAFE và Tạp chí điện tử FiLi đồng tổ chức.

IR Awards ghi nhận và tôn vinh các doanh nghiệp đáp ứng tiêu chuẩn công bố thông tin theo quy định của thị trường chứng khoán, thông qua quá trình khảo sát toàn diện và công bố công khai danh sách Doanh nghiệp đạt Chuẩn Công bố thông tin định kỳ hằng năm.

Nhã An