Thời gian qua, tỷ trọng trái phiếu kỳ hạn dài (15 năm, 20 năm và 30 năm) đang tăng dần. Những loại trái phiếu này đã có tác động thế nào đối với thị trường chung, thưa bà?
Trong năm 2016, kỳ hạn dài (15 năm, 20 năm và 30 năm) được huy động với quy mô 62.190 tỷ đồng, chiếm 19,7% tổng khối lượng huy động năm 2016, tăng mạnh so với tỷ lệ 13,2% trong năm 2015. Điều này thể hiện xu hướng phát triển tích cực của thị trường vì việc kéo dài kỳ hạn nợ sẽ giúp tổ chức phát hành giảm áp lực trả nợ ngắn hạn.
Đồng thời, các kỳ hạn dài sẽ tạo ra công cụ đầu tư phù hợp với đặc điểm hoạt động của các tổ chức bảo hiểm, giúp đa dạng hóa và thu hút thêm các nhà đầu tư tham gia thị trường, giảm rủi ro tái đầu tư cho các nhà đầu tư.
Thực tế gần đây, có những giai đoạn nhà đầu tư nước ngoài bán ròng trái phiếu chính phủ trên thị trường thứ cấp, điều này có đáng lo hay không?
Việc bán ròng của khối ngoại trên thị trường trái phiếu chính phủ trên thị trường thứ cấp, về cơ bản, không ảnh hưởng nhiều đến tâm lý của toàn thị trường.
Bà Nguyễn Thị Hoàng Lan
Thể hiện rõ nhất của việc này là trong năm 2016, Kho bạc Nhà nước đã 3 lần thay đổi kế hoạch huy động vốn thông qua thị trường trái phiếu chính phủ, từ 220.000 tỷ đồng lên 281.000 tỷ đồng và đã hoàn thành 100% kế hoạch.
Ngoài ra, tỷ trọng sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài trên thị trường trái phiếu chính phủ vẫn tương đối thấp (4,43%) so với tỷ trọng toàn thị trường, nên việc bán ròng của nhà đầu tư nước ngoài không đáng lo ngại.
Xu hướng USD lên giá cũng như lãi suất USD dự kiến tiếp tục tăng trong năm 2017 có ảnh hướng tiêu cực đến dòng vốn gián tiếp vào thị trường chứng khoán (cổ phiếu và trái phiếu) Việt Nam hay không, thưa bà?
Về lý thuyết, USD tăng giá sẽ tác động đáng kể đến tất cả các thị trường tài chính thế giới, đặc biệt là dòng tiền vào các thị trường mới nổi. Tuy nhiên, do quyết định này đã được dự đoán từ lâu, nên các tác động của nó hầu như đã phản ánh hết vào diễn biến thị trường.
Bà dự báo thế nào về thị trường trái phiếu chính phủ trong năm 2017?
Về cơ bản, trái phiếu chính phủ vẫn là kênh đầu tư quan trọng trong năm 2017.
Trong dài hạn, thị trường trái phiếu chính phủ Việt Nam vẫn khá hấp dẫn. Bằng chứng là việc thời gian gần đây, các quỹ, bảo hiểm, nhà đầu tư nước ngoài mới đã quan tâm đến thị trường hơn.
Trong năm 2017, khối ngoại nhiều khả năng sẽ vẫn duy trì mức giao dịch như trong năm 2016, với nhu cầu nắm giữ lượng trái phiếu tương đương với năm 2016.
HNX từng chia sẻ ý tưởng muốn thúc đẩy sản phẩm trái phiếu xanh, trước hết từ các địa phương có nhu cầu huy động vốn. Bà có thể nói rõ hơn về sản phẩm trái phiếu xanh?
Với kinh nghiệm phát triển thị trường trái phiếu, HNX cho rằng, việc phát hành trái phiếu xanh nên được thử nghiệm với trái phiếu chính quyền địa phương cho các dự án, chương trình xanh thuộc nhiệm vụ chi của ngân sách địa phương. Đây cũng là xu hướng của nhiều nước trên thế giới khi muốn xây dựng thị trường trái phiếu xanh trong thời gian đầu.
Điều này vừa tạo được sự minh bạch hơn so với trái phiếu thông thường, vừa giúp liên kết các chính quyền địa phương với thị trường trong việc giải quyết các vấn đề về biến đổi khí hậu, đồng thời chủ động hơn trong việc huy động vốn cho các chương trình, dự án xanh.
Ở tầm nhìn rộng hơn, việc phát triển thị trường trái phiếu xanh cũng có thể được coi là một cách tạo ra sự liên kết giữa các chính quyền địa phương của Việt Nam với các nhà đầu tư nước ngoài.
