Các đợt bùng phát Covid-19 và chính sách nghiêm ngặt của chính phủ để ngăn chặn lây nhiễm đang làm nản lòng các nhà đầu tư toàn cầu với lo ngại việc ngừng hoạt động ở Trung Quốc sẽ lan rộng khắp thế giới bằng cách giảm nhu cầu và làm gián đoạn chuỗi cung ứng. Điều đó thúc đẩy giới đầu tư bán không chỉ tiền tệ, trái phiếu và cổ phiếu của Trung Quốc mà còn bán tài sản của bất kỳ quốc gia đang phát triển nào phụ thuộc nhiều vào thương mại với nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.
Kết quả là thị trường tài chính ở các thị trường mới nổi đang có sự sụt giảm mạnh nhất trong hai năm trong tháng 4 và trông giống như cuộc khủng hoảng vào năm 2015 khi các rủi ro của Trung Quốc dẫn đến sự thay đổi trái phiếu và tiền tệ. Kể từ đó, tầm ảnh hưởng của quốc gia này đối với nền kinh tế toàn cầu chỉ ngày càng gia tăng: Trung Quốc hiện là quốc gia mua hàng hóa lớn nhất nên sự sụt giảm của quốc gia này có thể tác động đến các nhà xuất khẩu nguyên liệu thô và thị trường của các quốc gia có quan hệ mật thiết về thương mại hơn bao giờ hết.
“Với tầm quan trọng của Trung Quốc trong chuỗi cung ứng toàn cầu và tầm quan trọng đối với triển vọng tăng trưởng toàn cầu, những thất vọng hơn nữa về tốc độ tăng trưởng của quốc gia này có thể dẫn đến nhiều rủi ro lây lan hơn. Chúng tôi thấy các quốc gia có liên kết thương mại cao với Trung Quốc là những quốc gia dễ bị tổn thương nhất”, Johnny Chen và Clifford Lau, nhà quản lý tiền tệ tại William Blair Investment Management cho biết.
Khi những người thực thi công vụ mặc đồ trắng đổ bộ vào thành phố Thượng Hải và Bắc Kinh vào cuối tháng 4 để giám sát việc kiểm truy vết, đồng nhân dân tệ đã có mức giảm hàng tháng tồi tệ nhất trong ít nhất 12 năm.
Chỉ số tiền tệ của các thị trường mới nổi MSCI với tỷ trọng gần 30% đối với đồng tiền Trung Quốc đã giảm song song. Mối tương quan trong 30 ngày của đồng nhân dân tệ với chỉ số MSCI đã tăng lên mức mạnh nhất kể từ tháng 9, nhấn mạnh ảnh hưởng của đồng tiền này trong việc bán tháo ở thị trường mới nổi. Sau khi Thượng Hải báo cáo những ca tử vong đầu tiên kể từ đợt bùng phát gần đây nhất, tình trạng bán tháo hoảng loạn đã lan sang thị trường trái phiếu và cổ phiếu.
Quy mô thiệt hại của thị trường tài chính đã khiến các nhà chức trách Trung Quốc phải can thiệp và đảm bảo với các thị trường mà họ sẽ hỗ trợ sự phục hồi kinh tế và thúc đẩy chi tiêu cho cơ sở hạ tầng. Các nhà chức trách cũng cho thấy sự sẵn sàng giải quyết các vấn đề pháp lý trong lĩnh vực công nghệ. Những cam kết này đã xoa dịu tâm lý của các nhà đầu tư mặc dù các nhà chức trách không từ bỏ chính sách Zero Covid nghiêm ngặt đã gây ra sự hoảng loạn ngay từ đầu. Trong khi ngày giao dịch cuối cùng của tháng 4 đã chứng kiến sự phục hồi của đồng nhân dân tệ, hầu hết các nhà phân tích đều kỳ vọng đồng tiền này sẽ tiếp tục đà lao dốc.
Brendan McKenna, chiến lược gia tiền tệ tại Wells Fargo Securities ở New York cho biết: “Nếu nền kinh tế Trung Quốc chậm lại đáng kể, tiền tệ của các thị trường mới nổi cũng như đồng nhân dân tệ có thể trải qua một thời kỳ biến động cao và dai dẳng”.
Đồng rand của Nam Phi đã xóa sổ mức tăng có được trong 4 tháng chỉ trong hai tuần, trong khi đồng real của Brazil, peso Colombia và peso Chile có mức giảm mạnh nhất so với các đồng tiền khác.
Các nhà quản lý tiền tệ đã nhanh chóng hạ triển vọng tiền tệ đối với các thị trường mới nổi. HSBC đã cắt giảm dự báo đối với chín loại tiền tệ châu Á dựa trên tình hình kinh tế của Trung Quốc. TD Securities và Neuberger Berman cho biết đồng won của Hàn Quốc và đồng đô la Đài Loan sẽ chịu áp lực lớn hơn.
Prashant Singh, giám đốc danh mục đầu tư cấp cao về nợ của các thị trường mới nổi tại Neuberger Berman cho biết: “Chúng tôi tiếp tục duy trì lập trường thận trọng và kỳ vọng sẽ có nhiều biến động cho đến khi một số lo ngại về tăng trưởng này giảm bớt”.
Hoạt động kinh tế của Trung Quốc giảm mạnh vào tháng 4 khi Thượng Hải bị đóng cửa làm leo thang lo ngại về việc tiếp tục gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu. Hoạt động sản xuất của nhà máy đã giảm xuống mức thấp nhất trong hơn hai năm với chỉ số PMI chính thức giảm xuống 47,4 từ 49,5 vào tháng 3 theo dữ liệu do Cục Thống kê Quốc gia công bố hôm thứ Bảy (30/4).
Mansoor Mohi-uddin, nhà kinh tế trưởng tại Bank of Singapore cho biết: “Sự suy thoái của Trung Quốc sẽ tạo ra triển vọng đầy thách thức cho các nền kinh tế mới nổi khi đối mặt với giá năng lượng tăng vọt và chính sách tiền tệ thắt chặt hơn từ các ngân hàng trung ương lớn”.
