Định giá hấp dẫn
Ngày 7/6/2016, toàn bộ hơn 4,445 triệu cổ phiếu PTI của Bảo Minh đã được bán thỏa thuận, với mức giá bình quân 28.100 đồng/CP, cao hơn mức giá khớp lệnh cuối ngày 7/6 trên thị trường là 26.000 đồng/CP. Đây là mức giá cao nhất trong lịch sử niêm yết của PTI (với giá giao dịch khớp lệnh trên thị trường thứ cấp), giúp Bảo Minh thu lời gần 85 tỷ đồng trên tổng số tiền bán ra gần 125 tỷ đồng.
Thế nhưng, 28.100 đồng/CP không phải là mức giá cao của PTI.
Hơn 1 năm về trước, cổ phiếu PTI được nhà đầu tư chiến lược nước ngoài là Công ty TNHH Bảo hiểm Dongbu mua phát hành riêng lẻ khối lượng 30 triệu cổ phiếu, với mức giá bán 35.912 đồng/CP. Với thương vụ này, giá trị sổ sách của cổ phiếu PTI đã ngay lập tức tăng thêm 13.400 đồng/CP.
Việc tăng nguồn lực tài chính là một động lực giúp PTI cải thiện mạnh kết quả kinh doanh. Năm 2015, lần đầu tiên, PTI ghi nhận mức lợi nhuận sau thuế lên tới trên 160 tỷ đồng, trong khi năm 2014, con số này là 67,4 tỷ đồng. Việc tăng trưởng lợi nhuận này có sự đóng góp mạnh của cả hoạt động chính và doanh thu tài chính, trong đó, riêng lãi tiền gửi tăng thêm 50 tỷ đồng so với năm 2014.
Ngay quý I/2016, PTI cũng đạt 45,7 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế cổ đông công ty mẹ, cao gấp hơn 2 lần cùng kỳ năm trước là 21,7 tỷ đồng, trong đó, riêng thu từ lãi tiền gửi tăng tới gần 23 tỷ đồng so với quý I/2015.
Đến hết quý I/2016, giá trị sổ sách mỗi cổ phiếu PTI đã đạt mức hơn 23.485 đồng/CP. Với thị giá hiện nay là 24.000 đồng/CP, tỷ lệ giá trên giá trị sổ sách (P/B) của PTI chỉ xấp xỉ 1 lần, thấp hơn rất nhiều các cổ phiếu trong lĩnh vực bảo hiểm khác là BVH (3,22 lần), BIC (1,3 lần), PGI (1,42 lần); chỉ cao hơn duy nhất chỉ số P/B của VNR là 0,86 lần.
Trên con số hạch toán, định giá cổ phiếu PTI khá hấp dẫn so với mặt bằng ngành nói riêng và thị trường chứng khoán nói chung. Chưa kể, PTI vẫn còn khá nhiều khoản đầu tư đang có lãi, nhưng tại thời điểm cuối quý I/2016 chưa được hạch toán như: khoản đầu tư vào PGI giá vốn 20,856 tỷ đồng, lãi hơn 5 tỷ đồng; đầu tư vào VNR giá vốn 14,26 tỷ đồng, lãi gần 22 tỷ đồng…
VNDirect chờ đợi gì ở PTI?
Là đơn vị tư vấn niêm yết Bảo hiểm Bưu điện, năm 2012, VNDirect đã thực hiện đăng ký mua vào hơn 5,2 triệu cổ phiếu PTI để trở thành cổ đông công ty này. Trong các năm qua, dù cổ phiếu PTI liên tục tăng giá, chia cổ tức lớn, nhưng VNDirect vẫn liên tiếp thực hiện mua vào, hiện nắm 6,16 triệu cổ phiếu, tương đương 7,67% vốn. Nếu mua thêm 8 triệu cổ phiếu, VNDirect sẽ sở hữu 17,6% vốn PTI.
Báo cáo tài chính PTI cho thấy, ngoài khoản đầu tư cổ phiếu có giá gốc 177,3 tỷ đồng, giá thị trường lên tới 206,8 tỷ đồng (tương đương lãi chưa hạch toán tại ngày 31/3/2016 của khoản này là gần 30 tỷ đồng), PTI có khoản tiền gửi tiết kiệm ngắn hạn lên tới 2.231,68 tỷ đồng và 150 tỷ đồng trái phiếu. Với xu hướng lãi suất dự báo tăng dần, PTI là doanh nghiệp sẽ được hưởng lợi nhờ tăng thu lãi tiền gửi.
Trong điều kiện các yếu tố khác không thay đổi, với số dư tiền gửi hiện nay, nếu lãi suất ngân hàng tăng 1 điểm %, lợi nhuận của PTI có thể sẽ tăng thêm gần 23 tỷ đồng một năm.
Bên cạnh quy mô tiền gửi tăng lên góp phần làm tăng lợi nhuận, một điểm đáng quan tâm chính là chất lượng hoạt động của PTI.
Năm 2015, doanh thu bảo hiểm gốc của Công ty đạt 2.461 tỷ đồng, tăng 43% so với năm 2014. Theo PTI, ngoài thành tích tăng mạnh doanh thu bảo hiểm gốc, đến hết năm 2015, Công ty vẫn duy trì được vị trí thứ 2 về thị phần bảo hiểm xe cơ giới, giữ vị trí thứ 3 ở mảng bảo hiểm phi nhân thọ. Trong định hướng kinh doanh giai đoạn 2015 - 2020, Công ty đặt kế hoạch sẽ tăng vốn điều lệ lên mức tối thiểu 1.000 tỷ đồng, trả cổ tức bình quân 12%/năm trở lên.
Như vậy, nếu VNDirect có thể mua bổ sung được PTI ở mức giá hiện nay, tính bình quân, giá mua vào cổ phiếu này của VNDirect vẫn nhỏ hơn 18.000 đồng/CP. Nếu chia cổ tức bình quân ở mức không dưới 12%, khoản đầu vào PTI sẽ cho VNDirect lợi suất khoảng 6,5%/năm, chưa kể cơ hội chênh lệch giá.
Rủi ro nào đang chờ?
Trong thời gian vừa qua, bảo hiểm là một trong những lĩnh vực được nhà đầu tư nước ngoài săn đón, do dự báo tăng trưởng khả quan. Và PTI không phải là ngoại lệ. Thế nhưng, câu chuyện của PTI không chỉ có một màu hồng. Quy mô số dư tiền gửi lớn một mặt mang lại cơ hội sinh lời lớn hơn, nhưng mặt khác, cũng tạo sức ép lên Ban lãnh đạo Công ty nếu muốn có mức tăng trưởng lợi nhuận ấn tượng, bên cạnh việc phát triển các mảng kinh doanh bảo hiểm. Và PTI lựa chọn đầu tư tài chính như một công cụ để đạt được điều đó.
Danh mục các khoản đầu tư của PTI, ngoài trái phiếu, đang là hàng dài các cổ phiếu, với khoảng 20 mã cổ phiếu niêm yết, cùng nhiều khoản đầu tư góp vốn khác và một số công ty con, công ty liên kết. Mảng bất động sản của PTI thông qua công ty con hiện chưa mang lại hiệu quả. Bản thân PTI cũng có khoản cho vay ủy thác Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam - Chi nhánh Thăng Long, cần phải trích lập dự phòng tới gần 24 tỷ đồng trên giá gốc 34 tỷ đồng, hay khoản cho vay ủy thác Ngân hàng TMCP Hàng hải - Chi nhánh Hà Nội phải trích lập 15,343 tỷ đồng trên số dư ban đầu 22,16 tỷ đồng.
Trong khi đó, ngay gần đây nhất, sự kiện IPO Tổng công ty 36, PTI cũng ôm trọn 4,3 triệu cổ phiếu của doanh nghiệp này, với mục đích đầu tư tài chính.
Với danh mục đầu tư khá đa dạng, PTI đang chịu sức ép lớn hơn về sinh lời, và việc duy trì hiệu quả là thách thức không nhỏ.
