Tuy nhiên, qua những gì đại biểu hỏi và các Bộ trưởng trả lời vẫn cho thấy một thực trạng bấy lâu nay là: nhiều Bộ trưởng hứa rất tâm huyết, nhưng thực hiện lại chưa được như kỳ vọng.
Một vấn đề được nhiều nhà đầu tư và TTCK quan tâm là nợ công có thực sự đáng lo? Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng đã cung cấp thêm nhiều con số cho thấy mối quan ngại là có cơ sở khi nợ công vẫn trong tầm kiểm soát, nhưng tốc độ tăng rất cao, lên tới 20%/năm, trong đó có nhiều khoản vay với lãi suất cao. Vị tư lệnh ngành tài chính cũng đưa ra nhiều giải pháp để “hóa giải” nỗi lo này, song vẫn còn đó không ít băn khoăn chưa được giải tỏa.
Trước hết, đó là liệu có sự vênh nhau trong cách tính nợ công giữa Việt Nam và quốc tế? Chuyên gia Ngô Trí Long từng nêu quan điểm, nếu xét trên cấu trúc nợ của Việt Nam, thực tế có thể nghiêm trọng hơn con số rất nhiều, mức nợ công không phải là dưới 65% GDP. Cụ thể, nợ của DNNN, nợ của một số chính quyền địa phương hoặc tổ chức thuộc Nhà nước không được tính vào nợ công, trong khi hiện khối nợ của DNNN rất lớn.
Bên lề Nghị trường, lời hứa của Bộ trưởng Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng, theo nhiều đại biểu Quốc hội, cần phải được thực thi quyết liệt, không chỉ trong nhiệm kỳ của cá nhân các Bộ trưởng hiện tại mà cả những người kế nhiệm tới đây.
Tại một phiên chất vấn của Ủy ban Thường vụ Quốc hội tháng 5 vừa qua, trước câu hỏi, với khả năng thu - chi ngân sách như hiện nay, nợ công có thực sự yên tâm hay không? Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng từng trả lời rằng, nợ công vẫn an toàn. Song đến phiên chất vấn sáng qua, ông cũng đã phải bày tỏ sự quan ngại về nguồn thu khi tỷ lệ tăng thu giai đoạn 2006-2010 là 20,8%/năm, còn giai đoạn 2011-2015 giảm xuống ở mức 9,5%/năm.
Vấn đề này cũng được giới chuyên gia nhắc đến không ít lần!
Theo TS. Trần Đình Thiên, Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam, nguy cơ thâm hụt ngân sách trong những năm tới tăng mạnh khi Việt Nam phải thực hiện các cam kết về giảm thuế xuất nhập khẩu theo yêu cầu hội nhập. Bên cạnh đó, các khoản thu từ dầu thô và các tài nguyên khác là không bền vững. Chẳng hạn, thu từ dầu thô giảm từ 28,8% tổng thu ngân sách xuống còn 11,6% trong năm 2011 và ước khoảng 10,2% cho năm 2015.
Rõ ràng là với tỷ lệ nợ công so với GDP cao như hiện nay, đồng thời với những khó khăn, thách thức cũng như xu hướng nợ công tăng, khả năng chi trả và việc sử dụng vốn kém hiệu quả là tình trạng rất đáng báo động. Trước thực tế đó, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng cho biết, đã đề nghị Chính phủ ban hành Chỉ thị 02 về tăng cường quản lý nợ công, tổng kết, đánh giá lại nợ công, chiến lược nợ công và Luật Nợ công; cần thiết sẽ kiến nghị Quốc hội sửa luật trong thời gian tới.
Bên lề Nghị trường, lời hứa của Bộ trưởng Dũng, theo nhiều đại biểu Quốc hội, cần phải được thực thi quyết liệt, không chỉ trong nhiệm kỳ của cá nhân các Bộ trưởng hiện tại mà cả những người kế nhiệm tới đây.
Nhìn rộng hơn, “lời hứa” của các Bộ trưởng, tư lệnh ngành phải được kiểm tra theo từng năm. Những Bộ trưởng không hoàn thành nhiệm vụ cần có chế tài xử lý để đề cao tính chịu trách nhiệm, để bớt dần những… nỗi lo xuyên nhiệm kỳ và nỗi ám ảnh về “thần thoại Hy Lạp”.
