Để có tiền trả nợ, bị cáo đã tạo dựng thông tin về chương trình mua bán, hoán đổi khai thác kho tiền xu USD cổ
Trần Văn Một (sinh năm 1972, trú tại huyện Đức Huệ, tỉnh Long An), nguyên Tổng giám đốc, Chủ tịch HĐTV Công ty TNHH MTV Hà Nội - Hoàng Ngân (Hoàng Ngân) đã bị cáo buộc lừa đảo chiếm đoạt tài sản của người khác thông qua việc huy động vốn để đầu tư vào dự án khai thác kho báu cổ, USD cổ không có thật.
Tháng 1/2011, Trần Văn Một thành lập Công ty TNHH MTV Hà Nội - Hoàng Ngân có vốn điều lệ 500 tỷ đồng. Trần Văn Một đã mời một số người quen, thân thiết tham gia điều hành, quản lý Công ty, gồm ông Phạm Văn Cường, Phạm Viết Ngọ làm Phó Tổng giám đốc; Nguyễn Thị Hà, Hà Đình Cử tham gia thành viên HĐQT, trong đó Hà Đình Cử là Cố vấn của Công ty.
Cáo trạng truy tố bị cáo Trần Văn Một cho biết, từ tháng 2-5/2011, Một đã tạo dựng thông tin không có thật về chương trình “mua bán, hoán đổi khai thác USD kho báu cổ” có nguồn gốc từ Trung Quốc để huy động và vay tiền của nhiều người, hứa hẹn chia lợi nhuận cao hoặc nhận vào làm việc tại Công ty Hoàng Ngân rồi chiếm đoạt tiền của nhiều cá nhân, với tổng số tiền gần 500 triệu đồng. Hành vi nêu trên của Trần Văn Một đã phạm vào tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Theo quy kết, năm 2011, Một vay 4,4 tỷ đồng của bà Vũ Thị Thuận, cam kết sau 10 ngày trả toàn bộ gốc cùng với 50.000 USD. Trần Văn Một cho một cá nhân tên Khải vay tiền, nhưng Khải không trả và bỏ trốn. Để có tiền trả nợ cho bà Thuận, Một đã tạo dựng thông tin về chương trình mua bán, hoán đổi khai thác USD cổ, dù trước đó Một đã tìm hiểu và biết Kho báu Hoa Mai Hội là không có thật, các hiện vật từ kho báu đều là giả, để huy động tiền trả bà Thuận. Tổng số tiền mà Một phải chịu trách nhiệm là gần 500 triệu đồng.
Tại phiên tòa, Trần Văn Một khẳng định không bịa đặt, không gian dối về kho tiền xu USD cổ. Theo đó, sau khi thành lập Công ty Hoàng Ngân, qua một số mối quan hệ, Một quen biết Tống Văn Biên, Đèo Văn Nghĩa. Tống Văn Biên cho Một biết về việc Biên có nguồn mua tiền xu USD cổ, phát hành từ năm 1923 và muốn hợp tác với Một để khai thác rồi cùng nhau bán kiếm lợi. Lợi nhuận của việc kinh doanh có thể lên tới 15% trên tổng mệnh giá của kho tiền xu. Mệnh giá của mỗi xu USD cổ này là 10.000 USD, được đóng thành từng thùng, mỗi thùng có 360 xu, để lấy 1 thùng xu cần đặt cọc 500 triệu đồng.
Sau khi biết thông tin về việc làm ăn này, Một tìm cách để xác minh, kiểm tra thông tin và được một người quen biết trong lĩnh vực đồ cổ khẳng định là đáng tin cậy. Do đó, Một đã bàn với các đồng sự tại Công ty Hoàng Ngân để tìm nguồn vốn kinh doanh. Từ đây, ông Phạm Viết Ngọ đã nói lại thông tin về kho tiền xu USD cổ với nhiều người khác để vay tiền.
Trần Văn Một đã giao cho Tống Văn Biên khoảng 6 tỷ đồng để mua xu USD cổ. Khi nhận được 2 thùng xu cổ đầu tiên, ông Hà Đình Cử đã lấy 2 đồng xu đi kiểm tra. Kết quả cho thấy, hai đồng xu này không chứa 25% hàm lượng vàng nên không bán được.
Luật sư Nguyễn Văn Thành, người bào chữa cho bị cáo Trần Văn Một cho rằng, tại phiên tòa, những người được xác định là bị hại của Một đều khẳng định không biết Một, chỉ biết ông Pham Viết Ngọ, chỉ đưa tiền cho ông Ngọ. Cũng không có giấy biên nhận vay nợ nào giữa các bị hại này và Trần Văn Một, chỉ có giấy nộp tiền vào Công ty Hoàng Ngân. Bản thân những người góp tiền vào Công ty Hoàng Ngân đều được trả lãi rất cao, thậm chí lãi còn vượt gốc. Ngoài ra, thông tin về kho tiền xu cổ là do Tống Văn Biến nói cho Trần Văn Một và Một tin kho tiền xu cổ là có thật, không phải Một tự bịa đặt. Do đó, luật sư Thành cho rằng, Một không gian dối để vay tiền của các bị hại.
Trong vụ án này, đầu mối thông tin về kho tiền xu USD cổ là Đèo Văn Nghĩa, Tống Văn Biên trước đây đã bị khởi tố vì hành vi giúp sức Trần Văn Một. Tuy nhiên, sau này Viện Kiểm sát nhân dân TP. Hà Nội đã đình chỉ điều tra, miễn trách nhiệm hình sự vì cho rằng hành vi đã bị cơ quan phát hiện ngăn chặn kịp thời.
Tại phiên tòa diễn ra ngày 11/9, Hội đồng xét xử TAND TP. Hà Nội đã trả hồ sơ yêu cầu điều tra bổ sung làm rõ một số yếu tố cấu thành tội phạm của Trần Văn Một.
