Thị trường vốn đã huy động hơn 4 tỷ USD
Phát biểu tại Diễn đàn Kinh tế Việt Nam giữa kỳ năm 2018 (VBF), ông Dominic Scriven cho rằng, nền kinh tế Việt Nam đang phát triển tích cực với những chỉ số ấn tượng như GDP 6 tháng đầu năm 2018 tăng cao nhất kể từ năm 2011 đến nay, mức độ tự tin của doanh nghiệp và người tiêu dùng cũng ở mức cao nhất...
Tuy nhiên, hiện nay, bối cảnh kinh tế thế giới đang có nhiều diễn biến bất lợi như chiến trranh thương mại Mỹ - Trung, lãi suất USD tăng cao… làm giảm sức hấp dẫn của các thị trường tài chính ở nhiều nền kinh tế đang phát triển, mới nổi. Việt Nam không đứng ngoài những lo ngại này nên chỉ số VN-Index giảm mạnh. VN-Index hiện nay mất hơn 20% giá trị so với đỉnh cao đạt được vào trung tuần tháng 4/2018.
Nhiều nhà đầu tư, quan sát viên cho rằng, vốn nước ngoài đang có rủi ro và có nguy cơ chạy về nước. Tuy nhiên, ông Dominic Scriven đưa ra các con số chứng minh ngược lại: Vốn nước ngoài vẫn tiếp tục đổ về Việt Nam.
Nếu như trong 6 tháng đầu năm 2018 nhà đầu tư nước ngoài rút ở Thái Lan 5,6 tỷ USD, rút ở Indonesia 3,7 tỷ USD, rút ở Philippinnes 1,6 tỷ USD, thì tại Việt Nam, khối ngoại lại rót vào 1,5 tỷ USD. Điều này nói lên rằng, nhà đầu tư nước ngoài có sự tín nhiệm thị trường Việt Nam và đây vẫn là một điểm đến hấp dẫn của dòng vốn ngoại.
Ông Dominic Scriven, Trưởng Nhóm công tác thị trường vốn, Diễn đàn VBF
Phân tích sâu hơn, Chủ tịch Quỹ Dragon Capital cho rằng, tiềm năng của các doanh nghiệp ở Việt Nam vẫn tốt, định giá doanh nghiệp theo tỷ số P/E đang ở mức 10-12 lần và khả năng phát triển lợi nhuận EPS trên 25%.
“Như vậy, mặt bằng giá trị các công ty niêm yết tại Việt Nam thuộc dạng khá giả và hấp dẫn”, ông Dominic Scriven khẳng định.
Ông cũng đánh giá, thị trường vốn Việt Nam đã phát triển khá mạnh mẽ và bền vững trong những năm gần đây. Thứ nhất, về giá trị thị trường ở cả 2 thị trường trái phiếu và cổ phiếu, từ mức 7 tỷ USD đã tăng lên hơn 200 tỷ USD.
Thứ hai, tổng giá trị giao dịch hàng ngày của cả 2 thị trường này hướng tới cuối năm 2018 đầu năm 2019 có thể vượt 1 tỷ USD/ngày. Theo thống kê của Nhóm công tác thị trường vốn, từ đầu năm đến nay, thị trường vốn Việt Nam đã huy động trên 4 tỷ USD và con số này có thể tăng lên nếu có thêm các hàng hóa tốt, hoặc các cuộc chào bán vốn nhà nước đủ sức hấp dẫn.
Giải pháp thúc đẩy thị trường tiếp đà tăng trưởng
Để giữ vững và tiếp tục đà phát triển của TTCK Việt Nam, Nhóm công tác thị trường vốn kiến nghị các bộ ngành và các thành viên thị trường 4 vấn đề. Thứ nhất, về Luật Chứng khoán mới, dự thảo Luật cần được cập nhật ra thị trường, đặc biệt lưu ý là luật này là luật chính chi phối các công ty niêm yết.
Cùng với đó, cần sửa lại một số vấn đề mâu thuẫn giữa Luật Chứng khoán và Luật Đầu tư như chế độ room cho nhà đầu tư nước ngoài, xác định rõ hơn quyền hạn điều tra vi phạm của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCK)...
Thứ hai, xây dựng nhanh và sớm hệ sinh thái các nhà đầu tư có tổ chức trong nước. Kiến nghị Ngân hàng Nhà nước xem lại hoạt động giám sát và hoạt động lưu ký tại các ngân hàng theo hướng linh hoạt hơn. Mở rộng các loại sản phẩm tài chính có thể phục vụ cho nhiều nhà đầu tư. Cho phép các ngân hàng thương mại được đăng ký một dịch vụ mới là phân phối sản phẩm tài chính cho nhà đầu tư.
Thứ ba, đối với IPO các doanh nghiệp nhà nước, tiến trình cần được thông báo công khai và thực hiện nhất quán. Thời gian qua, một số doanh nghiệp đã gặp trục trặc ở vài thời điểm. Chẳng hạn, IPO Tổng công ty Điện lực dầu khí (PV Power) xác định giá trị vào năm 2015, nhưng đấu giá đầu năm 2018; nhà đầu tư góp vốn tháng 2/2018, song mãi đến tháng 7/2018 mới tổ chức Đại hội đồng cổ đông lần đầu. Việc những người góp vốn được công nhận tư cách cổ đông vào tháng 7/2018 là "hơi oan" cho nhà đầu tư.
Thứ tư, để phát triển thị trường trái phiếu chuyên nghiệp, cần sớm thành lập cơ quan định mức tín nhiệm đầu tiên ở Việt Nam, tạo điều kiện linh hoạt cho phát hành đại chúng và riêng lẻ trong phát hành trái phiếu.
Trả lời những kiến nghị của Nhóm công tác thị trường vốn, đại diện UBCK cho biết, Luật Chứng khoán đang trong quá trình soạn thảo, đầu quý III năm nay sẽ trình Chính phủ và trong tháng 8 sẽ xin ý kiến rộng rãi công chúng. Về IPO doanh nghiệp nhà nước, UBCK ghi nhận kiến nghị của Nhóm, đồng thời nhấn mạnh doanh nghiệp thực hiện IPO xong phải lên niêm yết hay giao dịch ngay, tránh thiệt hại cho nhà đầu tư.
Liên quan đến câu chuyện nâng hạng thị trường, thông tin tại Diễn đàn VBF cho biết, 2 năm qua, UBCK và Bộ Tài chính đã đóng vai trò tiên phong, tích cực trong kế hoạch nâng hạng. Tuy nhiên, những thay đổi riêng trong chính sách của ngành chứng khoán chưa đủ đến mức để các nhà đầu tư nước ngoài, cũng như MSCI đưa Việt Nam vào danh sách các thị trường có khả năng nâng hạng.
Nhiều hạn chế của thị trường trong nội dung đánh giá của MSCI cần sự phối hợp đồng bộ của nhiều bộ, ngành để tháo gỡ. Những thay đổi tích cực của thị trường trong thời gian gần đây cũng cần được cập nhật với MSCI để tạo điều kiện cho việc nghiên cứu và đánh giá lại thị trường của tổ chức này.
Tại Diễn đàn VBF, lãnh đạo UBCK cho biết, về vấn đề nâng hạng thị trường, Việt Nam rất chú trọng và có những cam kết trong thu hút dòng vốn, đồng thời rất quan tâm những tiêu chí chính như quy mô, tính minh bạch của thị trường. Việt Nam đã đáp ứng và sẽ cải thiện một số tiêu chí để đáp ứng yêu cầu của MSCI.
Đối với việc phát triển thị trường trái phiếu doanh nghiệp, hiện Chính phủ đã giao cho các đơn vị của Bộ Tài chính thực hiện các công việc cụ thể. Hiện Bộ Tài chính đã cấp phép cho một công ty định mức tín nhiệm để làm cơ sở phát triển thị trường trái phiếu.
