Trong gần một thập kỷ qua, các lô hàng có giá trị dưới 800 USD được phép nhập khẩu vào Mỹ gần như được miễn thuế và ít bị giám sát hơn. Nhưng giờ đây, các lô hàng từ hầu hết bất kỳ nhà bán lẻ nào khác có hoạt động trực tuyến sẽ bị đánh thuế và xử lý giống như cách xử lý các kiện hàng lớn hơn.
Hàng nhập khẩu vào Mỹ hiện sẽ bị tính thuế theo hai cách: mức phí cố định cho mỗi kiện hàng (80-200 USD/kiện tùy thuế suất gốc) hoặc tỷ lệ phần trăm thuế nhập khẩu. Sau thời gian chuyển tiếp sáu tháng, lựa chọn phí cố định sẽ bị hủy bỏ và tất cả các kiện hàng sẽ chỉ chịu mức thuế theo tỷ lệ phần trăm.
Vào tháng 5, Tổng thống Trump đã chấm dứt quy định miễn trừ đối với hàng hóa đến từ Trung Quốc và Hồng Kông (Trung Quốc). Sau đó vào ngày 30/7, ông đã mở rộng việc hủy bỏ quy định này sang tất cả các quốc gia và gọi đây là lỗ hổng đã được sử dụng để trốn thuế và đưa các sản phẩm "không an toàn hoặc dưới mức giá thị trường" vào Mỹ.
Quy định miễn trừ “de minimis” trước đây dự kiến sẽ kết thúc vào tháng 7/2027 theo một phần của luật do Quốc hội thông qua, nhưng sắc lệnh hành pháp của Tổng thống Trump đã loại bỏ quy định này sớm hơn nhiều, khiến các doanh nghiệp, nhân viên hải quan và dịch vụ bưu chính có ít thời gian chuẩn bị hơn.
Sự thay đổi đột ngột này đã làm rối loạn chuỗi cung ứng và khiến các bưu điện trên khắp thế giới phải tạm thời ngừng các chuyến hàng đến Mỹ để họ có thể đảm bảo hệ thống được cập nhật và có thể tuân thủ các quy định mới.
Theo các chuyên gia logistics, sự thay đổi này đã buộc cả các doanh nghiệp lớn lẫn nhỏ phải xem xét lại không chỉ chuỗi cung ứng mà còn cả mô hình kinh doanh tổng thể, do lo ngại tác động đến lợi nhuận.
“Rõ ràng đây là một thay đổi lớn đối với mô hình hoạt động của các công ty, không chỉ riêng Sheins và Temus, mà còn đối với các công ty kinh doanh thương mại điện tử lẫn cửa hàng truyền thống”, Lynlee Brown, đối tác bộ phận thương mại toàn cầu tại EY cho biết.
Điều chỉnh chuỗi cung ứng
Được các nền tảng thương mại điện tử của Trung Quốc là Shein và Temu ưa chuộng, việc sử dụng quy định miễn trừ “de minimis” đã bùng nổ trong thập kỷ qua, tăng vọt từ 134 triệu gói hàng vào năm 2015 lên hơn 1,36 tỷ gói hàng vào năm 2024. Trước khi có thay đổi gần đây nhằm hạn chế việc sử dụng miễn trừ này, Cơ quan Hải quan và Bảo vệ Biên giới Mỹ cho biết họ đang xử lý hơn 4 triệu gói hàng de minimis vào nước này mỗi ngày.
Một báo cáo của Hạ viện năm 2023 cho thấy hơn 60% gói hàng de minimis vào năm 2021 đến từ Trung Quốc, nhưng vì các gói hàng này yêu cầu ít thông tin hơn so với các container lớn hơn, nên rất ít thông tin về nguồn gốc và loại hàng hóa bên trong. Sự thiếu minh bạch đó là một trong những lý do chính khiến cả cựu Tổng thống Joe Biden và Tổng thống Trump đều tìm cách hạn chế hoặc chấm dứt chính sách miễn trừ này.
Trên toàn cầu, các quốc gia thường cho phép nhập khẩu miễn thuế các lô hàng giá trị thấp như một biện pháp để hợp lý hóa và tạo thuận lợi cho thương mại toàn cầu, nhưng thông thường, các lô hàng này chỉ có giá trị khoảng 200 USD, chứ không phải là 800 USD.
Cho đến năm 2016, ngưỡng hàng hóa giá trị thấp của Mỹ cũng là 200 USD, nhưng đã được nâng lên 800 USD khi Quốc hội thông qua Đạo luật Tạo thuận lợi và Thực thi Thương mại, nhằm mang lại lợi ích cho doanh nghiệp, người tiêu dùng Mỹ và toàn bộ nền kinh tế Mỹ. Đạo luật cho biết ngưỡng cao hơn mang lại lợi ích kinh tế đáng kể cho cả doanh nghiệp và người mua sắm, và cho toàn bộ nền kinh tế.
Cuối cùng, các công ty đã thiết kế chuỗi cung ứng dựa trên quy định miễn trừ này. Họ thiết lập các kho ngoại quan tại các quốc gia như Canada và Mexico, sau đó nhập khẩu hàng hóa số lượng lớn đến các khu vực đó trước khi gửi từng đơn hàng qua biên giới Mỹ mà không phải chịu thuế.
“Các công ty đã thực sự thiết lập chuỗi cung ứng theo một cách rất cụ thể xung quanh quy định de minimis và đó thực sự là cốt lõi của vấn đề…Cách thức thiết lập chuỗi cung ứng hiện nay có thể cần phải thay đổi”, Irina Vaysfeld, giám đốc bộ phận thương mại và hải quan của KPMG cho biết.
Tác động đến ngành bán lẻ và thị trường
Cho đến khi Shein và Temu nổi lên, việc miễn trừ quy định “de minimis” hiếm khi được thảo luận trong ngành bán lẻ. Sau đó, những tập đoàn thương mại điện tử này bắt đầu phải đối mặt với sự chỉ trích rộng rãi vì việc sử dụng cái mà nhiều người gọi là lỗ hổng.
Năm 2023, Ủy ban Đặc biệt Hạ viện về Trung Quốc đã công bố một báo cáo về Shein và Temu và cho biết hai công ty này “có khả năng chịu trách nhiệm cho hơn 30% tổng số kiện hàng được vận chuyển đến Mỹ hàng ngày theo quy định de minimis, và có khả năng chiếm gần một nửa tổng số kiện hàng de minimis đến Mỹ từ Trung Quốc”.
Trong khi đó, tác động nghiêm trọng nhất của việc chấm dứt quy định “de minimis” dự kiến sẽ được cảm nhận trên các sàn thương mại điện tử Etsy, eBay và Shopify - nơi hàng triệu doanh nghiệp nhỏ bán hàng hóa sử dụng quy định “de minimis” để giảm chi phí khi gửi đơn hàng trực tuyến từ khắp nơi trên thế giới đến Mỹ.
Nếu không có điều khoản “de minimis”, các người bán hàng trên sàn thương mại điện tử phải đối mặt với việc trả trước phí nhập khẩu và có khả năng chuyển chi phí đó cho người mua thông qua việc tăng giá, hoặc vận chuyển sản phẩm dưới hình thức Delivery Duty Unpaid (tức là người mua phải tự thanh toán thuế nhập khẩu khi hàng đến nơi).
Sự thay đổi thị phần
Cuối cùng, sự gián đoạn này có thể mang lại lợi ích cho những công ty như Amazon và Walmart. Người tiêu dùng Mỹ có thể chuyển sang các nhà bán lẻ lớn nếu họ phải đối mặt với giá cả cao hơn ở những nơi khác, cũng như khả năng chậm trễ vận chuyển do tồn đọng hàng hóa hoặc các vấn đề khác tại biên giới.
Đặc biệt, Amazon đã chứng tỏ khả năng phục hồi sau khi Mỹ bãi bỏ quy định “de minimis” đối với các lô hàng từ Trung Quốc và Hồng Kông (Trung Quốc) vào tháng 5. Doanh thu của công ty tăng 13% trong ba tháng kết thúc ngày 30/6, so với mức tăng 10% của quý trước.
Cả Amazon và Walmart đều có trung tâm hoàn tất đơn hàng tại Mỹ, cho phép các doanh nghiệp nước ngoài vận chuyển hàng hóa số lượng lớn và lưu trữ trong kho của công ty trước khi vận chuyển đến người mua. Shein và Temu phần lớn đã tránh mô hình này trong quá khứ để tận dụng quy tắc miễn trừ “de minimis”, nhưng kể từ đó, họ đã chuyển sang mở thêm kho hàng tại Mỹ sau khi thuế quan tăng.
Kể từ khi chính sách miễn trừ đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc kết thúc vào tháng 5, tác động đối với Shein và Temu đã rất nhanh chóng. Temu buộc phải thay đổi mô hình kinh doanh tại Mỹ và ngừng vận chuyển sản phẩm đến người tiêu dùng Mỹ từ các nhà máy Trung Quốc.
Việc chấm dứt de minimis cùng với việc Mỹ áp thuế quan mới đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc cũng buộc Temu phải tăng giá, hạn chế hoạt động quảng cáo trực tuyến mạnh mẽ và điều chỉnh giá bán những mặt hàng được cung cấp cho người mua sắm Mỹ.
Tờ Financial Times đưa tin vào đầu tuần này rằng Temu đã nối lại việc vận chuyển hàng hóa từ các nhà máy Trung Quốc đến Mỹ và cũng sẽ tăng chi tiêu quảng cáo sau khi thời gian đàm phán giữa Mỹ và Trung Quốc tiếp tục được gia hạn.
Trong khi đó, Shein đã buộc phải tăng giá và lượng người dùng hoạt động hàng ngày trên cả hai nền tảng tại Mỹ đã giảm kể từ khi lỗ hổng de minimis bị đóng lại. Theo dữ liệu của công ty nghiên cứu thị trường Sensor Tower, lượng người dùng hoạt động hàng ngày của Temu tại Mỹ đã giảm 52% trong tháng 5 so với tháng 3, trong khi lượng người dùng của Shein tại Mỹ đã giảm 25%.