Trong thời khó, người làm môi giới nhà đất rất cần sự nhạy bén
Hết thời “nhà nhà, người người làm môi giới”
Chia sẻ trong một sự kiện cuối năm qua, bên cạnh những thông tin về thị trường bất động sản, bà Trịnh Thị Kim Liên - Giám đốc Công ty cổ phần Dịch vụ bất động sản Đất Xanh (Dat Xanh Services) nhấn mạnh rằng: “Chưa khi nào trong lịch sử kinh doanh, người làm nghề môi giới địa ốc phải sống trong môi trường khắc nghiệt như năm vừa qua”.
Bà Liên cho hay, các doanh nghiệp môi giới bất động sản đối mặt với vô vàn khó khăn, thách thức, đầu tiên có thể kể đến là cạn kiệt nguồn lực.
“Sau 3 năm dịch bệnh và 1 năm thị trường suy thoái, nguồn tiền tích lũy của hầu hết doanh nghiệp môi giới đã cạn kiệt, còn nguồn thu mới nhỏ giọt do hiệu quả kinh doanh thấp. Áp lực là vô cùng lớn khi nguồn thu hạn hẹp, trong khi các chi phí như chi phí mặt bằng, lương, các khoản vay, công nợ, hoa hồng… vẫn phải trả đều đặn, chưa kể chi phí marketing và chăm sóc khách hàng ngày một tăng cao, nguồn lực bị phân tán”, bà Liên nói.
Tiếp đó là sức ép “tồn tại hay là chết” khi có tới 70 - 80% doanh nghiệp môi giới bất động sản phải rời bỏ thị trường hoặc tạm ngừng hoạt động do khó khăn kéo dài. Các đơn vị còn hoạt động thì gặp khó trong tuyển dụng nhân viên kinh doanh, chi phí tuyển dụng tăng cao, cùng áp lực cạnh tranh về chính sách lương, thưởng, hoa hồng... Tổng nguồn cung hiện hữu nhiều nhưng khan hiếm sản phẩm dự án được hấp thụ tốt. Lượng hàng tồn kho lớn, đặc biệt ở phân khúc cao cấp. Nhóm sản phẩm có tỷ lệ hấp thụ tốt chỉ nằm ở một số dự án mới, chủ đầu tư uy tín và giá bán phải chăng cùng chính sách bán hàng hấp dẫn.
Theo bà Liên, hàng tồn kho trên thị trường còn nhiều, nhưng lại không đúng “gu” của khách hàng nên tỷ lệ hấp thụ thấp. Tốc độ bán hàng không được như kỳ vọng, hiệu suất kinh doanh giảm khiến không có dòng thu mới, doanh nghiệp đã khó lại càng thêm khó.
Vì vậy, xu hướng chung của các doanh nghiệp môi giới bất động sản còn tồn tại cho đến nay là tập trung duy trì bộ khung nhân sự cốt lõi; thận trọng trong việc mở mới hệ thống; tăng cường hoạt động liên minh, liên kết bán hàng; chuyển đổi sang mô hình cộng tác viên, trả lương theo năng suất nhiều hơn là mô hình trả lương cố định; chuyển đổi và đa dạng ngành nghề kinh doanh theo hướng tập trung vào thị trường cho thuê, sang nhượng, thứ cấp…; đẩy mạnh số hóa hoạt động kinh doanh.
“Đã qua giai đoạn nhà nhà làm môi giới, người người làm môi giới. Năm 2023, số lượng môi giới bất động sản đã giảm 60 - 70% so với cuối năm 2022. Thị trường thiếu hụt môi giới nghiêm trọng, tỷ lệ nhân sự rời ngành ở mức cao và chiếm áp đảo so với tỷ lệ có ý định quay lại thị trường”, bà Liên nhấn mạnh.
Chỉ yêu nghề là chưa đủ...
Khảo sát của DXS-FERI tại tháng 12/2023 cho thấy, còn khoảng 26% môi giới địa ốc tiếp tục bám trụ với nghề và 11% làm kèm thêm công việc khác. Những người còn tồn tại đến thời điểm này hầu hết đều có bản lĩnh, đa năng, yêu nghề và giỏi chuyên môn.
Khảo sát của Viện Nghiên cứu Kinh tế - Tài chính - Bất động sản Dat Xanh Services (DXS-FERI) tại thời điểm tháng 12/2023 cho thấy, có khoảng 63% môi giới bất động sản đã rời ngành, chỉ còn 26% tiếp tục bám trụ với nghề và 11% làm song song việc môi giới kèm thêm công việc khác. Những người còn tồn tại với nghề đến thời điểm này hầu hết đều có bản lĩnh, đa năng, yêu nghề và giỏi chuyên môn.
Kết quả khảo sát của Hội Môi giới bất động sản Việt Nam cũng cho thấy, lượng môi giới bất động sản bỏ nghề phần lớn là “lính mới” hoặc “tay ngang”, chưa được đào tạo bài bản về nghề cũng như khả năng ứng biến trước những biến động của thị trường. Một điểm tích cực được ghi nhận là thị trường vẫn còn một bộ phận môi giới địa ốc giàu kinh nghiệm, giỏi chuyên môn bám trụ lại và khi được hỏi đều cho biết vẫn sẽ tiếp tục gắn bó với nghề, cho dù thị trường còn khó khăn.
Câu chuyện của anh Nguyễn Ngọc Huy (sinh năm 1989) quê Khánh Hòa, hiện đang làm Giám đốc Kinh doanh ERA Vietnam là một ví dụ điển hình. Giám đốc trẻ này kể, lúc mới “chân ướt chân ráo” vào nghề gặp nhiều khó khăn, chẳng hạn sau khi dẫn khách đi xem nhà, chủ nhà và khách “bắt tay” nhau giao dịch, bỏ qua môi giới, hay như việc cạnh tranh giữa các môi giới với nhau, phân chia hoa hồng không đồng đều, không tương xứng với sức lực mình bỏ ra cho thương vụ…
Cuộc cạnh tranh trong môi trường bất động sản quá khốc liệt khiến vị giám đốc trẻ từng có suy nghĩ bỏ việc để về quê. Tuy nhiên, sau đó, anh quyết định đổi môi trường làm việc phù hợp với bản thân hơn. Từ đây, anh cảm thấy mình chính là đối tác của công ty, chứ không phải nhân viên như bình thường. Để bám trụ với nghề và có “điều kiện sống” tốt hơn, anh luôn tự nâng cấp bản thân mình, từ những kiến thức về thị trường, những vấn đề pháp lý liên quan, thông tin dự án… đến cách giao tiếp, phong cách làm việc.
“Có như vậy mới có thể thích ứng được với tình hình hiện tại, cũng như đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của khách hàng. Khi đã có kinh nghiệm, nền tảng kiến thức tốt, sản phẩm uy tín và đặc biệt là niềm tin của khách hàng, việc bán hàng sẽ rất thuận lợi”, anh Huy chia sẻ.
Cũng là một trong những môi giới còn trụ lại với nghề khi hầu hết đồng nghiệp đã tìm việc khác như chạy xe dịch vụ, mở quán ăn hoặc về quê…, chị Trần Thu Hương (ngụ tại TP. Thủ Đức, TP.HCM) cho hay, mỗi nghề có một đặc trưng riêng, có làm mới hiểu. Môi giới cũng có chiêu trò, có lướt sóng, có tay ngang…, nhưng thực sự nghề này muốn thành công thì phải có kỹ năng và kiến thức, phải luôn học hỏi nghiêm túc.
“Làm môi giới không bó buộc thời gian, khá tự do, thoải mái nhưng muốn bán được hàng thì phải chăm chỉ làm việc, phải có kỷ luật, đổ mồ hôi công sức rất nhiều”, chị Hương nói và chia sẻ thêm, trước kia học quản trị kinh doanh và không có nhiều kiến thức về bất động sản. Lúc mới vào nghề, điều đầu tiên học được là pháp lý về bất động sản, các quy định về mua bán bất động sản, bởi từng bán phải một căn nhà pháp lý không đảm bảo, sau đó vướng vào tranh chấp, kiện tụng, tốn rất nhiều thời gian, công sức và thu nhập nhận về trong vụ đó còn bị âm.
“Với bất động sản, sai lầm nào cũng phải trả giá không chỉ bằng tiền, mà còn là mồ hôi, nước mắt. Những bài học kinh nghiệm thu về luôn đắt giá”, chị Hương nói.
Thực tế cho thấy, một môi giới chuyên nghiệp sẽ luôn phải cập nhật, bổ sung kiến thức về thị trường, sự biến động của kinh tế, kiến thức về văn hóa - xã hội địa phương, xu hướng, phong cách sống, nhu cầu khách hàng... Thậm chí, môi giới phải tự thẩm định giá, thẩm định được liệu sản phẩm, dự án sắp tung ra có phù hợp thị trường, có dễ tiếp cận và thỏa mãn nhu cầu số đông khách hàng, có dễ bán hay không.
Ngoài ra, người làm môi giới còn cần có sự nhạy cảm, khả năng dự đoán được trước các nhu cầu, biến động của thị trường, sự nhạy cảm với rất nhiều yếu tố liên quan khác. Chính bởi vậy, mỗi môi giới chuyên nghiệp không khác gì một chuyên gia về bất động sản, một nhà tư vấn đầu tư, một nhà thuyết trình... Muốn thành công thì ngoài yêu nghề, còn phải liên tục học hỏi, nâng cấp bản thân, phải có tri thức… là lời đúc kết với nghề môi giới địa ốc.
