Nhiều CTCK đã phải hạn chế sản phẩm margin vượt chuẩn (vượt rào) và khuyến nghị khách hàng chuyển sang sử dụng sản phẩm margin chuẩn. Sự khác biệt của margin vượt chuẩn là CTCK có thể cho nhà đầu tư vay vượt tỷ lệ tối đa 50% với một mã chứng khoán nào đó. Vào những giai đoạn cao trào về thanh khoản của thị trường, số vốn mà một CTCK trong Top 10 dành cho khách hàng vay mua chứng khoán có thể tăng theo cấp số cộng sau 1 tuần. Margin khi đó trở thành một điều kiện tiên quyết để khách hàng lựa chọn CTCK tiến hành giao dịch. Trong những thời điểm nhất định, một vài CTCK chỉ có sản phẩm margin theo đúng quy định phải chứng kiến khách hàng rút tiền từ tài khoản để chuyển sang giao dịch tại CTCK có sản phẩm margin vượt rào hoặc ưu đãi hơn.
Không chỉ cho vay vượt tỷ lệ 50%, một số CTCK nhỏ còn cho phép khách hàng mua trước, nộp tiền sau vài ngày, hay miễn phí ứng trước, thậm chí miễn phí margin, chỉ lấy phí giao dịch trong thời điểm T+3.
Cho đến thời điểm này, khi Ủy ban Chứng khoán Nhà nước làm gắt gao về margin, thì các CTCK đã về cùng một mặt bằng cạnh tranh. Tuy nhiên, khi thị trường trầm lắng, bản thân khách hàng và CTCK cũng không có nhu cầu vượt rào margin. Chỉ khi thị trường đi qua đoạn đầu của một con sóng tăng lớn, thanh khoản tăng dần, nhà đầu tư giữ tâm lý lạc quan thì các sản phẩm margin mới trăm hoa đua nở.
Miễn giảm lãi suất, mở rộng cổ phiếu được cầm cố là những ưu đãi có thể chấp nhận, nhưng cho vay vượt hạn mức chuẩn là hành vi các CTCK bị “thổi còi”. Mặc dù Ủy ban Chứng khoán Nhà nước quyết liệt “lập lại trật tự” khi nhận thấy thanh khoản thị trường đạt kỷ lục nhờ có sức đẩy của margin vượt rào, nhưng chưa thấy CTCK nào bị cảnh cáo hay bị phạt về hành vi này. Liệu tính chất xử lý “nhắc nhở nội bộ” có đủ sức để ngăn chặn những hành vi vượt rào những lần sau? Để rồi, khi tiền margin ào ạt chảy vào thị trường mới có một hồi chuông cảnh báo.
Nhìn từ góc độ khác, việc áp dụng một chuẩn 50% - tỷ lệ margin tối đa cho các CTCK cũng chưa phải hợp lý. Bởi lẽ, những CTCK kiểm soát rủi ro tốt có thể tự tin đưa ra tỷ lệ cho vay cao hơn với một số mã chứng khoán được lựa chọn. Nhưng quản trị rủi ro còn là điểm yếu tại thị trường Việt Nam. Vì vậy, trước mắt, mặt bằng tỷ lệ margin tối đa 50% cho một mã chứng khoán nên được giám sát chặt chẽ ở mọi thời điểm.
