Đề cập về những điểm mới của Luật Đấu thầu, ông Đào Tiến, Phó Giám đốc Công ty CP Liên doanh Tư vấn và Xây dựng Cofec nhìn nhận, tại lần sửa đổi này, có nhiều nội dung quan trọng, mang tính đột phá, gia tăng hiệu quả công tác đấu thầu.
Điểm ấn tượng nhất, theo ông Tiến là phân cấp, mở rộng quyền tự quyết cho các doanh nghiệp nhà nước (DNNN) và đơn vị sự nghiệp công lập trong công tác đấu thầu. Theo đó, đối với hoạt động lựa chọn nhà thầu không sử dụng vốn ngân sách nhà nước, DNNN được quyền tự quyết định trên cơ sở bảo đảm công khai, minh bạch, hiệu quả và trách nhiệm giải trình. Điều này đã đáp ứng sự mong mỏi của DNNN và các đơn vị sự nghiệp công lập, giúp họ có cơ hội đẩy nhanh các dự án đầu tư, kịp thời đáp ứng tiến độ phục vụ sản xuất kinh doanh.
Luật cũng mở rộng các hình thức lựa chọn nhà thầu như chỉ định thầu, lựa chọn nhà thầu trong trường hợp đặc biệt, đặt hàng, đặc biệt là đối với các gói thầu có tính đặc thù về công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số.
“Những quy định mới giúp tăng tính linh hoạt, khuyến khích đặt hàng đối với các sản phẩm mới, công nghệ cao, sản phẩm khoa học công nghệ do doanh nghiệp trong nước phát triển”, ông Tiến nhận xét.
Theo đại diện nhà thầu tư vấn, trong bối cảnh tình hình thế giới đang xoay chuyển rất nhanh, cơ hội cũng đến và đi rất nhanh, muốn chớp được cơ hội kinh doanh, việc rút ngắn thời gian triển khai gói thầu/dự án là rất cần thiết.
Chia sẻ thêm, ông Tiến cho hay, Cofec đang tư vấn xây dựng dự án sản xuất của một DNNN. Dự kiến, dự án này sẽ hoàn thành trong tháng 9/2025. Đến đầu tháng 7/2025, Dự án vẫn còn 1 hạng mục (giá gói thầu khoảng 2 tỷ đồng) chưa lựa chọn nhà thầu. Nhờ quy định mới “cởi trói” cho DNNN, ngay sau khi Luật có hiệu lực, DN đã lựa chọn áp dụng hình thức chào hàng cạnh tranh rút gọn để chọn nhà thầu, hoàn thành nốt hạng mục cuối cùng của dự án.
Hay một DNNN khác cũng đã lựa chọn áp dụng quy định mới của Luật Đấu thầu để hiện thực hóa mục tiêu kinh doanh. Cụ thể, nắm bắt nhu cầu thị trường viên nén gỗ trên thế giới đang tăng cao, DN đã lên kế hoạch đầu tư một dự án nhà máy sản xuất viên nén gỗ khoảng 300 tỷ đồng ở phía Bắc, mục tiêu là đầu năm 2026, Nhà máy sẽ đi vào sản xuất và cho ra sản phẩm. Nếu phải thực hiện quy trình đấu thầu theo quy định tại Luật Đấu thầu 2023 thì có thể phải cuối năm 2026 mới hoàn thành công tác lựa chọn nhà thầu. Với Luật Đấu thầu vừa được sửa đổi, DNNN không sử dụng vốn ngân sách nhà nước được tự quyết định việc mua sắm, áp dụng các hình thức lựa chọn nhà thầu có quy trình, thủ tục đơn giản, thuận lợi nhất… Luật mở ra khả năng đầu năm 2026, Nhà máy DNNN này sẽ được vận hành.
Lãnh đạo doanh nghiệp sản xuất điện thuộc Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) cho biết, theo quy định Luật Đấu thầu 2023, DNNN chỉ được tự quyết định lựa chọn nhà thầu cung cấp hàng hóa, dịch vụ tư vấn, dịch vụ phi tư vấn để bảo đảm tính liên tục cho hoạt động sản xuất, kinh doanh và mua sắm nhằm duy trì hoạt động thường xuyên; lựa chọn nhà thầu để thực hiện các gói thầu cung cấp dịch vụ tư vấn, nguyên liệu, nhiên liệu... Đến nay, Luật Đấu thầu được sửa đổi đã quy định rõ, DNNN không sử dụng vốn ngân sách nhà nước được tự quyết định việc mua sắm trên cơ sở bảo đảm công khai, minh bạch, hiệu quả và trách nhiệm giải trình. Quy định giao quyền tự chủ rất lớn cho DNNN, giúp rút ngắn thời gian lựa chọn nhà thầu, từ đó đáp ứng yêu cầu tiến độ, làm lợi cho hoạt động sản xuất kinh doanh, từng bước nâng cao sức cạnh tranh, gia tăng hiệu quả hoạt động trên thương trường…
| |
Ông Nguyễn Chỉ Sáng, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp cơ khí Việt Nam cho rằng, Luật Đấu thầu được sửa đổi có nhiều điểm tiến bộ. Đây sẽ là tiền đề tốt để nhà thầu trong nước lớn lên, nắm bắt cơ hội phát triển. “Lần này, Luật quy định nguyên tắc trao quyền cho chủ đầu tư được ưu tiên áp dụng các hình thức lựa chọn nhà thầu, trong đó có chỉ định thầu, đặt hàng… và giao Chính phủ quy định chi tiết. Trong các chương trình phát triển kinh tế - xã hội lớn của đất nước, nếu Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ không có quyền chỉ định thầu hay đặt hàng thì đất nước sẽ khó có thể phát triển được… Bên cạnh đó, Luật bổ sung nhiều chính sách ưu đãi và ưu tiên để hỗ trợ phát triển khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo…, là điều kiện quan trọng để hỗ trợ DN vươn lên”, ông Sáng đánh giá.
Nhiều doanh nghiệp, nhà thầu cũng như chuyên gia kinh tế kỳ vọng, các quy định mới tại Luật Đấu thầu (sửa đổi) sẽ nhanh chóng đi vào thực tiễn, mở rộng cơ hội cho doanh nghiệp Việt tăng sức cạnh tranh, vươn lên góp sức phát triển đất nước.