“Sốc văn hóa” (được mô tả là thiếu tương tác, mất kết nối, và cảm giác cô lập) xảy ra do có sự khác biệt trong ngôn ngữ và quan điểm xã hội
Theo khảo sát, các yếu tố dẫn đến sốc văn hóa đều liên quan đến sự khác biệt trong “hệ giá trị xã hội”. Cụ thể, top 3 nguyên nhân chính dẫn đến sốc văn hóa được các ứng viên bình chọn lần lượt là: Rào cản ngôn ngữ (29%), sự khác biệt giữa kỳ vọng và thực tế (môi trường, văn hóa bản địa, các mối quan hệ) chiếm 27%; thiếu sự thấu hiểu (18%).
Về định nghĩa của “sốc văn hóa”, báo cáo đã chỉ ra top 3 các mô tả về vấn đề này hầu như đều liên quan đến “thiếu hụt” sự tương tác và kết nối. Đó là, khó khăn trong giao tiếp với những người khác (29%); thiếu gắn kết với cộng đồng xã hội và sự hỗ trợ (16%); khó khăn khi hòa nhập với môi trường mới và văn hóa bản địa (15%); cảm thấy cô đơn và sự cô lập (cùng 15%).
Mặt khác, khi hỏi về “điều tốt nhất khi làm việc tại Việt Nam”, top 3 các yếu tố đi đầu đều liên quan đến các điều kiện sống. Trong đó, 18% cho rằng Việt Nam cho họ có những “trải nghiệm mới trong công việc và cuộc sống”; 17% đánh giá “thu nhập cao hơn (so với nước họ đang sống) và chi phí cho mức sống thấp hơn; 17% cho rằng “đất nước Việt Nam có tình trạng an toàn (về mặt địa lý và chính trị).
Cũng theo khảo sát của Navigos Group, 1/2 người nước ngoài đến Việt Nam làm việc do có hứng thú trong trải nghiệm văn hóa và môi trường làm việc tại đây, trong đó 25% hứng thú với văn hóa Việt Nam, 24% muốn được trải nghiệm thị trường mới.
Điều này cũng đã phản ánh việc các ứng viên nước ngoài không thể hiện quá nhiều tham vọng được thăng tiến cao hơn khi làm việc tại Việt Nam khi có tới 65% không có mong đợi thăng tiến.
Trong đó, đánh giá về những thách thức cho việc thăng tiến tại Việt Nam, top 3 các lý do được ứng viên tham gia khảo sát lựa chọn nhiều nhất lần lượt là: Rào cản ngôn ngữ (34%); Chính sách ưu tiên người bản địa cho vị trí Quản lý cấp cao (24%); Thiếu sự thấu hiểu trong phong cách Quản lý tại Việt Nam (21%).
Ngoài ra, về vấn đề phúc lợi, khảo sát của Navigos Group cho biết, top 3 những phúc lợi đặc biệt mà họ đang nhận được nhiều nhất lần lượt là: Kinh phí cho việc dịch chuyển sang Việt Nam; Chi phí cho nhà ở; Hỗ trợ chi phí khi về nước. Tuy nhiên, top 3 phúc lợi được đánh giá quan trọng nhất là: Phúc lợi về sức khỏe (khám bệnh định kỳ, chi phí tham gia dịch vụ thể thao…); Nghỉ phép có lương (Nghỉ phép hàng năm, việc cá nhân, làm việc tại nhà…) và Chi phí nhà ở.
Báo cáo cũng cho biết, thang điểm đánh giá về mức độ hài lòng chung của ứng viên nước ngoài đạt ở mức 3,5/5. Trong đó, chiếm 56% cho rằng họ hài lòng ở các mức độ khác nhau. Có 17% cho rằng họ cảm thấy thất vọng ở mức độ khác nhau. Các chế độ phúc lợi chi tiết đều được đánh giá ở mức hài lòng hoặc trên hài lòng.
Đáng chú ý, mặc dù đạt được sự hài lòng đối với các chính sách đãi ngộ và phúc lợi, nhưng khi so sánh với chế độ tại quê nhà thì có đến 53% cho rằng đất nước của họ vẫn có chính sách tốt hơn; có 26% cho rằng các chính sách tại Việt Nam tốt hơn, 19% cho rằng không có sự khác biệt.
Ông Gaku Echizenya, Tổng giám đốc của Navigos Group Việt Nam chia sẻ: “Trong cuộc cách mạng 4.0, nếu như chúng ta luôn hướng đến tạo ra “môi trường làm việc đa dạng hóa” và xây dựng một “nền văn hóa doanh nghiệp giao thoa”, thì việc có một đội ngũ ứng viên cấp cao người nước ngoài là điều nên cân nhắc cho doanh nghiệp.
Tôi tin rằng đây cũng là bước đệm đưa Việt Nam lĩnh hội tốt hơn “phong cách lãnh đạo toàn cầu”, đồng thời giúp các doanh nghiệp FDI nhanh chóng hòa nhập và phát triển bền vững khi đầu tư tại Việt Nam, bởi sẽ không còn bất cứ rào cản nào về văn hóa hay phong cách làm việc trong thời kỳ chuyển đổi số”.
Đồng thời, ông Gaku Echizenya nhận định, báo cáo “Ứng viên nước ngoài: Thách thức và kỳ vọng khi làm việc tại Việt Nam”, nhằm giúp nhà tuyển dụng hiểu rõ hơn những thách thức của người nước ngoài khi làm việc tại đây, đồng thời đề xuất những phương án để doanh nghiệp có thể hỗ trợ họ được tốt hơn trong việc hội nhập.
