Cú trượt dài từ đỉnh cao
Thị trường đang đứng trên một nền tảng không mấy vững chắc sau đợt bán tháo kéo dài nhiều tuần qua. Mọi chuyện bắt đầu xấu đi khi khoảng 19 tỷ USD các vị thế đòn bẩy bị xóa sổ vào đầu tháng 10. Hệ quả là Bitcoin, đồng tiền mã hóa lớn nhất thế giới, đã mất tới gần 18% giá trị trong tháng 11. Dù có thời điểm áp lực bán giảm bớt giúp giá hồi phục lên trên 90.000 USD, nhưng đợt bán tháo mới nhất vào thứ Hai (1/12) đầu tuần đã kéo dài mức sụt giảm từ đỉnh xuống tới 32%.
Nguyên nhân chính dẫn đến tâm lý lo ngại này, theo nhận định của nhiều chuyên gia, không xuất phát từ nội tại thị trường tài sản mã hóa mà đến từ nhiều nguyên nhân, trong đó có thể kể đến chính sách tiền tệ của Nhật Bản. Các nhà giao dịch đang chuẩn bị cho khả năng Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BOJ) sẽ tăng lãi suất trong cuộc họp ngày 18-19/12 tới.
Theo khảo sát của Reuters, 53% các nhà kinh tế dự đoán BOJ sẽ tăng lãi suất trong cuộc họp ngày 18-19 tháng 12. Trên nền tảng dự đoán Polymarket, khả năng tăng lãi suất 0,25% được đánh giá ở mức 52%.
Tại sao lãi suất ở Nhật Bản lại ảnh hưởng đến Bitcoin? Đây là lúc chúng ta cần hiểu về thuật ngữ "Yen carry trade" (Giao dịch chênh lệch lãi suất đồng Yên).
Ông Arthur Hayes, đồng sáng lập BitMEX, giải thích trên mạng xã hội X rằng, khi tỷ giá USD/JPY dao động trong khoảng 155-160, BOJ có xu hướng thắt chặt chính sách tiền tệ. Điều này đặc biệt quan trọng vì nhiều nhà đầu tư toàn cầu đã vay đồng yên với lãi suất cực thấp để đầu tư vào các tài sản rủi ro cao hơn như Bitcoin - chiến lược được gọi là "carry trade". Khi lãi suất Nhật Bản tăng và đồng yên mạnh lên, chi phí vay tăng cao buộc nhà đầu tư phải bán tài sản để trả nợ.
Dữ liệu từ thị trường trái phiếu cũng củng cố suy luận này. Lợi suất trái phiếu kỳ hạn 2 năm của Nhật Bản đang ở mức cao nhất kể từ năm 2008. Nic, CEO của Coinbureau, trích dẫn dữ liệu cho thấy các nhà đầu tư trái phiếu đang đặt cược tới 76% khả năng BOJ sẽ tăng lãi suất vào ngày 19/12.
Ông Jeff Ko, chuyên gia phân tích tại CoinEx, cũng đồng tình rằng việc lợi suất trái phiếu chính phủ Nhật Bản tăng đang tạo thêm áp lực giảm giá lên các tài sản rủi ro toàn cầu, bao gồm cả crypto.
| |
Tỷ lệ lợi nhuận hàng tháng của Bitcoin. Nguồn: Coinglass. |
Dòng tiền ETF đảo chiều và các mốc hỗ trợ kỹ thuật mong manh
Bên cạnh yếu tố vĩ mô từ Nhật Bản, dòng tiền từ các nhà đầu tư tổ chức cũng đang có dấu hiệu chững lại. Quỹ ETF Bitcoin giao ngay của BlackRock (mã IBIT) – một trong những động lực tăng trưởng chính của năm nay - đã ghi nhận dòng tiền rút ròng (outflows) ước tính khoảng 2,34 tỷ USD trong tháng 11, với hai đợt rút lớn nhất vào giữa tháng đạt 523 triệu USD ngày 18/11 và 463 triệu USD ngày 14/11
Tuy nhiên, đại diện từ BlackRock lại có cái nhìn lạc quan hơn. Ông Cristiano Castro, Giám đốc phát triển kinh doanh của BlackRock cho rằng, đây là hiện tượng "hoàn toàn bình thường". Ông giải thích rằng các quỹ ETF là công cụ thanh khoản cao, và sau một đợt tăng trưởng nóng đẩy tài sản quản lý lên gần 100 tỷ USD, việc các nhà đầu tư thực hiện chốt lời hoặc tái cơ cấu danh mục là điều dễ hiểu, đặc biệt là với một công cụ chịu sự chi phối lớn của nhà đầu tư cá nhân. Thực tế, các nhà đầu tư vào IBIT vẫn đang có lãi lũy kế khoảng 3,2 tỷ USD, cho thấy vị thế của họ vẫn tương đối an toàn dù thị trường điều chỉnh.
Về mặt kỹ thuật, bức tranh ngắn hạn đang khá u ám. Sean McNulty từ FalconX nhận định tháng 12 đang khởi đầu với tâm lý "tránh rủi ro" (risk-off), khi dòng vốn vào các quỹ ETF Bitcoin trở nên ít ỏi và thiếu vắng lực mua bắt đáy (dip buyers).
Jeff Ko từ CoinEx chỉ ra rằng ngoài áp lực từ Nhật Bản, thị trường còn phải đối mặt với "một loạt diễn biến tiêu cực cuối tuần" bao gồm việc hạ bậc tín nhiệm của USDT - đồng stablecoin lớn nhất thị trường - và cảnh báo từ Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc.
Các biểu đồ kỹ thuật đang phát đi những tín hiệu cảnh báo. Giá Bitcoin đã xác nhận mô hình "cờ giảm" (bear flag - một mô hình biểu đồ báo hiệu xu hướng giảm giá sẽ tiếp diễn) sau khi rớt xuống dưới mức 90.300 USD. Nếu nến ngày đóng cửa dưới mức này, xu hướng giảm có thể kéo dài về mục tiêu 67.700 USD, tương đương mức đỉnh của năm 2021. Thậm chí, nhà giao dịch kỳ cựu Peter Brandt còn đưa ra một kịch bản thận trọng hơn khi cho rằng hỗ trợ vĩ mô của Bitcoin nằm trong vùng 45.000 USD đến 70.000 USD.
Ngoài ra, một rủi ro tiềm ẩn khác đến từ Strategy Inc. (một công ty nắm giữ lượng lớn Bitcoin). CEO Phong Le của công ty này cho biết họ có thể buộc phải bán Bitcoin nếu chỉ số mNAV (tỷ lệ giá trị doanh nghiệp trên tài sản ròng) chuyển sang mức âm để chi trả cổ tức, dù đây là giải pháp cuối cùng. Hiện tại, chỉ số này đã giảm xuống 1,19, tạo thêm một áp lực tâm lý vô hình lên thị trường.