Hút vốn ngoại, quỹ nội đang phải cạnh tranh gay gắt

Bà Lê Thị Lệ Hằng

Năm 2015, các quỹ đầu tư nội địa gặp nhiều khó khăn trong huy động vốn ngoại. Với SSIAM thì sao, thưa bà?

Qua tiếp xúc với các NĐT nước ngoài, chúng tôi nhận thấy họ vẫn nhìn nhận Việt Nam là một trong các quốc gia mới nổi năng động nhất trong khu vực Đông Nam Á, với nhiều lợi thế về dân số, chi phí lao động…, cũng như lợi thế từ các hiệp định thương mại tự do, nhất là Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP).

TTCK Việt Nam cũng được đánh giá là một thị trường phát triển nhanh, với nhiều cơ hội đầu tư giá trị tại mức định giá thấp so với các TTCK trong khu vực. NĐT nước ngoài rất quan tâm và sẵn sàng bỏ vốn đầu tư vào các quỹ có chiến lược đầu tư phù hợp, được quản lý bởi một đơn vị quản lý quỹ có năng lực.

Tuy nhiên, các công ty quản lý quỹ (QLQ) nội địa đang phải cạnh tranh gay gắt với các công ty QLQ nước ngoài để thu hút nguồn vốn ngoại. Năm 2015, một số công ty QLQ nước ngoài huy động được thêm vốn dưới dạng quỹ mới.

Hai quỹ ETF nước ngoài là FTSE Vietnam ETF và DB X-tracker có luồng tiền của NĐT nước ngoài vào ròng. Các quỹ mở và ETF nội địa cũng huy động được thêm vốn từ NĐT nước ngoài, nhưng không đáng kể.

Với SSIAM, năm 2015 là một năm khá thành công trong huy động để quản lý vốn cho các NĐT nước ngoài dưới dạng quỹ đầu tư. Sau khi thoái vốn thành công Quỹ đầu tư tăng trưởng Việt Nam DSCAP-SSIAM, chúng tôi đã cùng với đối tác Daiwa (Nhật Bản) huy động thành công Quỹ đầu tư tăng trưởng Việt Nam Daiwa-SSIAM II vào tháng 7/2015 từ các NĐT ở thị trường Nhật Bản và một số thị trường khác.

Quỹ Daiwa-SSIAM II đầu tư vào các công ty tư nhân ở Việt Nam với số vốn tính đến hiện tại là 32 triệu USD. Chúng tôi tiếp tục huy động vốn giai đoạn 2 để đóng quỹ vào tháng 6/2016. Tháng 12/2015, SSIAM cũng huy động để quản lý thành công Quỹ Vietnam Value and Income Fund, dưới dạng Special Investment Fund trong hệ thống quỹ của Andbank Asset Management đăng ký tại Luxembourg, với vốn từ các NĐT châu Âu, đầu tư vào cổ phiếu niêm yết ở TTCK Việt Nam. Hiện Quỹ có quy mô 15 triệu USD và mục tiêu của chúng tôi là tăng quy mô lên 50 triệu USD trong thời gian tới.

Theo bà, đâu là những điểm mạnh, yếu của các công ty QLQ nội trong huy động vốn ngoại?

Chúng tôi tin rằng, các công ty QLQ nội là những đơn vị am hiểu TTCK Việt Nam nhất, cũng như có khả năng sở hữu đội ngũ các giám đốc đầu tư và chuyên viên phân tích được đào tạo tốt và dày kinh nghiệm, thường xuyên bám sát thị trường và theo dõi sát các công ty mà quỹ đang hoặc sẽ đầu tư.

Tuy nhiên, các công ty QLQ nội cũng gặp nhiều khó khăn như chưa có kênh tiếp cận tốt với các NĐT nước ngoài có nhu cầu đầu tư. Một số công ty chưa xây dựng được bề dày quản lý đầu tư hiệu quả và minh bạch.

Chúng tôi cho rằng, vốn ngoại dù dồi dào nhưng cũng chỉ là một phần trong hoạt động huy động vốn của các công ty QLQ nội địa. Thị trường trong nước rất tiềm năng và điều quan trọng là các công ty QLQ nội địa phải nâng cao nhận thức về đầu tư của công chúng.

SSIAM đang rất nỗ lực trong cung cấp thông tin, nâng cao hiểu biết cho NĐT cá nhân nội địa để tăng quy mô cho quỹ mở - Quỹ đầu tư lợi thế cạnh tranh bền vững SSI (SSI-SCA) của chúng tôi, cũng như nâng tổng tài sản cho mảng quản lý danh mục ủy thác toàn bộ.

Theo bà, nhà quản lý, các thành viên thị trường cần có những nỗ lực như thế nào để các quỹ nội có thể huy động vốn ngoại tốt hơn?

Chúng tôi đánh giá cao nỗ lực của cơ quan quản lý trong việc tạo điều kiện thuận lợi cho các công ty QLQ nội địa huy động và quản lý vốn nước ngoài.

Chẳng hạn, UBCK đã ký biên bản ghi nhớ với phần lớn các cơ quan quản lý TTCK thuộc Liên minh châu Âu và Khu vực kinh tế châu Âu như: Anh, Thuỵ Điển, Ý, Pháp… Qua đó, tạo điều kiện cho các công ty QLQ nội địa có thể thu hút dòng vốn từ châu Âu.

Ngoài ra, Nghị định 60/2015/NĐ-CP của Chính phủ đã loại trừ quỹ mở ra khỏi các quỹ đầu tư chứng khoán có tỷ lệ sở hữu nước ngoài đạt từ 51% trở lên sẽ được coi là NĐT nước ngoài khi góp vốn và mua chứng khoán, nên không hạn chế vốn nước ngoài đầu tư vào quỹ mở nội địa.

Chúng tôi hy vọng, cơ quan quản lý tiếp tục có tầm nhìn xa như vậy và thực hiện các thủ tục cần thiết để rộng đường hoạt động hơn nữa cho các công ty QLQ nội địa.

Bản thân các công ty QLQ trong nước cần nỗ lực nâng cao năng lực, duy trì đội ngũ đầu tư có kinh nghiệm, quản lý hiệu quả nguồn vốn ủy thác, cũng như nâng cao chất lượng phục vụ NĐT. Am hiểu nhu cầu, sở thích đầu tư của các NĐT tiềm năng và đáp ứng đúng các nhu cầu đó là điều kiện tiên quyết để thu hút dòng vốn ngoại.

Bà dự báo gì về triển vọng huy động vốn ngoại của các quỹ nội trong năm 2016?

Chúng tôi cho rằng, kinh tế Việt Nam có triển vọng phục hồi tốt, đồng thời Việt Nam đang sở hữu nhiều lợi thế về đầu tư. Do đó, TTCK sẽ hấp dẫn nguồn vốn nước ngoài. Điều cốt yếu là các công ty QLQ nội địa sẽ làm gì để đón được luồng vốn đó.

Hữu Hòe thực hiện