Chuyển động từ nội lực
Thống kê của Vụ Tài chính - ngân hàng, Bộ Tài chính cho thấy, khối lượng phát hành trái phiếu chính phủ có sự tăng trưởng mạnh kể từ năm 2010 đến nay, nhưng dư nợ trái phiếu chính phủ/GDP được giữ ổn định: năm 2010 là 19,59% GDP; năm 2011 là 17,12% GDP; năm 2012 là 16,59% GDP và năm 2013 là 19% GDP. Điều đáng mừng là lãi suất phát hành TPCP có xu hướng giảm dần. Đặc biệt năm 2013, lãi suất phát hành giảm 1,0% - 1,7% với kỳ hạn 1 - 3 năm; giảm 0,75% kỳ hạn 5 năm và giảm 0,25% kỳ hạn 10 năm. Với trái phiếu do Chính phủ bảo lãnh (do Ngân hàng Chính sách xã hội và Ngân hàng Phát triển phát hành), lãi suất cũng giảm theo theo xu hướng giảm lãi suất TPCP, cụ thể giảm 0,95 - 1,50% (kỳ hạn 2 và 3 năm); giảm 0,20 - 0,30% (kỳ hạn 5 và 10 năm).
Trên thị trường thứ cấp, điểm tích cực dễ thấy nhất là thanh khoản được cải thiện đáng kể, theo đó, khối lượng giao dịch bình quân ngày tăng từ 1.200 tỷ đồng/ngày trong 2012 lên 1.600 tỷ đồng/ngày trong 2013; số mã trái phiếu niêm yết là 88 mã tại 31/12/2013, giảm 5 mã so với 2012 và giảm trên 100 mã so với năm 2010. Có được kết quả này, theo đánh giá của Bộ Tài chính, là do một số yếu tố chính. Thứ nhất, năm 2013, chính sách tiền tệ tại Việt Nam được điều hành một cách hợp lý, có phối hợp chặt chẽ giữa chính sách tiền tệ và với chính sách tài khóa. Trên thị trường trái phiếu, luôn có sự phối hợp chặt chẽ giữa 4 chủ thể chính: cơ quan quản lý (Bộ Tài chính, NHNN); tổ chức phát hành (Kho bạc Nhà nước, 2 ngân hàng chính sách, chính quyền địa phương, doanh nghiệp); các đơn vị cung cấp dịch vụ (Sở GDCK Hà Nội, Sở GD NHNN, VSD, BIDV), các thành viên thị trường và Hiệp hội Thị trường trái phiếu.
Về phía Sở GDCK Hà Nội (HNX), năm 2013 là năm thực hiện nhiều cải tiến để thúc đẩy tính minh bạch, công bằng trong phát hành, giao dịch TPCP. Theo đó, thị trường sơ cấp đã hình thành rõ một thị trường đấu thầu có xu hướng cạnh tranh, minh bạch về giá, giúp tiết kiệm chi phí vay và định hướng lãi suất nợ. Công tác công bố thông tin về lịch biểu đấu thầu của các tổ chức phát hành được Sở phối hợp triển khai kịp thời, hỗ trợ nhà đầu tư chuẩn bị bố trí nguồn vốn để tham gia đấu thầu đông đảo. Thông tin truyền tải về thị trường thứ cấp cũng luôn được cập nhật theo thời gian thực để phục vụ công tác phân tích thị trường. Đường cong lợi suất ra đời từ tháng 3/2013 và hoạt động ổn định, tính tham khảo trung và ngắn hạn của đường cong ngày càng cao. Chất lượng giá yết cao hơn, với sự phân hóa nhất định và đáng ghi nhận giữa các thành viên. Xu hướng này sẽ giúp từng bước tạo ra mô hình PD với các nhà tạo lập thị trường có ảnh hưởng và đóng góp tích cực tới sự phát triển của thị trường.
Mục tiêu và giải pháp năm 2014
Bước vào năm 2014, trên cơ sở cân đối các chỉ tiêu vĩ mô, năm nay, Chính phủ đặt mục tiêu huy động 210.000 tỷ đồng trái phiếu chính phủ và 51.000 tỷ đồng trái phiếu được Chính phủ bảo lãnh. Bên cạnh đó, dự kiến năm nay có khoảng 10.000 - 12.000 tỷ đồng trái phiếu do các chính quyền địa phương phát hành, nhằm đầu tư cho các công trình, dự án thuộc nhiệm vụ chi của ngân sách địa phương; các dự án có khả năng hoàn vốn.
Để thực hiện được mục tiêu trên, Bộ Tài chính cho biết, sẽ thực hiện 3 cụm giải pháp lớn. Thứ nhất, về chính sách, Bộ sẽ sửa Thông tư 17/2012, 34/2012 để hoàn thiện kỹ thuật và thủ tục phát hành TPCP, trái phiếu được Chính phủ bảo lãnh; quy định điều kiện và đánh giá thành viên; zero coupon bond. Bên cạnh đó, Bộ sẽ sửa Thông tư 81/2012 về phát hành trái phiếu chính quyền địa phương (quý II/2014); sửa Thông tư 150/2011 để hoàn thiện, rút ngắn thời gian quy trình hoán đổi TPCP, đồng thời xây dựng dự thảo Nghị định về quỹ hưu trí tự nguyện (quý IV/2014), để tăng thêm sức cầu cho thị trường. Về công ty định mức tín nhiệm, dự kiến ngay trong quý I năm nay, sẽ xây dựng dự thảo Nghị định về dịch vụ định mức tín nhiệm, góp phần chuyên nghiệp hóa thị trường trái phiếu. Bên cạnh đó, Bộ cũng sẽ nghiên cứu trình cấp có thẩm quyền vào năm 2015 việc chuyển hệ thống thanh toán từ ngân hàng thương mại sang Ngân hàng Nhà nước; hình thành các đại lý cấp I theo thông lệ quốc tế và sửa đổi văn bản hướng dẫn phát hành trái phiếu DN trong năm 2015.
Về điều hành thị trường, bà Hiền cho biết, Bộ Tài chính sẽ tiếp tục minh bạch hóa hơn nữa thị trường TPCP và tổ chức đối thoại, trao đổi định kỳ với thành viên thị trường để nắm bắt nhu cầu đầu tư, cũng như các nhận định về xu hướng lãi suất để điều chỉnh kế hoạch phát hành phù hợp. Một giải pháp không thể thiếu khác là sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ và hài hòa giữa chính sách tiền tệ và chính sách tài khóa, tăng cường trao đổi thông tin chính sách, nhằm tăng cường sự liên thông giữa thị trường tiền tệ và thị trường trái phiếu năm 2014.
Với nhiều nỗ lực và cả sự cầu thị của nhà quản lý trong mục tiêu phát triển thị trường trái phiếu hiện đại, nhiều thành viên thị trường tin rằng, thị trường TPCP năm 2014 sẽ tiếp tục diễn biến lạc quan. Tháng 1 năm 2014, lượng trái phiếu chính phủ và trái phiếu Chính phủ bảo lãnh huy động được qua HNX đã vượt 60% so với cùng kỳ năm 2013, báo hiệu một năm mới thành công hơn của thị trường này.
|
HNX biểu dương TOP 10 thành viên thị trường TPCP
(ĐTCK) Chương trình “Gặp mặt đầu xuân thành viên trái phiếu chính phủ” tổ chức tại Sở GDCK Hà Nội (HNX) ngày 10/2 vừa qua đã ra mắt 25 thành viên đấu thầu năm 2014 do Bộ Tài chính phê duyệt. Cùng với đó, HNX đã biểu dương TOP 10 thành viên thị trường TPCP tiêu biểu năm 2013 theo các tiêu chí: tham gia tích cực trên thị trường giao dịch thứ cấp, tuân thủ nghĩa vụ của thành viên, tham gia tích cực trên thị trường sơ cấp và các chương trình phát triển thị trường. 
|
