Diễn đàn "Phát triển điểm đến xanh - Nâng tầm du lịch Việt Nam" thu hút gần 300 đại biểu tham dự.
Diễn đàn “Phát triển điểm đến xanh - Nâng tầm du lịch Việt Nam” gồm 2 phiên. Phiên 1 chủ đề “Điểm đến xanh và mục tiêu tăng tốc phát triển du lịch Việt nam hiệu quả, bền vững”. Phiên II là Toạ đàm về thực hành phát triển Điểm đến xanh tại Việt Nam, do TS.Võ Trí Thành, Viện trưởng Viện Nghiên cứu chiến lược Thương hiệu và Cạnh tranh điều phối.
5 yếu tố khởi động các hoạt động chuyển đổi xanh
Trong bối cảnh toàn cầu đang đối mặt với những thách thức chưa từng có như biến đổi khí hậu, suy giảm đa dạng sinh học, ô nhiễm môi trường và tài nguyên cạn kiệt, ngành du lịch cũng buộc phải chuyển mình mạnh mẽ. Chuyển đổi xanh trong du lịch không còn là lựa chọn, mà là yêu cầu bắt buộc nếu muốn phát triển bền vững và có trách nhiệm.
Phát biểu khai mạc Diễn đàn, ông Vũ Thế Bình, Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Việt Nam cho biết, ngay từ năm 2018 – 2019, Hiệp hội Du lịch Việt Nam đã vận động các doanh nghiệp du lịch chung tay bảo vệ môi trường, giảm thiểu rác thải nhựa. Hiệp hội đã tập trung xây dựng và ban hành Bộ tiêu chí Du lịch xanh (VITA GREEN), với mục tiêu tạo ra công cụ thực tiễn, rõ ràng, có thể áp dụng cho các điểm đến và doanh nghiệp du lịch hội viên trên cả nước.
Ông Vũ Thế Bình khẳng định, chỉ khi có Bộ tiêu chí cụ thể, các điểm đến và doanh nghiệp mới có thể từng bước tự đánh giá, cải tiến và nâng cao năng lực thực hành xanh một cách có hệ thống và bền vững. Và diễn đàn "Phát triển điểm đến xanh- Nâng tầm du lịch Việt" là một trong những hoạt động trọng tâm nhằm lan tỏa nhận thức, chia sẻ kinh nghiệm và thúc đẩy hành động thực tế trong quá trình chuyển đổi xanh của ngành du lịch Việt Nam.
"Đã đến lúc các đối tác trong ngành du lịch cần hợp tác với nhau để tích cực tham gia vào chương trình phát triển các điểm đến xanh của du lịch Việt Nam, xác định rõ trách nhiệm của các bên liên quan", Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Việt Nam nhấn mạnh.
 |
Ông Vũ Thế Bình, Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Việt Nam phát biểu tại Diễn đàn. |
Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Việt Nam cũng đồng thời đưa ra 5 yếu tố để khởi động các hoạt động chuyển đổi xanh gồm: Tham gia xây dựng cơ chế, chính sách về chuyển đổi xanh trong du lịch; phát triển các sản điểm đến xanh trên cơ sở Bộ tiêu chí du lịch xanh của Hiệp hội; xúc tiến, quảng bá xanh; đào tạo xanh và ứng dụng công nghệ xanh, chuyển đổi số.
Tại Diễn đàn, ông Patrick Haverman, Phó trưởng đại diện thường trú UNDP tại Việt Nam nhận định, năm 2024, ngành du lịch Việt Nam thực sự là một động lực kinh tế mạnh mẽ, đón hơn 17,5 triệu lượt khách quốc tế - tăng gần 40% - cùng với 110 triệu lượt khách nội địa, tạo ra doanh thu ấn tượng 840 nghìn tỷ đồng.
“Sự năng động này cho thấy tiềm năng to lớn của ngành và UNDP Việt Nam tin tưởng rằng du lịch đóng vai trò là một động lực mạnh mẽ, thúc đẩy đạt được các Mục tiêu Phát triển Bền vững. Phó trưởng đại diện thường trú UNDP tại Việt Nam cũng cho rằng, con đường nâng tầm du lịch Việt Nam thông qua phát triển các điểm đến xanh không chỉ là một khát vọng mà còn là một đòi hỏi tất yếu và một cơ hội chiến lược”, ông Patrick Haverman nhận định.
Hiện tại, dự án "Giảm thiểu rác thải nhựa trong du lịch tại Việt Nam" đang được UNDP phối hợp triển khai và tài trợ thông qua các dự án nhỏ của Quỹ Môi trường toàn cầu, Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc. Dự án đóng vai trò then chốt trong việc thúc đẩy cho các doanh nghiệp du lịch hướng tới một tương lai không rác thải nhựa.
"Tầm nhìn của chúng tôi về các điểm đến xanh không chỉ giới hạn ở các nỗ lực bảo tồn của cộng động tại các khu vực biển và khu bảo tồn. Chúng tôi cũng nhận thấy vai trò quan trọng của giao thông xanh. Việc khuyến khích du khách ưu tiên các lựa chọn di chuyển thân thiện với môi trường không chỉ làm sâu sắc trải nghiệm của họ mà còn trực tiếp góp phần vào bầu không khí trong lành hơn và hướng tới các mục tiêu phát thải ròng bằng 0 đầy tham vọng của Việt Nam. Dự án thí điểm tại tỉnh Phú Yên và TP. Huế, với việc ra mắt gần đây các trạm “Check-in và chia sẻ Giao thông xanh” ở Tuy Hòa và Hòn Yến, là một bước đi cụ thể, hiện thực hóa định hướng này.
Thông qua việc thúc đẩy mô hình chia sẻ giao thông xanh và nâng cao nhận thức trong cộng đồng địa phương, chúng tôi đang từng bước kiến tạo nền tảng cho một hệ sinh thái du lịch xanh thực sự bền vững", ông Patrick Haverman nhấn mạnh.
Giảm thiểu rác thải nhựa phải là yêu cầu tiên quyết
Là đơn vị làm du lịch xanh theo nguyên tắc “Bảo tồn - phát huy - bền vững”, đại diện Khu du lịch sinh thái Tràng An cho biết, những kết quả nổi bật của chương trình này: Các điểm đến trong quần thể dánh thắng Tràng An luôn chiến tỷ lệ trên 80% tổng số lượt khách đến Ninh Bình; Gần 100% lực lượng chèo đò và vận hành đến từ người dân địa phương; giảm thiểu 60% lượng rác thải nhựa.
Hiệu quả đã rõ, nhưng các chuyên gia, doanh nghiệp du lịch cho rằng, phát triển du lịch xanh ở Việt Nam vẫn mới ở điểm khởi đầu.
Tham luận tại Diễn đàn, TS. Phạm Hà, Chủ tịch LuxGroup chia sẻ những khó khăn trong quá trình xanh hóa tour du lịch, ông cho biết, việc đầu tư vào thiết bị tiết kiệm năng lượng, xử lý rác thải, vật tư thân thiện môi trường… đòi hỏi chi phí cao và thời gian hoàn vốn dài trong khi đa phần doanh nghiệp Việt Nam có quy mô vừa và nhỏ.
“Sản phẩm du lịch xanh giá thành cao nên khó cạnh tranh cũng như tiếp cận thị trường đại chúng. Mặc dù chi phí đầu tư du lịch xanh khá cao nhưng các DN triển khai loại hình du lịch này chưa được hưởng ưu đãi về thuế, tín dụng, đấu thầu sản phẩm… chính vì thế khiến nhiều doanh nghiệp du lịch, lữ hành chưa mặn mà với việc chuyển đổi sang du lịch xanh”, TS. Phạm Hà nêu thực tế.
Trong khi đó, ông Phùng Quang Thắng, Phó chủ tịch thường trực Chi hội Lữ hành Việt Nam cho biết, hiện đã có một số doanh nghiệp đã triển khai hoạt động du lịch bền vững, hầu như đáp ứng đầy đủ các tiêu chí như: Tràng An - Ninh Bình; KDL sinh thái Thung Nham -Ninh Bình; Mũi Né Bay Resort - Bình Thuận; Furama Resort - Đà Nẵng, H’Mong Village Resort - Hà Giang....
Tuy nhiên, khi doanh nghiệp triển khai sẽ gặp một số khó khăn như: Thiếu nhân sự chuyên môn và kinh phí đầu tư ban đầu, không dễ thay đổi thói quen vận hành cũ vì thế, để triển khai được cần sự đồng hành từ lãnh đạo đến nhân viên cộng đồng và du khách bắt đầu từ những việc nhỏ nhất.
Tham luận về xu hướng chuyển đổi xanh trong phát triển kinh tế nói chung và du lịch nói riêng, GS. TS. NGND Nguyễn Văn Đính, Viện trưởng Viện Kinh tế Du lịch (Hiệp hội Du lịch Việt Nam) đề xuất loạt giải pháp nhằm giảm phát thải carbon như: Ngành du lịch nên sử dụng phương tiện giao thông thân thiện với môi trường (xe điện, xe đạp, giao thông công cộng); khuyến khích du lịch gần gũi thiên nhiên, giảm du lịch hàng không dài ngày; hạn chế sử dụng nhựa dùng một lần trong khách sạn, nhà hàng; tiết kiệm nước, điện và áp dụng năng lượng tái tạo trong cơ sở lưu trú. Bảo vệ hệ sinh thái, không khai thác quá mức tài nguyên thiên nhiên.
Tuy nhiên, GS.TS.NGND Nguyễn Văn Đính lưu ý, để chuyển đổi xanh trong du lịch đòi hỏi phát triển du lịch cộng đồng và kinh tế tuần hoàn, trong đó hỗ trợ các làng nghề truyền thống, tạo việc làm cho người dân địa phương uu tiên các sản phẩm, thực phẩm hữu cơ và hàng thủ công địa phương. Đồng thời, nâng cao nhận thức và trách nhiệm du lịch theo hướng giáo dục du khách về du lịch bền vững. Khuyến khích khách du lịch tham gia các hoạt động bảo vệ thiên nhiên.
Tổng thư ký Hiệp hội Du lịch Việt Nam Vũ Quốc Trí khẳng định, không thể nói xanh khi chưa giảm thiểu được rác thải nhựa, giảm thiểu rác thải nhựa phải là yêu cầu tiên quyết để du lịch Việt Nam chuyển đổi xanh. Chính vì thế, buộc phải giảm thiểu tác động đến môi trường, đóng góp tích cực cho bảo vệ đa dạng sinh học, sử dụng năng lượng tái tạo, phát huy giá trị các di sản thiên nhiên và văn hóa, phát triển các sản phẩm thân thiện với môi trường...
Trong đó, ông Vũ Quốc Trí nhấn mạnh 4 vấn đề cốt lõi cần giải quyết là: Quy hoạch xanh; Quản lý điểm đến hiệu quả; Du lịch không rác thải nhựa và carbon thấp; Du lịch bền vững dựa vào thiên nhiên.
Tại Diễn đàn, Ban tổ chức đã ra mắt Liên chi hội Du lịch xanh Việt Nam và Ký chương trình hợp tác giữa Tiktok và Hiệp hội Du lịch Việt Nam về phát triển du lịch xanh tại Việt Nam.
