Thị trường thế giới ngày 6/5 đã “chao đảo” bởi tuyên bố của Tổng thống Mỹ Donald Trump rằng, Mỹ sẽ bắt đầu tăng mức thuế từ 10% lên 25% đối với 200 tỷ USD hàng hóa nhập khẩu của Trung Quốc từ cuối tuần này và tiến tới đánh thuế với 325 tỷ USD hàng hóa khác của Bắc Kinh.
Lý do được ông Trump đưa ra là các cuộc đàm phán thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc tiến triển “quá chậm”. Các quan chức thương mại hàng đầu của Mỹ sau đó đã đưa ra những lý giải cụ thể hơn.
Đại diện thương mại Mỹ Robert Lighthizer cho biết: “Tuần trước chúng tôi đã thấy Trung Quốc có dấu hiệu rút lại các cam kết trước đó. Với chúng tôi, điều đó là không thể chấp nhận được”.
Theo ông Lighthizer, Tổng thống Trump muốn một thỏa thuận với những thay đổi đáng kể về cơ cấu chính sách của Trung Quốc, tuy nhiên, hiện tại hai bên chưa tìm được tiếng nói chung trong vấn đề này.
“Chúng tôi không hủy bỏ đàm phán vào lúc này. Tuy nhiên, đến thứ Sáu (10/5), chính sách thuế mới sẽ có hiệu lực”, ông Lighthizer cảnh báo.
Bộ trưởng Tài chính Mỹ Steven Mnuchin cũng cho biết với các phóng viên rằng, đến cuối tuần qua, các dấu hiệu mới trở nên rõ ràng rằng phái đoàn đàm phán Trung Quốc “tìm cách rút lại những thỏa thuận từ trước và điều đó có thể khiến thỏa thuận thương mại song phương thay đổi đáng kể”.
Tuy nhiên, cả hai quan chức trên đều không đề cập cụ thể bản chất của việc Bắc Kinh rút lại các cam kết. Một nguồn thạo tin cho biết với Reuters rằng, phía Trung Quốc tìm cách đối phó với các thay đổi chính sách thông qua các hành động hành chính thay vì thay đổi luật như thỏa thuận trước đó.
Trung Quốc hiện chưa đưa ra phản hồi về thông tin mới nhất này từ giới chức Mỹ. Tuy nhiên, Bắc Kinh ngày 6/5 đã bác thông tin nói rằng Bắc Kinh sẽ hủy đàm phán trong tuần này với Washington. Theo kế hoạch, Phó Thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc sẽ dẫn đầu phái đoàn Trung Quốc tới Washington đàm phán thương mại vào ngày 9/5 tới.
Mặc dù vậy, cảnh báo tăng thuế của ông Trump đối với hàng hóa Trung Quốc đã khiến thị trường chứng khoán toàn cầu giảm mạnh ngày 6/5, trong đó chứng khoán Trung Quốc giảm 6%, chứng khoán Mỹ giảm, chứng khoán châu Âu xuống thấp nhất 1 tháng.