Sáng 19/3, TAND TP. Hà Nội mở phiên tòa xét xử vụ án Đinh La Thăng (nguyên Chủ tịch Hội đồng thành viên Tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam - PVN) và 6 đồng phạm về tội Cố ý làm trái quy định nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng.
Có 20 luật sư tham gia phiên tòa bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các bị cáo. HĐXX cũng triệu tập bị án Hà Văn Thắm (nguyên Chủ tịch HĐQT Oceanbank) đến tòa với vai trò nhân chứng. Tuy nhiên, một số nhân chứng là cá nhân, người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan vắng mặt.
Luật sư Phan Trung Hòa đề nghị triệu tập một số cơ quan nhà nước như Ngân hàng Nhà nước, Bộ Tài chính để làm rõ việc góp vốn, thoái vốn.
Luật sư bào chữa cho bị cáo Nguyễn Xuân Sơn cho rằng, bị cáo Sơn đã bị tuyên án tử hình trong vụ án Hà Văn Thắm và phải bồi thường khắc phục hậu quả. Luật sư đề nghị xem xét tư cách tham gia tố tụng của bị cáo này.
Các bị cáo tại tòa.
Đại diện VKSND cho rằng, việc có mặt của các nhân chứng, đơn vị có quyền lợi nghĩa vụ liên quan là cần thiết. Đây là phiên tòa xét xử trong nhiều ngày, liên quan đến nhiều bị cáo, do đó, đề nghị HĐXX tiếp tục triệu tập những người vắng mặt. Trường trường hợp cần thiết, việc vắng mặt không có lý do thì cần áp dụng biện pháp trong Bộ luật Tố tụng Hình sự.
Sau khi hội ý, HĐXX thấy rằng, trong hồ sơ có đầy đủ ý kiến các cơ quan, tổ chức. Tòa án đã triệu tập Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước nhưng sáng nay các đơn vị này vắng mặt. Do phiên tòa xét xử trong nhiều ngày, trong trường hợp cần thiết, tòa án sẽ triệu tập các đơn vị này.
Chủ tọa cũng nêu ý kiến cho rằng, tư cách tố tụng của bị cáo Nguyễn Xuân Sơn được quyết định trong bản án.
Phiên tòa chuyển sang phần xét hỏi. Đại diện giữ quyền công tố tại tòa công bố bản cáo trạng.
Theo cáo trạng, năm 2008, PVN có nhu cầu góp vốn vào Ngân hàng Oceanbank khi ngân hàng này có chủ trương tăng vốn điều lệ. Mặc dù biết rõ hiện trạng yếu kém của Oceanbank, ông Đinh La Thăng (Chủ tịch HĐTV PVN) không đưa ra bàn bạc, thảo luận và xin ý kiến HĐTV.
Ngày 18/9/2008, ông Đinh La Thăng ký thỏa thuận số 6934 với Hà Văn Thắm để PVN tham gia góp vốn 20% vào Oceanbank. Đến ngày 30/9/2008, tại cuộc họp HĐTV, Nguyễn Xuân Sơn (nguyên Phó tổng giám đốc PVN) báo cáo về việc Oceanbank mời PVN tham gia góp vốn, trong đó PVN góp 20%, cán bộ công nhân viên góp 10%.
Từ thời điểm này, các thành viên trong HĐTV mới biết được việc PVN có chủ trương góp vốn vào Oceanbank.
Trước khi ký thỏa thuận trên, Hà Văn Thắm khẳng định, PVN chưa tiếp xúc với Oceanbank để tổ chức khảo sát, thẩm định tình hình hoạt động ngân hàng.
Từ năm 2008-2011, PVN đã góp vốn vào Oceanbank thành 3 đợt với tổng số tiền 800 tỷ đồng. Hai đợt góp vốn đầu tiên, bị cáo Đinh La Thăng ký Nghị quyết HĐTV trước khi báo cáo Thủ tướng Chính phủ. Đợt góp vốn thứ 3 (100 tỷ đồng) vào ngày 16/5/2011 khi Luật Các tổ chức tín dụng năm 2010 đã có hiệu lực. Khoản 2, Điều 55 luật này quy định “Một cổ đông là tổ chức không được sở hữu vượt quá 15% vốn điều lệ của một tổ chức tín dụng…”.
Theo cáo buộc, phần vốn của PVN tại Oceanbank đã vượt quá 5% so với quy định, ông Đinh La Thăng với trách nhiệm là Chủ tịch HĐTV phải chỉ đạo việc thoái vốn tại Oceanbank để đảm bảo tỷ lệ sở hữu vốn điều lệ là 15%. Nhưng ngày 10/5/2011, ông Đinh La Thăng lại ký Quyết định số 1329/QĐ-DKVN giao cho Vũ Thị Thanh Hương làm người đại diện phần vốn 20% của PVN tại Oceanbank và ủy quyền điều hành để Nguyễn Xuân Thắng ký Nghị quyết số 4266 góp bổ sung 100 tỷ đồng, nâng tổng số vốn góp của PVN lên 800 tỷ đồng, duy trì 20% vốn điều lệ mới của Oceanbank.
Quá trình điều tra, các bị can Ninh Văn Quỳnh, Nguyễn Xuân Sơn, Nguyễn Thanh Liêm, Vũ Khánh Trường và Nguyễn Xuân Thắng đều thừa nhận việc báo cáo đề xuất và biểu quyết đồng ý ban hành Nghị quyết 4266 là trái quy định. Đến nay toàn bộ khoản vốn góp 800 tỷ đồng đã mất, gây hậu quả thiệt hại cho PVN.
Bị can Nguyễn Xuân Thắng khai nhận, sau khi Đinh La Thăng đi công tác về, Thắng đã báo cáo Đinh La Thăng về việc ký Nghị quyết số 4266 nhưng ông Thăng không có chỉ đạo gì mà đồng ý để thực hiện.
Cáo buộc thể hiện, trách nhiệm đối với hậu quả thiệt hại trên thuộc về ông Đinh La Thăng và các đồng phạm. Trong đó Đinh La Thăng với tư cách là người đứng đầu PVN có trách nhiệm cao nhất trong việc quản lý và bảo toàn vốn của PVN.
Ngoài ra, từ tháng 3/2009 đến tháng 12/2013, Ninh Văn Quỳnh với vai trò Kế toán trưởng, kiêm Trưởng ban tài chính kế toán và Kiểm toán PVN đã lạm dụng chức vụ, quyền hạn của mình để nhận và chiếm đoạt số tiền 20 tỷ đồng là tiền chi lãi ngoài hợp đồng tiền gửi của PVN tại Oceanbank từ Nguyễn Xuân Sơn. Bị cáo bị truy tố thêm về tội Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản.
