Mới đây, Phó chủ tịch UBND TP. Hà Nội Dương Đức Tuấn đã ký Quyết định số 4602/QĐ-UBND về việc phê duyệt phương án tuyến và vị trí công trình tuyến đường sắt đô thị số 5, đoạn Văn Cao - Ngọc Khánh - Láng - Hòa Lạc. Phương án do Viện Quy hoạch xây dựng Hà Nội lập năm 2025, được Sở Quy hoạch - Kiến trúc thẩm định, tỷ lệ 1/500.
Theo quyết định, tuyến số 5 có điểm đầu tại ngã tư Văn Cao - Hoàng Hoa Thám, đi qua các phường trung tâm như Ngọc Hà, Giảng Võ, Láng, Yên Hòa, sau đó men theo trục đại lộ Thăng Long và kết thúc tại ga Thạch Bình (Hòa Lạc).
Tổng chiều dài toàn tuyến chính khoảng 39,6 km, ngoài ra còn có hai nhánh kết nối vào Depot số 1 (xã Sơn Đồng, Dương Hòa) và Depot số 2 (xã Hòa Lạc), với tổng chiều dài khoảng 4,8 km.
Toàn tuyến gồm 20 nhà ga, trong đó có 6 ga ngầm, 3 ga trên cao và 11 ga mặt đất. Các ga được bố trí chủ yếu dọc theo trục đại lộ Thăng Long và cao tốc Hòa Lạc - Hòa Bình. Đáng chú ý, nhiều ga có kết nối trực tiếp với các tuyến đường sắt đô thị khác như số 2, 3, 4, 6, 7, 8 và Monorail M2, góp phần hình thành mạng lưới giao thông công cộng liên hoàn.
Theo thiết kế, tuyến đường sắt đô thị số 5 có cấu trúc hỗn hợp: đoạn ngầm kéo dài từ Văn Cao qua Liễu Giai, Nguyễn Chí Thanh đến Trần Duy Hưng; đoạn mặt đất và trên cao bắt đầu từ sau Trung tâm Hội nghị Quốc gia, tiếp tục men theo đại lộ Thăng Long và kết thúc tại Hòa Lạc.
Dự án bố trí hai khu Depot chính. Depot 1 có diện tích 32 ha, nằm tại xã Sơn Đồng - Dương Hòa, phục vụ cho tuyến số 5 và tuyến số 8 (Sơn Đồng - Dương Xá), đồng thời tích hợp xưởng lắp ráp phương tiện đường sắt. Depot 2 có diện tích 10,4 ha, bố trí trong khu quy hoạch đô thị Hòa Lạc, đóng vai trò là trung tâm bảo dưỡng phương tiện khi tuyến đi vào vận hành.
UBND Thành phố Hà Nội giao Sở Quy hoạch - Kiến trúc kiểm tra, xác nhận bản vẽ; Ban Quản lý đường sắt đô thị Hà Nội chủ trì công bố quy hoạch, tổ chức cắm mốc giới ngoài thực địa. Các UBND quận, huyện có tuyến đi qua chịu trách nhiệm quản lý mốc giới, đất đai theo quy hoạch, đồng thời phối hợp giải quyết các vấn đề liên quan đến công tác giải phóng mặt bằng.
Tuyến số 5 sẽ trở thành trục kết nối khu trung tâm với khu vực phía Tây và đô thị vệ tinh Hòa Lạc, tạo điều kiện giảm áp lực cho các tuyến đường hiện hữu, nhất là đại lộ Thăng Long vốn thường xuyên quá tải.
Ngoài ra, tuyến còn kết nối trực tiếp với nhiều tuyến metro khác, góp phần hình thành mạng lưới vận tải khối lượng lớn, đồng bộ và hiện đại. Đây cũng là bước chuẩn bị quan trọng để Hà Nội thực hiện mục tiêu phát triển giao thông bền vững, giảm phương tiện cá nhân và cải thiện chất lượng môi trường đô thị.
Theo các chuyên gia giao thông, khi hoàn thành, tuyến số 5 sẽ góp phần quan trọng trong việc giảm ùn tắc và tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội cho các khu vực dọc tuyến, nhất là khu công nghệ cao Hòa Lạc và các đô thị vệ tinh phía Tây.
Những nhà ga metro trên tuyến được kỳ vọng trở thành hạt nhân thúc đẩy hình thành các trung tâm dịch vụ, thương mại, nhà ở và hạ tầng đồng bộ, từ đó đẩy nhanh quá trình đô thị hóa theo hướng hiện đại và bền vững.