Khi Cục Dự trữ Liên bang (Fed) chuẩn bị bắt đầu tăng lãi suất để kiềm chế lạm phát mạnh nhất trong bốn thập kỷ, Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBOC) đang đẩy mạnh hỗ trợ cho một nền kinh tế đang chịu áp lực từ cuộc đàn áp thị trường bất động sản. Trong động thái mới nhất, PBOC đã cắt giảm lãi suất cho vay lần đầu tiên sau 20 tháng vào thứ Hai (20/12).
Lãi suất của Mỹ cao hơn sẽ làm giảm nhu cầu ở Mỹ, trong khi Trung Quốc chỉ hỗ trợ - thay vì kích thích - nền kinh tế đang suy yếu. Tăng trưởng giữa hai nền kinh tế có thể bắt đầu hội tụ nếu Mỹ theo sau sự suy giảm của Trung Quốc vào năm 2021, mặc dù biến thể omicron là một mối lo ngại mới đối với cả hai ngân hàng trung ương.
Mỗi trục xoay của ngân hàng trung ương đều mang rủi ro và có những tác động tiềm tàng đối với các dòng vốn quốc tế. Sức mạnh của đồng nhân dân tệ và dòng vốn nước ngoài kỷ lục vào Trung Quốc sẽ được kiểm tra nếu quan điểm diều hâu của Fed sẽ dẫn tới đồng đô la mạnh lên, chênh lệch lợi suất trái phiếu thu hẹp và các nhà đầu tư tái cân bằng danh mục đầu tư.
Helen Qiao, nhà kinh tế trưởng của Greater China tại BofA Global Research cho biết: “Nếu Fed đang hướng tới lập trường diều hâu hơn và PBOC đang nới lỏng, điều này sẽ làm thay đổi kỳ vọng về mức độ thắt chặt tương đối trong chính sách tiền tệ của Mỹ so với Trung Quốc. Ảnh hưởng trước mắt là về ngoại hối, chúng ta có thể bắt đầu thấy một số áp lực giảm giá đối với đồng nhân dân tệ so với đồng đô la”.
Tuy nhiên, phần lớn ảnh hưởng cuối cùng sẽ phụ thuộc vào tốc độ thắt chặt mà Fed đẩy mạnh và Trung Quốc thực hiện chính sách tiền tệ dễ dàng với mức độ ra sao.
Hiện tại, các nhà kinh tế dự đoán Fed sẽ thực hiện kế hoạch chấm dứt chương trình mua tài sản và thực hiện như các dự báo mới về 3 đợt tăng lãi suất vào năm 2022.
Trong khi đó, các nhà phân tích kỳ vọng PBOC sẽ đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng tín dụng sau gần một năm chậm lại và ngày càng có nhiều kỳ vọng rằng, PBOC sẽ tiếp tục cắt giảm tỷ lệ dự trữ bắt buộc trong những tháng tới.
"Các con đường tiềm năng cho lãi suất của Trung Quốc và mức tăng lãi suất nhanh hơn đã được báo hiệu trước đó đối với Fed sẽ làm khoảng cách lợi tức giữa đồng nhân dân tệ và đô la có khả năng thu hẹp nhiều hơn”, Chang Shu, nhà kinh tế trưởng khu vực châu Á của Bloomberg Economics cho biết.
Sự phân kỳ chính sách có thể dẫn đến dòng vốn chảy vào Trung Quốc ít hơn “nhưng tác động có thể sẽ mờ nhạt hơn so với trước đây”, Mitul Kotecha, trưởng bộ phận chiến lược khu vực châu Á và châu Âu của EM tại Toronto-Dominion Bank cho biết.
Chính sách trong thời kỳ đại dịch
Đại dịch đã đặt chính sách tiền tệ của Trung Quốc trái ngược hẳn với phần còn lại của thế giới. Là nền kinh tế đầu tiên bước vào giai đoạn sụt giảm do tình trạng đóng cửa vào năm ngoái, Trung Quốc cũng là nền kinh tế đầu tiên bắt đầu phục hồi trong khi phần còn lại của thế giới vẫn đang vật lộn để thoát khỏi suy thoái.
Lo ngại rằng chính sách tài khóa và chính sách tiền tệ nới lỏng sẽ gây rủi ro tài chính, các nhà chức trách Trung Quốc đã bắt đầu giảm bớt các biện pháp kích thích và thắt chặt các quy định về cho vay trên thị trường bất động sản trong năm nay. Điều đó gây ra các vụ vỡ nợ, sụt giảm doanh số bán nhà và đầu tư, và tăng trưởng kinh tế yếu hơn - sự chậm lại mà các nhà hoạch định chính sách muốn tránh trở nên tồi tệ hơn khi các nhà chức trách chuẩn bị cho một cuộc họp quan trọng vào năm 2022.
Ding Shuang, nhà kinh tế trưởng tại Standard Chartered cho biết: “Nền kinh tế Trung Quốc và Mỹ đang ở trong các giai đoạn khác nhau của chu kỳ kinh tế. Trung Quốc đã dẫn đầu với việc thắt chặt chính sách trong năm nay và năm tới nước này sẽ bắt đầu thúc đẩy nhu cầu trong nước và tăng trưởng dự kiến sẽ ổn định. Mặt khác, Mỹ sẽ bắt đầu chậm lại vào năm tới, nhưng vẫn sẽ duy trì trên tốc độ tăng trưởng theo xu hướng”.
Thặng dư thương mại tăng vọt có khả năng sẽ tiếp tục ít nhất là đến nửa đầu năm 2022 và điều này sẽ hỗ trợ cơ bản cho đồng nhân dân tệ, tạo điều kiện cho chính sách tiền tệ của PBOC để đồng nhân dân tệ giảm giá phần nào, trong khi các biện pháp kiểm soát tài khoản vốn chặt chẽ hơn sẽ ngăn chặn việc lặp lại dòng tiền lớn cách đây 5 năm.
“Các yếu tố đã giữ cho đồng nhân dân tệ mạnh như thặng dư thương mại lớn do xuất khẩu tăng vọt, nhu cầu trong nước yếu và ít du lịch nước ngoài, có khả năng vẫn còn nguyên vẹn trong thời gian tới”, Alejandra Grindal, nhà kinh tế quốc tế trưởng tại Ned Davis cho biết.
“Đối với nền kinh tế toàn cầu, các bước khác nhau của các ngân hàng trung ương có thể hữu ích trong việc tránh nền kinh tế quá nóng và dẫn đến tăng trưởng hội tụ giữa hai quốc gia”, theo Chua Hak Bin, nhà kinh tế cấp cao tại Maybank Kim Eng Research.
Theo nhà kinh tế trưởng Ding Shuang, hai nền kinh tế lớn nhất thế giới “có thể bù đắp cho nhau và có tác động cân bằng đối với nền kinh tế toàn cầu”.
