Chiến lược mới đặt trọng tâm vào việc tận dụng hiệu quả các nguồn tài nguyên sinh học tái tạo từ đất liền đến biển, từ đó từng bước thay thế các nguyên liệu thô có nguồn gốc hóa thạch, giảm phụ thuộc vào nhiên liệu nhập khẩu và thúc đẩy quá trình chuyển dịch sang nền kinh tế tuần hoàn với mức phát thải thấp.
Theo EC, kinh tế sinh học đã và đang trở thành động lực phát triển của khối. Năm 2023, lĩnh vực này đạt giá trị 2,7 nghìn tỷ euro và tạo ra hơn 17 triệu việc làm, chiếm khoảng 8% tổng việc làm trong toàn Liên minh châu Âu (EU). Mỗi việc làm trực tiếp trong kinh tế sinh học kéo theo ba việc làm gián tiếp khác, thể hiện sức lan tỏa lớn đối với nền kinh tế. Nhiều sản phẩm sinh học đã bước đầu khẳng định chỗ đứng trên thị trường, từ hóa chất sinh học sản xuất từ tảo phục vụ ngành dược phẩm và mỹ phẩm, nhựa sinh học dùng trong bao bì và linh kiện ô tô cho đến vật liệu xây dựng, sợi dệt hay phân bón sinh học. Tuy nhiên, tiềm năng của lĩnh vực này vẫn còn rộng mở và chưa được khai thác hết.
Chiến lược mới của EU hướng tới việc thúc đẩy đổi mới mạnh mẽ hơn, để các nghiên cứu không chỉ dừng lại trong phòng thí nghiệm mà được chuyển hóa thành các ứng dụng thực tiễn ở quy mô công nghiệp. Ủy ban cho biết sẽ tiếp tục hoàn thiện và đơn giản hóa khung pháp lý, rút ngắn thời gian phê duyệt và giảm bớt thủ tục hành chính, nhằm tạo điều kiện thuận lợi hơn cho doanh nghiệp nhưng vẫn duy trì các tiêu chuẩn an toàn nghiêm ngặt của EU.
Bên cạnh đó, các nguồn vốn của EU sẽ được ưu tiên dành cho những công nghệ sinh học nhiều triển vọng. Một Nhóm triển khai đầu tư kinh tế sinh học cũng sẽ được thành lập để xây dựng danh mục các dự án khả thi, giảm thiểu rủi ro và thu hút vốn tư nhân.
Một trọng tâm quan trọng của chiến lược là thúc đẩy những thị trường tiên phong dành cho các vật liệu và công nghệ sinh học. EC nhận định các lĩnh vực như nhựa sinh học, sợi và dệt may sinh học, hóa chất sinh học, vật liệu xây dựng sinh học, công nghệ lọc sinh học, lên men tiên tiến hay lưu trữ carbon sinh học đều sở hữu tiềm năng phát triển mạnh mẽ và mang lại lợi ích rõ rệt cho môi trường.
Nhằm tạo lực đẩy cho các ngành này, EU đề xuất thành lập Liên minh về sản phẩm sinh học, quy tụ các doanh nghiệp trong khối cùng tham gia mua sắm các sản phẩm sinh học với tổng giá trị dự kiến đạt 10 tỷ euro vào năm 2030, qua đó hình thành một thị trường ổn định và thúc đẩy sản xuất cũng như đổi mới.
Bên cạnh thúc đẩy cạnh tranh, chiến lược nhấn mạnh yêu cầu đảm bảo nguồn sinh khối bền vững. Châu Âu hiện cơ bản tự chủ về nguồn sinh khối, nhưng để duy trì khả năng này trong dài hạn, các nguồn tài nguyên như rừng, đất, nước và hệ sinh thái phải được quản lý trong giới hạn sinh thái cho phép. EU sẽ khuyến khích các mô hình khai thác có trách nhiệm, nâng cao giá trị của nguồn sinh khối thứ cấp như phụ phẩm nông nghiệp hay chất thải hữu cơ, đồng thời triển khai các sáng kiến nhằm hỗ trợ nông dân và người làm lâm nghiệp bảo vệ đất đai, tăng trữ lượng carbon và sử dụng tài nguyên sinh học theo hướng bền vững.
Khung Chiến lược mới được xây dựng trên nền tảng Chiến lược Kinh tế Sinh học EU ban hành năm 2012 và các đánh giá vào năm 2018 và 2022. Nếu như các giai đoạn trước tập trung nhiều vào nghiên cứu và phát triển, thì lần này trọng tâm được chuyển mạnh sang triển khai công nghiệp, mở rộng thị trường và xây dựng năng lực cạnh tranh cùng khả năng phục hồi dài hạn cho toàn khối.