ECB cho biết, các ngân hàng đã vượt qua giai đoạn lãi suất cao, bất ổn thị trường và căng thẳng kinh tế năm 2023 một cách tốt đẹp và kết thúc năm với vị thế vốn và thanh khoản vững chắc, nhưng đó vẫn là những thách thức lớn.
Andrea Enria, người đứng đầu bộ phận giám sát của ECB cho biết: “Khả năng phục hồi mà chúng tôi đang thấy sẽ không dẫn đến sự tự mãn vì vẫn còn những bất ổn đáng kể và rủi ro suy thoái”.
ECB đã yêu cầu hai ngân hàng tăng vị thế thanh khoản để có thể tồn tại trong thời gian dài hơn mà không cần hỗ trợ đặc biệt và yêu cầu một ngân hàng tạo bộ đệm thanh khoản dành riêng cho tiền tệ, khi các nhà giám sát xem xét các lỗ hổng tài trợ sau tình trạng hỗn loạn trong ngân hàng và thị trường trong tháng 3.
ECB cũng đã đặt ra nhu cầu vốn bổ sung đối với 8 ngân hàng do tiếp xúc với tài chính có đòn bẩy, tăng từ 3 ngân hàng trong một năm trước đó, phản ánh mối lo ngại giám sát ngày càng tăng rằng các ngân hàng chưa làm đủ để giải quyết các khoản lỗ tiềm ẩn từ những người vay nợ nhiều nhất. Ngân hàng trung ương không nêu tên những người ngân hàng mà họ yêu cầu bổ sung vốn hoặc thanh khoản.
ECB lưu ý “sự không chắc chắn cao” về triển vọng tăng trưởng của khu vực đồng euro, cũng như “điều kiện tài chính thắt chặt hơn và căng thẳng địa chính trị gia tăng”, nguy cơ giá lương thực và nhiên liệu cao hơn cũng như lãi suất “cao hơn trong thời gian dài hơn” mà “có thể dẫn đến những bất ổn mới trên thị trường tài chính”.
“Mặc dù lãi suất tăng có tác động tích cực đến lợi nhuận cho đến nay, các ngân hàng phải chuẩn bị đối phó với các nguồn vốn biến động nhiều hơn, chi phí vốn cao hơn, chất lượng tài sản có thể giảm và thị trường tài chính tiếp tục bị định giá lại trong ngắn và trung hạn”, ECB cho biết.
Các nhà hoạch định chính sách của ECB đã giữ lãi suất ở mức 4% trong tháng 12, nhưng cắt giảm kỳ vọng về dự đoán lạm phát cho năm 2023 và 2024, một dấu hiệu cho thấy áp lực kinh tế có thể đang suy yếu. Tuy nhiên, xung đột Israel-Hamas và Nga-Ukraine đã che mờ triển vọng cho năm tới.
Sự không chắc chắn về kinh tế và lãi suất cao hơn có thể khiến các ngân hàng gặp khó khăn hơn trong việc cấp vốn cho hoạt động. Căng thẳng về nguồn vốn đã góp phần dẫn đến sự sụp đổ của một loạt ngân hàng Mỹ vào tháng 3 năm nay và việc UBS mua lại Credit Suisse vài tuần sau đó.
ECB cho biết, họ muốn các ngân hàng giải quyết “những thiếu sót” trong khuôn khổ tài sản và nợ, được thiết kế để đảm bảo đáp ứng nhu cầu vốn. Các biện pháp khắc phục bao gồm đảm bảo nguồn tài trợ của các ngân hàng đa dạng để họ không quá phụ thuộc vào tiền gửi, thị trường ngắn hạn hoặc bất kỳ hình thức tài trợ nào khác và đưa ra các kế hoạch dự phòng về cách họ đối phó với những căng thẳng thị trường ngắn hạn.
ECB cũng chỉ ra những thiếu sót trong quản lý rủi ro tín dụng, liên quan đến cách các ngân hàng đánh giá khả năng vỡ nợ, cũng như “trong quản trị nội bộ và quản lý các rủi ro liên quan đến khí hậu và môi trường”.
“Từ năm 2024, ECB sẽ ngày càng áp dụng các cơ chế và công cụ leo thang, có thể bao gồm các biện pháp thực thi và trừng phạt để đảm bảo các ngân hàng giải quyết những thiếu sót này”, ông Andrea Enria cho biết.
